• Асосий қисм.
  • Toshkent davlat texnika universiteti xalqaro ilmiy-texnik anjuman




    Download 9,23 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet159/202
    Sana25.06.2024
    Hajmi9,23 Mb.
    #265552
    1   ...   155   156   157   158   159   160   161   162   ...   202
    Bog'liq
    Сборник докладов международной научно техической конференции 21

    Асосий қисм.
    Маълумки, насос станциясининг кириш каналидаги сув 
    сарфининг камайиши унинг аванкамерасидаги сувнинг пастки бъефи сатҳи V
    пб
    ўзгаришига, яни маълум ∆h миқдорга пасайган бўлиши мумкин. Бу ҳолда насос 
    станциясининг статик босими Н
    ст
    қиймати Δh га ортади ва Н
    стВ

    ст
    + Δh га тенг 
    бўлади, бу ерда насос агрегати сув сарфининг қиймати Q
    В
    га тенг бўлади. Насос 
    агрегати сув сарфи – босим ва босим қувури тавсифларининг номинал иш 
    режимида А нуқтасида кесишади. А нуқтадаги статик босими Н
    стА
    , сув сарфи Q
    A

    босим қувурининг тавсифи Q – H
    трА 
    деб белгиланган. 
    Аванкамерадаги сув сатҳи баландлиги пасайганда статик босимнинг H
    стА
    ортиши туфайли босим қувури тавсифи Q – H
    трВ
    ва сув сарфи – босим тавсифи
    Q

    – H
    B
    В нуқтага ўзгаради. Бу нуқтада қувурдаги босимнинг ортиши насос 
    агрегати валидаги қувватни ортишига, ФИК камайишига ва сув кўтаришни 
    солиштирма электр энергия сарфини ортишига сабаб бўлиб, бу нуқтада насос 
    агрегати ишлаш унумдорлиги кичик бўлади. Бу ҳолда насос станциясининг 
    аванкамерасига ўрнатилган сув сатҳи баландлиги датчигидан келаѐтган сигнал 


    МЕЖДУНАРОДНАЯ НАУЧНО-ТЕХНИЧЕСКАЯ КОНФЕРЕНЦИЯ 
    АКТУАЛЬНЫЕ ПРОБЛЕМЫ ЦИФРОВИЗАЦИИ ЭЛЕКТРОМЕХАНИЧЕСКИХ И
    ЭЛЕКТРОТЕХНОЛОГИЧЕСКИХ СИСТЕМ
    233
    билан бъеф сатҳини ростлаш тизимининг вазифаловчи сигнали мос келмаслиги 
    кузатилади. Бунинг натижасида ПИ ростлагич орқали берилган сигнални частота 
    билан ростланадиган электр юритманинг бошқариш тизимига берилади, бу эса 
    насос агрегатининг электр двигатели М нинг бурчак тезлиги (айланиш частотаси) 
    нинг камайишига ѐрдам беради. Насос агрегати бурчак тезлиги ω
    2
    қийматгача 
    камайганда унинг сув сарфи – босим тавсифи Q
    2
    – H
    2
    ва босим қувури тавсифи Q – 
    H
    тр2
    ўзаро кесишиб, янги энергия тежамкор режимидаги С нуқтасини ҳосил 
    қилади.
    2 – расм. Насос станциясининг аванкамерасидаги сув сатҳини 
    барқарорлаштирувчи частота билан ростланадиган насос агрегатининг функционал 
    схемаси 
    Аванкамеранинг сув сатҳи баландлигини барқарорлаштиришнинг частота 
    билан ростланадиган электр юритмали насос агрегати функционал схемаси 
    андозавий динамик звенолар кўринишида 2 – расмда келтирилган. Насоснинг 
    тузилма схемасини статик қаршиликнинг моменти ва қуввати, босими, сув сарфии 
    бўйича турли хил боғлиқликларни амалга оширувчи функционал блоклар 
    кўринишида тасвирланган.
    Насос агрегати функционал схемасининг блоклари сув сарфининг 
    Q=f(ω)

    босимнинг 
    H=f(ω)
    , қувватнинг 
    P=f(Q,H)
    ва статик қаршилик моментининг М
    с
    =
    f(ω)
    насоснинг бурчак тезлигига функционал боғлиқликларини ифодалайди.
    Сув сатҳини барқарорлаштириш тизимининг бир контурли синтези қуйидаги 
    кетма-кетликда амалга оширилади: 
    - насос станциясининг бошқармаси маълумотлари бўйича режалаштирилган 
    вақт ичидаги энг кичик сув оқими Q
    min
    аниқланади; 
    - сув энг кичик оқими учун насос агрегатининг бурчак тезлигини талаб 
    этилаѐтган қиймати ифодага мувофиқ аниқланади;
    - насоснинг иш режими диапазонидаги ишлаш имконияти текширилади; 
    - насос агрегатининг ўрнатилган техник маълумотларига кўра, статик 
    напорнинг минимал баландлиги H
    ст.min
    аниқланади, бу эса деривация каналидаги 
    сув сатҳини H
    ст.max
    максимал олиш имконини беради. 


    МЕЖДУНАРОДНАЯ НАУЧНО-ТЕХНИЧЕСКАЯ КОНФЕРЕНЦИЯ 
    АКТУАЛЬНЫЕ ПРОБЛЕМЫ ЦИФРОВИЗАЦИИ ЭЛЕКТРОМЕХАНИЧЕСКИХ И
    ЭЛЕКТРОТЕХНОЛОГИЧЕСКИХ СИСТЕМ
    234
    Сатҳ бўйича тескари алоқанинг узатиш коэффициенти аниқлаш қуйидагича 
    амалга оширилди, яъни, бошқаришни юқори мосланувчан сигнали амалда 
    автоматик барқарорлаштириш тизими янада мосланувчан созлашни берадиган, 
    талаб этилаѐтган оптималлашга мўлжалланган бўлиб, юқори ва паст нисбий 
    барқарорлаш даражасини таъминлаш мақсадида номинал қийматига нисбатан 
    ярмида камаяди. 
    Юқорида келтирилганларни ҳисобга олган холда қуйидаги ифодани ѐзамиз: 
    (3.1) 
    насоснинг босим бўйича узатиш коэффициенти қуйидаги формула бўйича 
    аниқланади: 
    (3.2)
    ПИ – ростлагичининг вақт доимийлиги аниқланади 
    (3.3) 
    ПИ–ростлагичнинг параметрларини замонавий частота ўзгартиргичларга 
    киритиш учун унинг PID ячейкаси кириш клеммаларидан фойдаланилади. 
    Насос станцияси учун сув сатҳи барқарорлаштирилган насос агрегатининг 
    функционал схемасини ҳисоблаш. 
    1.1. Частота ўзгартиргичининг статик узатиш коэффициенти 
    В 
    унда
    В 
    бу ерда U
    б.н
    = 10 В
     – 
    бошқарувнинг
     
    номинал кучланиши. 
    1.2. Частотавий ўзгартиргичнинг электр магнитли вақт доимийлиги Т
    чў

    (0,003 ’ 0,005) 
    с 
    доирада қабул қилиш мумкин. Т
    чў
    = 0,005 
    с
    . деб қабул қиламиз. 
    1.3. ЭЮК бўйича ички тескари алоқа коэффициенти 
    1.4. АД электр магнит моментининг узатиш коэффициенти
    1.5. Статор ва ротор чулғамларидаги тарқалиш индуктивлиги
    1.6. Магнитланиш индуктивлиги


    МЕЖДУНАРОДНАЯ НАУЧНО-ТЕХНИЧЕСКАЯ КОНФЕРЕНЦИЯ 
    АКТУАЛЬНЫЕ ПРОБЛЕМЫ ЦИФРОВИЗАЦИИ ЭЛЕКТРОМЕХАНИЧЕСКИХ И
    ЭЛЕКТРОТЕХНОЛОГИЧЕСКИХ СИСТЕМ
    235
    1.7. Статор ва ротор чулғамларининг тўлиқ индуктивлиги
    1.8. 
    Частота билан ростланадиган электр юритманинг эквивалент 
    индуктивлиги
    Гн 
    бу ерда
    Гн – ўзгармас ток занжиридаги дросселнинг индуктивлиги,
    – коммутация функциясининг модули. 
    1.9. Частота билан ростланадиган электр юритманинг эквивалент актив 
    қаршилиги
    Ом 
    1.10. Частота билан ростланадиган электр юритманинг электромагнит вақт 
    доимийлиги 
    1.11. Насос агрегатининг инерция моменти

    бу ерда 1,2 – насос ишчи ғилдирагининг момент инерцияси, двигателнинг 
    момент инерциясидан 20% деб олинади. 
    1.12. Насос станцияси бошқарувининг экспертли баҳолашига кўра, кириш ва 
    чиқиш деривация каналидаги сувнинг энг кичик сарфи 
    = 2800 
    м
    3
    /соат 
    ни 
    ташкил этади.
    1.13. Минимал статик босим 
    ни аниқланади. Бунинг учун НС нинг 
    аванкамерасидаги (кириш канали) сув сатҳини белгилагади. Сатхни автоматик 
    барқарорлаштириш тизими ишламай қолганда ѐки сарф ошиб кетганда захира 
    насосини улаш вақтига эга бўлиш учун 2.5 м канал баландлигида максимал 
    даражада 
    = 2 м ни 0,5 м заҳирада қабул қиламиз. Mинимал статик босим, сув 
    сатҳини барқарорлаштириш тизимида барқарорлашган қиймат бўлиб қолади.
    1.17. Сув сатҳи бўйича тескари алоқа узатиш коэффициенти аниқланади 
     
    1.18. Насоснинг узатиш коэффициенти сатҳига қараб аниқланади 
    мс
    1.19. ПИ - ростлагичнинг вақт доимийси аниқланади 


    МЕЖДУНАРОДНАЯ НАУЧНО-ТЕХНИЧЕСКАЯ КОНФЕРЕНЦИЯ 
    АКТУАЛЬНЫЕ ПРОБЛЕМЫ ЦИФРОВИЗАЦИИ ЭЛЕКТРОМЕХАНИЧЕСКИХ И
    ЭЛЕКТРОТЕХНОЛОГИЧЕСКИХ СИСТЕМ
    236
    1.20. Пропорционал қисмнинг узатиш коэффициенти 
    интеграл қисмнинг узатиш коэффициенти 

    Download 9,23 Mb.
    1   ...   155   156   157   158   159   160   161   162   ...   202




    Download 9,23 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Toshkent davlat texnika universiteti xalqaro ilmiy-texnik anjuman

    Download 9,23 Mb.
    Pdf ko'rish