paketlarini xususiy mulk qilib sotish to‘rt yildan bcri davom etmoqda.
shuningdek,
strategik ahamiyatga ega boMgan AJlaming ustav
fondlarida davlatning ishtiroki qisqarib bormoqda. Birgina 2005-yilda
446 ta AJning davlatga qarashli aksiyalari paketlari (shu jumladan,
nazorat qiluvchi va taqiqlovchi aksiyalar paketlari) xususiy shaxslarga
sotildi (bunday tendensiya 2 0 0 6 -2 0 10-yiilarda ham davom etdi). Buning
natijasida aksiyadorlar umumiy yig‘ilishini tayyorlashda va o'tkazishda
ishtirok etadigan samarali xususiy mulkdorlarga ega bo‘lgan AJlar soni
ko'payib bormoqda;
- davlat aksiyalari paketlarini boshqamvchi umumiy yigMlish
qarorlarining ijrosini to'xtatib qo'yishiga imkon beradigan tartib bekor
qilindi, bu hoi xususiy aksiyadorlaming umumiy yig‘ilishda ovoz berish
huquqidan foydalanish yo‘li bilan o‘z manfaatlarini amalga oshirish
imkoniyatlarini kuchaytirdi;
-
korporativ
boshqaruv
to‘g ‘risidagi
qonun
hujjatlariga
o ‘zgartirishlar kiritildi. Bu o‘zgartishlarga muvofiq aksiyadorlaming
yillik umumiyi yigMlishi qarori asosida AJning kelgusi yilga
moMjallangan biznes-rejasi tasdiklanadi, ijro etuvchi organ rahbari va
a’zolari
tayinlanadi
(rahbam ing
faoliyat
muddati
uzaytiriladi,
to ‘xtatiladi). Ushbu o‘zgartishlar xususiy aksiyadorlaming umumiy
yig‘ilishda qatnashishga qiziqishini oshirdi.
Ayni vaqtda davlat aksiyalarining ulushi katta boMgan AJlarda
umumiy yig'ilishiam i o'tkazishda rasmiyatchilik saqlanib qolmoqda.
Ularda butunlay yoki asosan mehnat jam oasining a’zolaridan iborat
boMgan xususiy aksiyadorlar ovozi umumiy yig‘ilish tomonidan qarorlar
qabul qilishda salmoqli rol
0
‘ynamaydi13. Ular uchun, chet eldagi
m inoritarlardan farqli o ‘laroq, hatto huquq va manfaatlariga rioya
qilinmagan taqdirda ham aksiyadorlikdan chiqish ko‘pincha qiyin,
ba’zan esa mumkin boMmaydi, chunki bunday AJlar ko'pchiligining
aksiyalari, ayniqsa, kichik paketlar, investitsiya jihatidan unchalik
jozibali emas va shu sababli ulam i hatto nominal bahosi bo‘yicha ham
sotish qiyin.
Joriy etilgan tartib strategik ahamiyatga ega boMgan bir qator
AJlam ing («ОКМК», 'TAPOiCh» va boshqalar) aksiyaiarini sotish
uchun qo'shim cha to‘sqinlik tug‘diradi. Bu tartibga ko‘ra mexnat
13 Bozor iqtisodiyoti rivojlangan mamlakatlarda (Fransiya, Italiya va bosbqalarda) ham davlat aksiyalarining ulusfci
katta boMgaaida xususiy aksiyadorlaming ovozlari rol 0‘ynamaydi. Bu mamlakatlarda ha-т. aksiyadorlaming
yigMlishiari qor.urJami buzmasiik uchun rasmiyatchilik bilan o'tkaziladi. Lekin davlat aksiyaiarini bosbqaruvcbiiar
umumiy yig'ilish qarorini tayvorlayotgan \aqtlarida minoritar tksivadorlaming manfaatlarini hisobga oladilar. Aks
holda, davlat nazorsdda boMgan AJlar rivojlanish uchun xususiy kapitahi jalb eta olmaydi.
