U ru g ‘ yaxshi pishm agan (p o ‘stining usti yaltiroq b o ‘lmasa),
ezilgan yoki karunkulasi tushib ketgan b o ‘lsa, sifatsizhisoblanadi.
R o ‘p turib qolgan urug‘da esa karunkula b o ‘lm aydi.
K anakunjut u ru g‘i zaharli b o ig a n i
sababli tibbiyotda
ishlatilm aydi.
IJ faqat m oy olinadigan m ahsulot sifatida xizm at qiladi.
Kimyoviy tarkibi.
U ru g ‘ tarkibida 4 0 -5 6 % qurim aydigan
m oy, 14-17% oqsil m oddalar, 0 ,1 -1 % ritsinin va nikotin
alkaloidlari, 18-19% kletchatka,
lipaza ferm enti, kuchli zaharli
oqsil m odda - ritsin va boshqa m oddalar b o ‘ladi,
Ritsin o ‘z tarkibida 17 ta am inokislota saqlaydigan oqsil
m odda b o ‘lib, m olekula o g ‘irligi 3 6 000-77000 ga teng. 0 ‘ziga
xos disulfid b o g ‘lanishga ega 2 ta polipeptid (birinchisining
tarkibiga
alanin va izoleysin, ikkinchisining tarkibiga alanin-
fenilalanin va serin kiradi) birikm alarining ritsin tarkibida
uehrashi o ;ta darajada zaharli b o ‘lishining sababchisidir.
Tibbiyotda ishlatiladigan kanakunjut m oyi urug‘dan
sovuq
presslash usuli bilan olinadi, M oydagi zaharli m odda - ritsinni
parchaiash uchun undan issiq suv b u g ‘i o ‘tkaziladi.
K anakunjut m oyi sarg ‘ish tiniq kuyuq suyuqlik b o 'lib , hidi
va m azasi yoqim siz. U spirtda yaxshi eriydi (boshqa m oylardan
farqi). M oy - 10-18°C haroratda qotadi.
M oyning zichligi 0,948-0,968, refraksiya soni 1,475-1,480,
sovunlanish soni 176-186 va yod soni 82-88, kislota soni 1,5 dan
yuqori b o ‘lm asligi kerak.
M oy 80 -85 % ritsinol (oksiolein)
kislota glitseridlaridan
tashkil topgan. U ning tarkibida yana stearin, olein, linol va
dioksistearin kislotalarining glitseridlari uchraydi.
