|
Toshkent 2014 B. M. Azizov, I. A. Israilov, J. B. Xudoyqulov o Pdf ko'rish
|
bet | 153/163 | Sana | 02.06.2024 | Hajmi | 3,18 Mb. | | #259446 |
Bog'liq 64363c7a88a432 2 6
100
tr.c.sd
NSR„
5
=t
03
sd; NSR
os
%
=
Dispersiya qoldig„i uchun ahamiyatlik darajasi va yerkinlik darajasi
soni
t -kriteriyasi ahamiyati ilovadagi 1-jadvaldan olinadi. NSR va t oldidagi indeks yozuvlari
ahamiyatlilik darajasi ko'rsatkichlari (5 va 1%). Masalan 5% ahamiyatlik darajasiga 95%
extimollik darajasi, 1% ahamiyatlik darajasiga 99% ehtimollik darajasi to„g„ri keladi.
NSRos
dan yuqori bo„lgan o„rtachalar orasidagi 5% ahamiyatlik darajasi bilan muhim farq
hisoblanadi va bitta (*) yulduzcha bilan belgilanadi,
NSRoi
dan yuqori boMgan o„rtachalar
orasidagi farq 1% lik ahamiyatlik darajasi bilan muhim farq hisoblanadi va ikkita yulduzcha (**)
bilan belgilanadi.
2.
0„rtalami uchlamchi xatoliklar oMchami bo'yicha o'rtachalar orasidagi farq ahamiyatini
baholash, ya‟ni 3s , yoki 3E (V.N.Peregudov). Umumlashgan o'rtacha xato s, o'rtacha kvadrat
qoldig'i asosida
aniqlanadi s
{
=^
Bu xatolikning uchlamchi kattaligi muhimlik kriteriyasi sifatida qabul qilinadi. Agar
xaqiqiy farq
d
> 3s
P
bo'lsa, u holda ular 5% o'lchamda ahamiyatlidir, agar
d
< 3s
;
boMganda esa
ahamiyatga ega emas.
Tajribada takrorlanishlar soni 4-6 bo'lib, variantlar soni ko'p bo'lsa, masalan nav sinash
dalalarida
3s,
kriteriyasini qoMlanishi asosli. Biroq takrorlanishlar soni 3-4 tani, variantlar soni
2-6 ta bo'lgan dala tajribalarida bunday baholash usulini qoMlanishi muhim farqlanishlar sonini
ortib ketishiga olib keladi.
3Sx
yoki 3E kriteriyalarini qanday vujudga kelganini ko'rib chiqsak yuqorida aytilgan
fikrlar yanada tushunarli boMadi.
Dispersion tahlil barcha o'rtachalar xatosiga
Sx = Sx = Sx
2
=
--- Sx
n
yagona
umumlashtirilgan va demak yagona o'rtacha farq xatosini aniqlab beradi:
S
d
=y[s%+s% = y[2s4 = l.4\ Sx
yerkinlik darajasi soni qoldiq uchun
V
2
>\e ,
qaysiki
t
m
= 2.12 ,
eng kichik muhim farq
5% li ahamiyatli darajada quyidagiga teng:
|
| |