|
bo„yicha belgilangan masofa. ajratib olib tajriba dalasining chegaralariniBog'liq 64363c7a88a43bo„yicha belgilangan masofa. ajratib olib tajriba dalasining chegaralarini
belgilovchi V va S nuqtalar aniqlanadi, hamda bu nuqtalarga yog„och qoziqlar
qoqib chiqiladi.Agar to„g„ri burchaklar to„g„ri olingan va egatlar asosiy
yo„nalishga perpendikulyar joylashti rilgan bo„lsa, u holda:
AD = VS va AV = DS
Agar o„lchamlarda og„ishlar kuzatilsa yuqorida ko„rsatilgan ish jarayoni
takroran oMkaziladi.
Tajriba uchun ajratilgan maydonda har bir burchaklar qat‟iy tug'ri
to„rtburchak holatida bo„lishiga yerishishimiz lozim. Buning uchun ekkyerdan
foydalaniladi. Ekker boMmagan holatlarda to„g„ri burchakli uchburchakni
aniqlash uchun Pifagor qonunidan foydalaniladi. Pifogor teoremasida to„g„ri
burchakli
uchburchakning
gipatinuzasining
kvadrati
katedlar
kvadrati
yigMndisiga teng.
c
2
= a
2
+b
2
Dala tajribasining burchaklarini 90 gradus boMishi uchun 5-10 metr
ichkariga kirib , qulay joyga qoziq qoqiladi. Ekish yo„nalishi bo„yicha , ya‟ni AS
katedi bo„yicha 4 metr oMchanib qoziq qoqib qo„yiladi. Dastlabki S qoziqdan
ko„ndalangiga V burchak yo„nalishida 3 metr oMchaymiz va yana qoziq qoqib
qo„yamiz. AS va VS katedlaming uzunligi aniq boMganligi uchun AV
gipatenuzaning uzunligini topish ortiqcha kiyinchilik tug„dirmaydi. AV
gipatenuzaning uzunligini Pifagor teoremasiga ko„ra aniqlaymiz.
С
2
= А
2
+В
2
= 42 +32 =16+9=25
S - 25=5S=5 demak A va V qoziqlar o„rtasidagi masofa 5 metr bo„lgunga
qadar qoziqlar siijitiladi. Shundagina tajribaning bir tomonidagi S burchak 90
|
| |
