Toshkent kimyo texnologiya instituti Shaxrisabz filiali S13 21guruh talabasi Bobojonova Sevaraning “Ovqatlanish fiziologiyasi”fanidan “Sog’lom ovqatlanish haqida tushuncha mavzusida tayyorlagan mustaqil ishi. Oʻqituvchi: Niyozova Sh. Reja

Download 4,16 Mb.
bet	2/2
Sana	16.05.2024
Hajmi	4,16 Mb.
	#237992

1 2

Bog'liq
Bobojanova Sevara

Tuban koʻp hujayralilar

Ovqat hazm qilish sistemasi — odam va hayvonlar organizmida oziqmoddalarning qayta ishlanishi va hazm boʻlishini taʼminlaydigan organlar majmui. Koʻpchilik bir hujayralilar (mas, amyoba)da Ovqat hazm qilish sistemasi funksiyasini ovqat hazm qilish vakuollari bajaradi. Bundan tashqari, ayrim bir hujayralilar (mas, tufelka)da oziq kiradigan (ogʻiz, halqum) va oziq qoldiqlari chiqadigan maxsus teshikchalar ham boʻladi. Tuban koʻp hujayralilar (mas, gʻovaktanlilar, boʻshliqichlilar, ichaksiz turbellariyalar)da oziq maxsus hujayralar ichida hazm boʻladi. Umurtqasiz hayvonlar Ovqat hazm qilish sistemasi juda xilma-xil.
Odam va umurtqali hayvonlar Ovqat hazm qilish sistemasining tuzilishi oziqlanish xususiyati va sharoitiga bogʻliq. Ovqat hazm qilish sistemasi ogʻiz boʻshligʻi, halqum va qiziloʻngach orqali hosil boʻladi. Ogʻiz boʻshligʻida jagʻlar, tishlar, shilimshiq va soʻlak bezlari, til va boshqa joylashadi. Ovqat hazm qilish sistemasi oʻrta qismi hisobidan oshqozon, ingichka ichak, jigar, oshqozon osti bezi vujudga keladi. Ovqat hazm qilish nayining keyingi qismi yoʻgʻon ichak, toʻgʻri ichak va anal teshikdan iborat.
Ana shu tariqa juda koʻp sonli mayda (ichak devori) yoki yirik (jigar, oshqozon osti) bezlar hosil boʻlgan. Ovqat hazm qilish nayi shilimshiq qavati ostida himoya funksiyasini bajaradigan limfoid follikulalar joylashgan. Ovqat hazm qilish sistemasi qon va limfa tomirlari bilan taʼminlangan. Ovqat hazm qilish sistemasining funksional faoliyati murakkab neyrogumoral va gormonal mexanizmlar orqali boshqariladi. Bu jarayonda Ovqat hazm qilish sistemasi oʻz gormonlari asosiy ahamiyatiga ega.
III.Xulosa.
Ovqatlanish inson salomatligi uchun muhim omil sanaladi. Notoʻgʻri ovqatlanish natijasida koʻplab kasalliklar kelib chiqadi. Ovqatlanish ratsioniga amal qilib ovqatlanish natijasida kasalliklarni oldini olish mumkin.Isteʼmol qilinayotgan oziq-ovqat mahsulotlari oqsillarga,vitaminlarga va uglerodlarga ega boʻlishi juda muhum. Inson salomatligiga taʼsiri kuchli boʻlgan oqsillarni isteʼmol qilish tavsiya etiladi. Ovqatlanish insonni meyoriy ravishda rivojlanishi uchun kerakli omil hisoblanadi.

E’tibor uchun raxmat

Download 4,16 Mb.

1 2

Download 4,16 Mb.