Universal o‘nlik klassifikatsiya axborot manbalarni va huj-
jatlarni klassifikatsiya qilishda xalqaro klassifikatsiya hisoblanadi.
Bu sistema fan va texnikaning barcha bo‘limlarini aks ettirishda
universal xalqaro sistemadir. Unga fan va texnika erishayotgan
barcha yangiliklarni jadval strukturasida jiddiy o'zgarishlarsiz
doimo toldirib, kiritib boradi. Bo‘limlarning o‘zaro aloqasini
aks ettirish ham boshqa klassifikatsiyaga qaraganda bir qator yu-
tuqlarga ega. B olim larni aks ettrish uchun faqatgina arab raqam-
laridan foydalaniladi. Ular barcha xalqlar uchun tilidan, qanday
alfavitdan foydalanishlaridan qat’i nazar barcha uchun tushu-
narlidir. Bu Universal 0 ‘nlik klassifikatsiyani xalqaro, barcha
xalqlar uchun foydalanish m um kin bo‘lgan sistemaga aylantirdi.
Ilk Universal o‘nlik klassifikatsiya jadvali 1905-yil Bryusselda,
fransuz tilida nashr etilgan. 1927—1933-yillarda 2-qayta nashri
fransuz tilida. 3-xalqaro nashri nemis tilida norma va standartlar
nashriyoti tomonidan 1934—1953 yillarda nashr etilgan. 4-xalqaro
nashri ingliz tilida, 5-nashri fransuz tilida, 6-nashri yapon tilida,
7-nashri ispan tilida, 1958-yilda 8-nashri nemis tilida nashr etilgan.
Universal o'nlik klassifikatsiyani rivojlantirish bilan X H F
(Xalqaro Hujjatlar Federatsiyasi) shug‘ullangan. 1950-yildan
bugunga qadar X H F Fan va texni
ka tarkibini hisobga olgan holda
Universal
o£nlik
klassifikatsiyaga
o‘zgartirishlar kiritib boradi. X H F
tomonidan maxsus nashrlar chiqa-
riladi: «DP-Notes» va «Р-Notes»
(Проекты предложений) «Takliflar
loyihasi» va «Takliflar». Bu nashlar-
da turli mamlakatlardan UO‘K jad-
valiga tashkilotlar tomonidan, olim
va mutaxasssislar tomonidan in-
dekslarga kiritilishi mumkin bo‘lgan
o‘zgartirishlar, to‘ldirishlar haqidagi
taklif va mulohazalar chop etiladi.
