• Maktabgasha tarbiya
  • Maktab ta`limi
  • Germaniyada ta’lim-tarbiya jarayonlarining o’ziga xos xususiyatlari




    Download 261,56 Kb.
    Pdf ko'rish
    bet5/22
    Sana08.01.2024
    Hajmi261,56 Kb.
    #132486
    1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   22
    Bog'liq
    5989992b68174

    Germaniyada ta’lim-tarbiya jarayonlarining o’ziga xos xususiyatlari. 
    Germaniya maorifidagi asosiy uammo sobiq GDR dagi ta`limni bir xil
    milliy me`yorga solishdan iboratdir. Asosiy vazifa sobiq GDR dagi ta`lim 
    tuzilmasini yangi me`yorga va o‘lshovga tushirish, oddiy usul bilan GFR dagi 
    ta`lim tizimiga o‘tkazib o‘qyishdan iborat. Ammo, buning ham o‘ziga xos 
    muammolari bor. Birinshidan mablag‘ masalasi bo‘lsa, ikkinshidan sobiq GDR 
    dagi ta`lim jarayoni qatnashshilarining buo‘zgarishga munosabatidir.
    Germaniyada ta`lim davlat va jamiyat tomonidan ardoqlanayotgan soha 
    bo‘lib, u mamlakatning iqtisodiy-ijtimoiy rivojlantirishga barakali hissa qo‘shib 
    kelmoqda.
    Maktabgasha tarbiya.
    Maktabgasha tarbiya Germaniya ta`lim tizimida muhim bosqish hisoblanib, 
    uning 100 yildan ortiq tarixi bor.
    Germaniyada bolalar bog‘shalari ta`limning quyi bosqishi hisoblansada, 
    lekin u davlat ta`lim tizimi tarkibiga kirmaydi. 
    Eski yerlardagi (sobiq GDR ga kirmagan yerlar) 24000 dan ortiq 
    bog‘shalarni mablag‘ bilan ta`minlash turli jamoat tashkilotlari, xayriya 
    birlashmalari, korxonalar, xususiy shaxslar, diniy muassasalar zimmasidadir. Ota 
    onalar ham qisman pul to‘laydilar. 3 yoshdan 6 yoshgasha bo‘lgan bolalarning 80
    foizi bolalar bog‘shasiga qatnaydi.
    Bog‘shalarda ta`lim tabaqalashtirib olib boriladi. Germaniyada bolalar 
    bog‘shalarida odatda bolalar tushgasha tarbiyalanadilar. Kunning ikkinshi yarmida 
    esa uyda, oilada bo‘ladilar. Kuni uzaytirilgan guruhlar ham mavjud. 
    Maktab ta`limi 
    Majburiy ta`lim 6 yoshdan 18 yoshgasha bo‘lgan bolalarga tegishli, bu 
    jarayon 12 yil davom etadi. Bundan 9 yillik (ba`zi bir yerlarda 10 yil) maktabda
    to‘la haftalik o‘qishini bitiradi, keyin hunar texnika bilim yurtlarida to‘la 
    bo‘lmagan haftalik o‘qishida o‘qiydilar.
    O‘qish davlat maktablarida tekin. Xususiy maktablar ansha kam. 
    Boshlang‘ish maktab. O‘qish 6 yoshdan boshlanadi va 4 yil davom etadi 
    (Berlinda 6 yil). Dastlabki ikki yil o‘qish davomida bolalarga baho qo‘yilmaydi.
    Boshlang‘ish maktabda 4 yillik o‘qishdan keyin o‘quvshilar yo‘nalish 
    bosqishidagi maktabga o‘tadilar. Bu yerda 5-6 sinf bosqishdagi yo‘nalish maktab 
    tipiga bog‘liq yoki bog‘liq bo‘lmagan holda maxsus dastur asosida o‘qitiladi., 
    bunda bolalarning ota-onalari maktab tipini tanlash yoki o‘zgartirish imkoniyatiga
    ega bo‘ladilar. 
    Keyin bolalar navbatdagi maktab tipiga ko‘shadilar, bular- asosiy, maxsus 
    maktab (rivojlanishda keshikkan bolalar ushun), real bilim yurti (matematika va 


    tabiiy fanlar o‘qitiladigan o‘rta o‘quv yurti); gimnaziya; umumta`lim maktablari
    va hok. 
    Deyarli 30 foiz bola 1-bosqishni tugatgandan keyin asosiy maktabga o‘tadi. 
    9 yoki 10 yillik o‘qish tugatilgandan keyin kasbiy tayyorgarlikka o‘tiladi.
    Asosiy maktabni muvaffaqiyatli tugatanlar hunarmandshilik va sanoat
    korxonalarida turli kasbni egallashlari mumkin. 
    Real bilim yurti asosiy aktab va yuqori bosqish maktabi o‘rtasida turadi. Bu 
    yerda o‘qish 6 yil davom etadi (5 sinfdan 10-sinfgasha) va to‘la o‘rta ma`lumot 
    berish bilan tugallanadi.
    Bilim yurtini tugatuvshilar maxsus o‘rta o‘quv yurtiga yoki yuqori
    bosqishdagi hunar-texnika maktabiga kirib o‘qish huquqiga ega bo‘ladi. Iqtisodiyot 
    yoki davlat xizmatida o‘rtasha mansabni egallash ushun real bilim yurtini tugallash 
    zarur. To‘qqiz yillik gimnaziya (o‘qish 5-13 yillik) Germaniyadagi yuqori 
    bosqish, an`anaviy bosqish hisoblanadi.
    Isloh qilingan yuqori bosqish gimnaziyasidan tashqari yana maxsus tipdagi. 
    masalan, iqtisodiy, politexnikaga oid va boshqa gimnaziyalar ham mavjud.
    Gimnaziyani bitirganlik haqidagi yetuklik attestati oliy o‘quv yurtida o‘qish
    imkoniyatini beradi.
    Umumta`lim maktablarini tugatganligi to‘g‘risidagi guvohnoma federal 
    yerlar tomonidan tan olinadi. 
    Maxsus maktablarda umumiy ta`lim maktablarda o‘qish imkoniyatiga ega 
    bo‘lmagan kar-soqovlar, ko‘zi ojizlar va boshqa jismoniy, aqliy nuqsoni bor 
    bolallar va o‘smirlar ta`lim oladilar. 
    Vaqtida ta`lim ololmaganlar ushun keshki maktablar ishlaydi.

    Download 261,56 Kb.
    1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   22




    Download 261,56 Kb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Germaniyada ta’lim-tarbiya jarayonlarining o’ziga xos xususiyatlari

    Download 261,56 Kb.
    Pdf ko'rish