• 21.10-rasm. Elektr dvigatel holatini signallash sxemasi: a — bitta signal lampasi bilan;
  • Texnologik jarayonlarni nazorat qilish va avtomatlashtirish




    Download 3,27 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet30/75
    Sana13.05.2024
    Hajmi3,27 Mb.
    #230141
    1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   75
    Bog'liq
    zp6Vzds4FdXKYeEqe9TPL1EXuvanELsf1Mh24SpG

    21.10-rasm.
    Elektr dvigatel holatini signallash sxemasi:
    a
    — bitta signal lampasi bilan; 
    b
     — kontaktoming bitta blok-kontaktidan foydalanilgan 
    ikkita signal lampasi bilan; 
    d
     — kontaktoming ikkita blok-kontaktidan foydalanilgan
    ikkita signal lampasi bilan.
    T o ‘sqich ,,ochiq“ holatiga yetganda KM1 yurgizib yuborgich SQ1 chetki 
    uzgichning uzib-ulovchi kontakti bilan uzilib, shu bilan bir vaqtda u H L l 
    signal lampasiga kuchlanish beradi — ,,ochiq“ . Xato buyruqni o ‘zgartirish 
    yoki to ‘sqichni oraliq holatda to ‘xtatish uchun SBl va SB2 tugmachalar 
    k o ‘zda tu tilg an , ulard an biri ishlab chiqarish xonasida, ikkinchisi 
    boshqarish punktida o ‘rnatilgan. Rostlovchi organni yopish uchun SB5 
    yoki SB6 tugm achalar bosiladi, ular KM2 yurgizib yuborgichni ishga 
    tushiradi. Rostlovchi organ yopilayotganda sxema tavsiflangandek ishlaydi.
    Texnologik 
    jarayonlaming avtomatlashtirish tizimlarini yaratishda bir- 
    biridan tarkibi va ularning ayrim qismlarini tuzish usullari b o ‘yicha farq 
    qiluvchi turli signalizatsiya chizmalari o‘rin olmoqda. Signalizatsiya 
    chiz- 
    masining eng ratsional tuzilgan variantini tanlashda uning konkret sharoitda 
    ishlashi, shuningdek, yorug‘lik — signal apparaturasi va signalizatsiya 
    datchiklariga qo‘yilgan texnikaviy talablarni e ’tiborga olish kerak.
    Ba’zi signalizatsiya chizm alarini ko‘rib chiqaylik. 21.10-rasmda elektr 
    dvigatel holatining signalizatsiya chizmasi berilgan. Birinchi holda (21.10- 
    rasm , 
    a)
    elektr dvigatelning ishga tushish signalizatsiyasi kontaktor 
    (magnitli yuritgich) К chulg‘amiga parallel ulangan bitta chiroq H L l orqali 
    amalga oshiriladi, ayrim hollarda chiroq H L l qo‘shim cha qarshilik bilan 
    ketm a-ket ulanadi. Bunday chizm ada qo ‘shim cha blok-kontaktlar talab 
    qilinmaydi, biroq chiroqning kuyish ehtimoli ko‘p b o ‘ladi.


    Ikkinchi holda (21.10- rasm, 
    b)
    kontaktor 
    К
    chulg‘amiga parallel 
    ulangan HL1 lam padan tashqari, kontaktorning uzuvchi blok-kontakti 
    bilan ulangan va elektr dvigatelning uzilganini signalizatsiyalovchi HL2 
    lam pa ham bor. Bunda istalgan lampaning kuyishi noto‘g ‘ri signal berishga 
    olib kelmaydi.
    21.10-rasm, 
    d
    da keltirilgan HL1 va HL2 signalizatsiya lampalarining 
    ulash chizm asi kontaktor 
    К
    bitta ulanuvchi va bitta uzuvchi blok 
    kontaktlaridan tashkil topgan. Agar blok-kontaktlar yetmasa, u holda 
    signalizatsiya lampalarini ulash uchun kontaktorning blok-kontaktlarini 
    k o ‘paytiruvchi oraliq relening kontaktlaridan foydalanish mum kin.
    Signalizatsiya lampasi HL1 ni kontaktor chulg‘amiga parallel ulashga 
    qaraganda ulanuvchi blok-kontakt bilan ulash afzalroqdir, chunki bunda 
    boshqarish va signalizatsiya zanjirlarini ajratishga im kon yaratiladi hamda 
    kontaktor ishiga HL1 lam pa zanjiridagi buzilishlarning ta ’siri b o ‘lmaydi.
    TJ larni avtom atlashtirishda TBO ning holati haqida xizm atchi 
    xodim larni xabardor qilib turuvchi signallash qurilm alariga m uhim
    aham iyat beriladi. Misol tariqasida, m asofadan turib yoki avtom atik 
    boshqarishda foydalaniladigan (21.11-rasmga qarang) yorug'likli va tovushli 
    texnologik signallar sxemasini qarab chiqamiz. Masalan, harorat chegara 
    qiymatiga yetganda ishlab ketadigan texnologik kontaktlarning istagani (R l, 
    R2 yoki R3) ulanganda tegishli rele ulanadi. Rele o ‘zining uzib-ulovchi 
    kontaktlari bilan signal lampasini lampalarni sinab ko‘rish shinasidan (1)

    Download 3,27 Mb.
    1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   75




    Download 3,27 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Texnologik jarayonlarni nazorat qilish va avtomatlashtirish

    Download 3,27 Mb.
    Pdf ko'rish