Toshkent tibbiyot akademiyasi davolash fakulteti fakultet va gospital terapiya, tibbiy profilaktika fakultetining ichki kasalliklar kafedrasi

eng keng tarqalgan ichki kasalliklar tipik shakillarni tashxis qilish va davolash konikmalarini

rivojlantirish.

Oqitishning vazifalari:

- ichki kasalliklar etiologiyasi, patogenezi, klinikasi, tasnifi, klinik korinishlari, asoratlari, davosi va profilaktikasi boyicha bilimlarni shakillantirish;

- sistema boyicha kasallardan anamnez yigish va tekshirishlar otkazish malakasini rivojlantirish;

- kasallik asosiy klinik mezonlarini aniklashni orgatish;

- dastlabki va klinik tashxis koyishni orgatish;

- tekshirish rejasi, varach taktikasini tuzatish va kompleks davo buyurishga orgatish;

- laborator va instruiental tekshirish usullari natijalarini interpritatsiya qilishga orgatish;

- differensial tashxis va yakuniy tashxis qoyish tamoyillari boyicha bilimlarni shakillantirish;

- ba'zi shoshilinch xolatlarda tez yordam berish malakasini rivojlantirish;

- asosiy tibbiyot xujjatlarini oqitish;

- tibbiyot xamshiracini nazorat qilishga orgatish.

1.2 Fan boyicha talabalarga qoyilgan talablar;

Talabalar bilishi zarur(shart):

- eng kop tarqalgan ichki a'zolar kasalliklarning etiologiyasi, patogenezi, klinikasi, asoratlari, davollash usullari;

- kasalni anamnezini yiga bilish, sistemalar boyicha tekshirishni bilish, diagnostik mezonlarni aniqlay olish;

- asosiy usullarini egallash, dastlabki va klinik tashxislarni shakllantirish;

- tekshirish rejasini bilish va amaliyotda bajarish, xamda vrachlik taktikasini egallash,

kompleks davollash ishlarini bajara olish;

- tekshirish natijalarini taxlil qila olishni bilish;

- differensial diagnostika va yakuniy tashxis qoyish pritsiplarini bilish va bajara olish;

- asosiy tibbiyot xujjatlarini bilish.

Fakul'tet terapiyadan oqitish talabalarning quyidagi kafedralarda olingan bilimlarga asoslanadi:

- normal va patologik anatomiya;

- normal v patologik fiziologiya;

- biologik fizika (informatika) va kimyo biologiya;

- tibbiyot genetikasi;

- mikrobiologiya;

- farmakologiya;

- ichki kasalliklar propedevtikasi

- rentgenologiya va nur yordamida diagnoz qoyish;

- fakul'tet xirurgiya;

- sil kasalliklari.

I. Bemorlar kuratsiyasi

II. EKG olish

III. Laboratoriya tekshirish natijalarining taxlili

- Umumiy siydik, qon, axlat tahlili

- Bioximik kόrsatkichlar

- Funksional sinamalar

- Yuklamali testlar, provokatsion sinamalar

- Bakteriologik ekish, qon, balgam, siydik, axlat

IV. Instrumental tekshirish natijalarining tahlili.

- Rentgenogrammalar

- Spirogrammalar

- Exokardiogramma

- Elektrokardiogramma

- Buyrakning UTT tekshirishi, jigar, yurak, taloq UTT tahlili

- Renogramma

- Endoskopik tekshirish

- Ensefalogramma tahlili

V. Nozologik diagnozga asosan retseptlar yozish

VI. Shoshilinchholatlarda tez yordam kόrsatish.

Talabalar bilimini nazorat kilish tizimli ravishda oqitish jarayoni davomida "reyting tizimi"ga asoslanib, 100 ballik tizim boyicha quyidagi yollar bilan otkaziladi: zamonaviy pedagogik uslublar qόllanilishi asosida joriy baxo, όrgatuvchi va nazorat qiluvchi dasturni, amaliy kunikmalarni qόllanilishi asosida oraliq baho, talabalar mustakil ishi, kasallik tarixini himoya qilish va ogzaki

sόroq, yakunlovchi test nazorati, OSKI.

Oqitish jarayonida talabalar uch bosqichda baholanadi:

VII semest yakunida όrgatuvchi-nazorat qiluvchi dastur asosida tuzilgan test sinovi va kafedra mudiri yoki dotsentlar tomonidan ogzaki sόroq utkaziladi.

VIII semest yakunida amaliy kόnikmalar bόyicha OSKI va kafedra mudiri yoki dotsentlar tomonidan ogzaki sόroq utkaziladi.

V. "Yakuniy nazorat" VIII semest yakunida ikki bosqichda όtkaziladi, birinchi bosqichida test markazida όrgatuvchi-nazorat qiluvchi dastur asosida tuzilgan test sinovi όtkaziladi, ikkinchi bosqichda όquv yilining oxirida iyun' oyida institut όquv bόlimi tomonidan tasdiqlangan reja asosida integratsiyalangan OSKI όtkaziladi.

Talabaning mustaqil ishi TMI uchun ajratilgan ball hisobidan baxolanadi va natijasi talabaning umumiy reytingiga kiritiladi.

1.6.1. Fakul'tet terapiya fanini όqitishda όqitishning ilgor texnologiyalaridan quyidagilari qόllaniladi:

a) kichik guruxlarda qόlaniladigan uslublar: "miya xujumi", "insident", "aylana stol", "uch bosqichli

interv'yu", "ruchka stol όrtasida", "qor parchasi" singari uslublar.

b) όqitish jarayonini optimallashtiruvchi uslublar: "vaziyatli masalalar", "ishbilarmon όyinlar"

singari uslublar.

v) amaliy kunikmalar
1.6.2. Òqitishning texnik vositalari.

a) Videoikkilik qόyidagi fil'mlar bilan:

1. Elektroimpul's terapiya

2. Normal EKG.

3. Miokard infarktini davolashning zamonaviy usullari.

4. Bronxial astma.

5. Miokard infarktiga chalingan bemorlar reabilitatsiyasi.

6. Ichki kasalliklarda shoshilinch yordam.

7. Mitral stenoz.

8. Gipotenziv vositalarning ta'sir qilish prinsipi.

9. Antianginal vositalar.

10. Antiaritmik vositalarning klinik farmakologiyasi.

11. Artrologik bemorlarning rentgenodiagnostikasi.

12. Artrologik bemorlarning reabilitatsiyasi.

13. Bόgim ichi in'eksiyasi.
b) Audiokasseta, όpka va yurakdagi normal hamda patolgik shovqinlar bilan.

v) Overxet, kasalliklarning etiopatogenezi, tasnifi, diagnostikasi va davolash usullari bilan.

g) Slaydoskop, utiladigan mavzularning slaydlari bilan.

d) Negatoskop, rentgenogrammalarni namoyish qilish uchun.

ye) Tablitsalar, όtiladigan kasalliklarning etiopatogenezi, tasnifi, diagnostikasi va davolash usullari bilan.

j) Komp'yuter, ma'ruza matnlarining komp'yuter versiyalari, internetdan olingan ma'lumotlar bilan.

1. Ichki kasaliklar. Bobojonov S.N. - 2010 yil.

2. Ichki kasaliklar. Sharopov - 2007 yil.

3. Orgatuvchi va nazorat qiluvchi dastur.

4. Terapevtik kasalliklarning diagnostik va davolash algoritmi. Toshkent. 2003.

Toshkent - Markaziy Osiyoning eng yirik qadimiy shaharlaridan biri - O‘zbekiston Respublikasining poytaxtidir. Oʻrta Osiyoning yirik sanoat-transport chorraxasi va madaniyat markazlaridan biri. Mamlakatning shimoli-sharqiy qismida, Tyanshan togʻlari etaklarida, 440–480 m teppalikda, Chirchiq daryosi vodiysida joylashgan.

5. 2000 bolezney ot "A" do "Ya".

6. Vnutrennie bolezni pod red. Muxina N.A. Moiseeva V.S. I Martinova A.I. 2009 g.

7.Diаgnоstikа bоlеznеy vnutrеnniхоrgаnоv. А.N.Оkоrоkоv. Mоskvа 2005g.

8.Lеchеniе bоlеznеy vnutrеnniхоrgаnоv. А.N.Оkоrоkоv. Mоskvа, 2005 g

9.Klinicheskie rekomendatsii dlya praktikuyuhix vrachey. Moskva 2002.

o’quv xonalari mebellar bilan jixozlangan va όqitish anjomlari bilan ta'minlangan.

Mehnat hajmi o’quv soatlar hajmining auditor mashgulotlar turlari bόyicha taqsimlanishi

Ma'ruza №1.

1. Ma'ruza mavzusi: O’tkir va surunkali bronxitlar - 2 soat.

2. Ma'ruza maqsadi. Ma'ruza kasallikning etiologiyasi, patogenezi, patologik anatomiyasi, tasnifi, klinikasi, zamonaviy tekshirish uslublarini όrganish, yangicha davollash prinsipi va profilaktikasini όrganishga bag’ishlanadi. Talabalarning ma'ruza davomida olgan bilimlari ularga amaliy mashg’ulotlar davrida klinik tashxis qόyishga, bemorlarni tekshirishni bilishga, laborator va

instrumental tekshirish usullari natijalarini interpritatsiya qila bilishiga, va kompleks davo buyurishga όrgatadi.

3. Kutilishi mumkin bόlgan natijalar. Ushbu ma'ruzani eshitish talabalarga ularning όqilayotgan mavzuni qabul qilish qobiliyatini, amaliy mashg’ulotda diskussiyaga xos bόlgan savollarni όqituvchi bilan muxokama qilish, yetkazilgan materialni taxlil qilish va uni amaliy mashg’ulotda mustahkamlash qobiliyatini tug’ғdiradi.

4. Ma'ruzaning qisqacha mazmuni:

Etiologiyasi: bakteriyali, virusli, fizikaviy yoki kimyoviy ta'sirotlar.

Patogenezi. Zararlovchi omillar traxeya v bronxlarga, aerogen, gematogen va limfogen yόlar bilan όtadi.

Tasnifi: Bronxitlar όtkir v surunkali bronxitlarga bόlinadi. Birlamchi va ikkilamchi bόladi.

Tasnifda shikastlanish maydoni hajmiga, zararlanish chuqurligiga, yallig’lanish suyuqligi tabiatiga va etiologiyasiga e'tibor qaratiladi.

Klinikasi: shikoyati, ob'ektiv kόruv ma'lumotlariga tόxtalinadi.

Diagnostikasi: Kliniko-laborator, instrumental tekshirish natijalariga asoslanadi.

Qiyosiy tashxis: όtkir va surunkali bronxitlarni bir biridan, surunkali bronxitni όpka saratoni, bronxoektaziya, bronxial astma, όpka sili, surunkali nevmoniyalar bilan qiyosiy tashxis όtkaziladi.

Davolash: Kompleks holda dori-darmonlar, fizioterapiya, endobronxial sanatsiya, davolash badantarbiyasi bilan birgalikda olib boriladi.

5. O’qituvchining ma'ruza bόyicha kόrsatmalari: Ma'ruza όqish jarayonida ma'ruzachi hayot tajribalaridan misollar, rentgenogrammalrni demonstratsiya qilib kόrsatadi.

6. Ma'ruzaning ta'minlanishi: Tablitsalar, slaydlar, rentgenogrammalar, overxet, negatoskop, slaydoskop.

7. Talabalarning όz ustida ishlashi: Antibiotiklar tasnifi, retseptura. Internetdan mavzu bόyicha ma'lumotlar yig’ish.

8. Kontrol savolar:

"Όtkir bronxitni vujudga keltiruvchi sabablarni va infeksiya turlarini ayting.

"Όtkir bronxitda aniklanadigan auskul'tatsiya ma'lumotlarini ayting.

"Όtkir bronxit tashxisi kanday kόrsatkichlarga asoslangan.

"Όtkir bronxitda kόllaniladigan davolash turlarini ayting.

"Surunkali bronxitni sodir kiluvchi omillarni kόrsating.

"Surunkali bronxit tashxisini aniklash nimaga asoslangan.

9.Tavsiya qilinadigan adabiyotlar: [1; 2; 3; 4; 5; 6; 7; 8; 9; 10; 11; 12; 13; 14; 15;16].

1. Ma'ruza mavzusi: Krupoz zotiljam - 2 soat.

2. Ma'ruza maqsadi. Ma'ruza kasallikning etiologiyasi, patogenezi, patologik anatomiyasi, tasnifi, klinikasi, zamonaviy tekshirish uslublarini όrganish, yangicha davollash prinsipi va profilaktikasini όrganishga bag’ishlanadi. Talabalarning ma'ruza davomida olgan bilimlari ularga amaliy mashg’ulotlar davrida klinik tashxis qόyishga, bemorlarni tekshirishni bilishga, laborator va

instrumental tekshirish usullari natijalarini interpritatsiya qila bilishiga, va kompleks davo buyurishga όrgatadi.

3. Kutilishi mumkin bόlgan natijalar. Ushbu ma'ruzani eshitish talabalarga ularning όqilayotgan mavzuni qabul qilish qobiliyatini, amaliy mashg’ulotda diskussiyaga xos bόlgan savollarni όqituvchi bilan muxokama qilish, yetkazilgan materialni taxlil qilish va uni amaliy mashg’ulotda mustahkamlash qobiliyatini tug’ғdiradi.

4. Ma'ruzaning qisqacha mazmuni:

Etiologiyasi: pnevmokokklar, streptokokklar, stafilakokklar, Fredlander diplobatsillasi, Pfeyfer tayoqchalari, viruslar.

Moyil sharoitlar: organizmni kasallikka qarshi kurashish qobiliyati susayishi, uzoq vaqt sovuqotish, bosh miya va kόkrak qafasi shikastlanishi, organizmni infeksiyaga sezuvchanligini oshishi.

Qarshi (1926 37 yillarda Behbudiy) - Qashqadaryo viloyatidagi shahar (1926 yildan), viloyat markazi (1943 yildan). Qashqadaryo vohasining markazida, Qashqadaryo boʻyida, xalqaro t. yil va avtomobil yoʻllari kesishgan joyda.

Kurash - sport turi, belgilangan qoidaga muvofiq ikki sportchining yakkama-yakka olishuvi. Kurashish sanʼati koʻp xalqlarda qadim zamonlardan buyon maʼlum. K. ayniqsa Yunonistonda keng tarqalib, qad. olimpiada musobaqalaridan doimiy oʻrin olib kelgan.

Patogenezi. Zararlovchi omillar όpka tόqimasiga bronx, gematogen va limfogen yόlar bilan όtadi.

Patologik anotomiyasi: 4 bosqichda όzgarishlar aniqlanadi.

- quyilish bosqichi

- qizil jigarlanish bosqichi

- kulrang jigarlanish bosqichi

- sόrilish bosqichi

Klinikasi: shikoyati, ob'ektiv kόruv ma'lumotlariga tόxtalinadi.

Diagnostikasi: Kliniko-laborator, instrumental tekshirish natijalariga asoslanadi.

Qiyosiy tashxis: όtkir bronxit, qaytalangan surunkali bronxit, όchoqli zotiljam, ekssudatli plevrit,

o?izsimon sil zotiljami, όpka absessi va infarkti bilan qiyosiy tashxis όtkaziladi.

Davolash: Antibakterial davo, sulfanilamidlar, yalli?lanishga qarshi nosteroid vositalar,

intoksikatsiyaga qarshi davo, bronx yόli όtkazuvchanligini va drenash faoliyatini yaxshilash, mikroorganizmni ?imoyalovchi immun mexanizmlarini tiklash, balham yumshatuvchi va kόchiruvchilar, xalq tabobati vositalari.

5. Ўkituvchining ma'ruza bόyicha kόrsatmalari: Ma'ruza όqish jarayonida ma'ruzachi ҳayot tajribalaridan misollar, rentgenogrammalrni demonstratsiya qilib kόrsatadi.

6. Ma'ruzaning ta'minlanishi: Tablitsalar, slaydlar, rentgenogrammalar, overxet, negatoskop, slaydoskop.

7. Talabalarning όz ustida ishlashi: Antibiotiklar tasnifi, retseptura. Internetdan mavzu

bόyicha ma'lumotlar yi?ish.

8. Kontrol savolar:

"Όtkir ztiljamni vujudga keltiruvchi sabablarni va infeksiya turlarini ayting.

"Όtkir ztiljamda aniqlanadigan auskul'tatsiya ma'lumotlarini ayting.

"Όtkir ztiljam tashxisi kanday kόrsatkichlarga asoslangan.

"Όtkir ztiljamda kόllaniladigan davolash turlarini ayting.

"Όtkir ztiljam tashxisini aniklash nimaga asoslangan.

9. Tavsiya qilinadigan adabiyotlar: [1; 2; 3; 4; 5; 6; 7; 8; 9; 10; 11; 12; 13; 14; 15;16].
Ma'ruza №3.

1. Ma'ruza mavzusi: Bronxial astma - 2 soat.

2. Ma'ruza maqsadi. Ma'ruza kasallikning etiologiyasi, patogenezi, patologik anatomiyasi, tasnifi, klinikasi, zamonaviy tekshirish uslublarini όrganish, yangicha davollash prinsipi va profilaktikasini όrganishga bag’ishlanadi. Talabalarning ma'ruza davomida olgan bilimlari ularga amaliy mashg’ulotlar davrida klinik tashxis qόyishga, bemorlarni tekshirishni bilishga, laborator va

instrumental tekshirish usullari natijalarini interpritatsiya qila bilishiga, va kompleks davo buyurishga όrgatadi.

3. Kutilishi mumkin bόlgan natijalar. Ushbu ma'ruzani eshitish talabalarga ularning όqilayotgan mavzuni qabul qilish qobiliyatini, amaliy mashg’ulotda diskussiyaga xos bόlgan savollarni όqituvchi bilan muxokama qilish, yetkazilgan materialni taxlil qilish va uni amaliy mashg’ulotda mustahkamlash qobiliyatini tug’ғdiradi.

4. Ma'ruzaning qisqacha mazmuni:

Etiologiyasi: Bronxial astma kόpnuqsonli sabablar ta'sirida sodir bόladi, polietiologik kasallik.

Bronxial astma rivojlanishida turli xil omillar mu?im a?amiyatga ega. Allergenlar, infeksion omillar, kimyoviy moddalar, biologik nuqsonlar.

Patogenezi. Nafas yόllari silliq mushaklarining spazmasi, gipersekretsiya, shish va nafas yόllarining shilliq pardasini yali?lanishli xujayraviy infil'tratsiyasi tufayli rivojlanadigan bronxlar obstruksiyasi bilan bo?liq. Bronxial astmaning patogenezi asosida tu?ma yoki ortirilgan biologik nuqsonlar natijasida bronxlar sezuvchanligining va reaktivligining ortishi, immun, endokrin, asab tizimlar va tashqi nafas a'zolari faoliyatining όzgirishi yotadi.

Tasnifi: Tasnifida o?irlik darajasiga, rivojlanish bosqichlariga, immunologiyasiga, patogenetik mexanizmlariga, kechishiga, asoratlariga e'tibor beriladi.

Klinikasi: shikoyati, ob'ektiv kόruv ma'lumotlariga tόxtalinadi.

Diagnostikasi: Kliniko-laborator, instrumental tekshirish natijalariga asoslanadi.

Qiyosiy tashxis: surunkali obstruktiv bronxit, kekirdak va bronxlar diskineziyasi, bosh miya όsmasi, disgormonal buzilishlar, yurak astmai bilan qiyosiy tashxis όtkaziladi.

Davolash: Xuruj davrida shoshilinch yordam, simpatomimetiklar, degidratatsion terapiya, atsidozga qarshi davo, spazmolitiklar, desensibilizatsiyalovchi vositalar, immunomodulyatorlar, lozim bόlganda kortikosteroidlar. Xastalik zόraygan davrida broxolitiklar, spazmolitiklar, giposensibilizatorlar, kortikosteroidlar, yurak glikozidlari, bal?amni yumshatuvchi va kόchiruvchilar, fizioterapiya va ?alq tabobati vositalari. Atopik turida eliminatsiya usuli bilan davolash,

taomlardan allergenlarni chiqarish, gigiena choralarini qόllash, bronxni kengaytiruvchi dorilar, spetsifik desensibilizatsiyalash, kortikosteroid va sitostaiklar tavsiya qilinadi.

5. Ўkituvchining ma’ruza bόyicha kόrsatmalari: Ma’ruza όqish jarayonida ma’ruzachi ҳayot

tajribalaridan misollar, rentgenogrammalarni demonstratsiya qilib kόrsatadi.

6. Ma'ruzaning ta'minlanishi: Be'mor, tablitsalar, slaydlar, rentgenogrammalar, overxet,

negatoskop, slaydoskop.

7. Talabalarning όz ustida ishlashi: Retseptura. Internetdan mavzu bόyicha ma'lumotlar yiғish.

8. Kontrol savolar:

"Bronxial astma rivojlanishida ishtirok etuvchi omillarni kόrsating.

"Bronxial astma bόґilish xuruji rivojlanishidagi 3 davrni ayting.

"Bronxial astmada kanday asoratlar kuzatiladi.

"Bronxial astma qanday kasalliklar bilan kiyoslanadi.

9. Tavsiya qilinadigan adabiyotlar[1; 2; 3; 4; 5; 6; 7; 8; 9; 10; 11; 12; 13; 14; 15;16].

1. Ma'ruza mavzusi: O’tkir revmatik isitma - 2 soat.

2. Ma'ruza maqsadi. Ma'ruza kasallikning etiologiyasi, patogenezi, patologik anatomiyasi, tasnifi, klinikasi, zamonaviy tekshirish uslublarini όrganish, yangicha davollash prinsipi va profilaktikasini όrganishga bag’ishlanadi. Talabalarning ma'ruza davomida olgan bilimlari ularga amaliy mashg’ulotlar davrida klinik tashxis qόyishga, bemorlarni tekshirishni bilishga, laborator va

instrumental tekshirish usullari natijalarini interpritatsiya qila bilishiga, va kompleks davo buyurishga όrgatadi.

3. Kutilishi mumkin bόlgan natijalar. Ushbu ma'ruzani eshitish talabalarga ularning όqilayotgan mavzuni qabul qilish qobiliyatini, amaliy mashg’ulotda diskussiyaga xos bόlgan savollarni όqituvchi bilan muxokama qilish, yetkazilgan materialni taxlil qilish va uni amaliy mashg’ulotda mustahkamlash qobiliyatini tug’ғdiradi.

4. Ma'ruzaning qisqacha mazmuni:

Etiologiyasi: Infeksiya va irsiy moillik, ifeksion- toksik yoki virusli omillar tόg’risida tόxtalib όtiladi.

Patogenezi. Allergiya nazariyasi, toksik-allergik nazariya, virus konsepsiyasi, gormonlar όzgarishilari tόg’risida tόxtalib όtiladi.

Tasnifi: O’tkir revmatik isitmaning faolsiz fazasi, faol fazasi uning darajalari, kechishi va qon aylanish yetishmovchiligiga e'tibor beriladi.

Klinikasi: shikoyati, ob'ektiv kόruv ma'lumotlariga tόxtalinadi.

Diagnostikasi: Kliniko-laborator, instrumental tekshirish natijalariga asoslanadi. Kisel-Djons,

Nesterevlarning asosiy va qόshimcha diagnostik mezonlariga e'tibor qaratiladi.

Qiyosiy tashxis: reaktivli artrit, yuvenil artrit, gemoragik artit, norevmatik miokardit, qaytalanuvchi endokardit va sistemali qizil bόricha bilan qiyosiy tashxis όtkaziladi.Davolash: Bazis davolash: antibiotiklar, nosteroidli yalliglanishga karshi preparatlar, 4- aminoxinolin voitalari, glyukokortikosteroidlar; Simptomatik terapiya; Birlamchi va ikkilamchi

bitsillinoprofilaktika.

5. Okituvchining ma'ruza bόyicha kόrsatmalari: Ma'ruza όqish jarayonida ma'ruzachi hayot tajribalaridan misollar, EKG va Exokardioskopiyalarni demonstratsiya qilib kόrsatadi.

6. Ma'ruzaning ta'minlanishi: Be'mor, tablitsalar, slaydlar, EKG va Exokardioskopiyalar, overxet, negatoskop, slaydoskop.

7. Talabalarning όz ustida ishlashi: Yurak anatomiyasini takrorlash. Internetdan mavzu bόyicha

ma'lumotlar yig’ish.

8. Kontrol savolar:

"O’tkir revmatik isitmani vujudga keltiruvchi sabablarni ayting.

"O’tkir revmatik isitmada kuzatiladigan asoratlarni kόrsating.

"O’tkir revmatik isitma tashxisini aniklash nimalarga asoslanadi.

"O’tkir revmatik isitmani davolash kanday usullar bilan bajariladi.

9. Tavsiya qilinadigan adabiyotlar: [1; 2; 3; 4; 5; 6; 7; 8; 9; 10; 11; 12; 13; 14; 15;].

1. Ma'ruza mavzusi: Yurak mitral illatlari - 2 soat.

2. Ma'ruza maqsadi. Ma'ruza kasallikning etiologiyasi, patogenezi, patologik anatomiyasi, tasnifi, klinikasi, zamonaviy tekshirish uslublarini όrganish, yangicha davollash prinsipi va profilaktikasini όrganishga bag’ishlanadi. Talabalarning ma'ruza davomida olgan bilimlari ularga amaliy mashg’ulotlar davrida klinik tashxis qόyishga, bemorlarni tekshirishni bilishga, laborator va

instrumental tekshirish usullari natijalarini interpritatsiya qila bilishiga, va kompleks davo buyurishga όrgatadi.

3. Kutilishi mumkin bόlgan natijalar. Ushbu ma'ruzani eshitish talabalarga ularning όqilayotgan mavzuni qabul qilish qobiliyatini, amaliy mashg’ulotda diskussiyaga xos bόlgan savollarni όqituvchi bilan muxokama qilish, yetkazilgan materialni taxlil qilish va uni amaliy mashg’ulotda mustahkamlash qobiliyatini tug’ғdiradi.

4. Ma'ruzaning qisqacha mazmuni:

Etiologiyasi: Yurak mitral illatlariga olib keluvchi kasalliklar tόg’risida tόxtalib όtiladi.

Patogenezi. Mitral teshik torayishi va mitral klapan yetishmovchiligidagi gemodinamik όzgarishlar tόg’risida tόxtalib όtiladi.

Tasnifi: Mitral teshik torayishi va mitral klapan yetishmovchiligi, ularning biri-biridan ustinlik yoki ustinligisiz kelishlariga e'tibor qaratiladi.

Klinikasi: Illatlarning har xil shakllarida kuzatiladigan bemorlarning shikoyatlari, ob'ektiv kόruv ma'lumotlariga tόxtalinadi.

Diagnostikasi: Kliniko-laborator, instrumental tekshirish natijalariga asoslanadi.

Qiyosiy tashxis: Yurakning boshqa orttirilgan va tu?ma nuqsonlari, norevmatik miokarditlar, kardiomiopatiyalar infeksion endokardit bilan qiyosiy tashxis όtkaziladi.

Davolash: Mitral illatga olib kelgan asosiy kasallikni davolash, yurak glikozidlari, diuretiklar, vazodilyatatorlar, antikoagulyantlar, jarroxlik amaliyoti.

5. Ўkituvchining ma’ruza bόyicha kόrsatmalari: Ma’ruza όqish jarayonida ma’ruzachi ҳayot

tajribalaridan misollar, EKG va Exokardioskopiyalarni demonstratsiya qilib kόrsatadi.

6. Ma'ruzaning ta'minlanishi: Be'mor, tablitsalar, slaydlar, EKG va Exokardioskopiyalar, overxet, negatoskop, slaydoskop.

7. Talabalarning όz ustida ishlashi: µon aylanish doiralarini takrorlash. Internetdan mavzu bόyicha ma'lumotlar yig’ish.

8. Kontrol savolar:

"Mitral kopkok yetishmovchiligiga sabab bόladigan kasalliklarni ayting.

"O’tkir revmatik isitma kasalligini όtkazgach kancha vaktdan sόng mitral qopqo?i yetishmovchiligi va mitral stenozi shakllanadi.

"Mitral stenoziga xos fizikal ma'lumotlarni izoxlang.

"Mitral stenozida kuzatiladigan asoratlarni tariflang.

9. Tavsiya qilinadigan adabiyotlar: [1; 2; 3; 4; 5; 6; 7; 8; 9; 10; 11; 12; 13; 14; 15;].
Ma'ruza №3.

1. Ma'ruza mavzusi: Yurak aortal illatlari - 2 soat.

2. Ma'ruza maqsadi. Ma'ruza kasallikning etiologiyasi, patogenezi, patologik anatomiyasi, tasnifi, klinikasi, zamonaviy tekshirish uslublarini όrganish, yangicha davollash prinsipi va profilaktikasini όrganishga bag’ishlanadi. Talabalarning ma'ruza davomida olgan bilimlari ularga amaliy mashg’ulotlar davrida klinik tashxis qόyishga, bemorlarni tekshirishni bilishga, laborator va

instrumental tekshirish usullari natijalarini interpritatsiya qila bilishiga, va kompleks davo buyurishga όrgatadi.

3. Kutilishi mumkin bόlgan natijalar. Ushbu ma'ruzani eshitish talabalarga ularning όqilayotgan mavzuni qabul qilish qobiliyatini, amaliy mashg’ulotda diskussiyaga xos bόlgan savollarni όqituvchi bilan muxokama qilish, yetkazilgan materialni taxlil qilish va uni amaliy mashg’ulotda mustahkamlash qobiliyatini tug’ғdiradi.

4. Ma'ruzaning qisqacha mazmuni:

Etiologiyasi: Yurak aortal illatlariga olib keluvchi kasalliklar tόg’risida tόxtalib όtiladi.

Patogenezi. Aortal teshik torayishi va aortal klapan yetishmovchiligidagi gemodinamik όzgarishlar tόg’risida tόxtalib όtiladi.

Tasnifi: Aortal teshik torayishi va aortal klapan yetishmovchiligi, ularning biri-biridan ustinlik yoki ustinligisiz kelishlariga e'tibor qaratiladi.

Klinikasi: Aortal illatlarning ?ar xil shakllarida kuzatiladigan bemorlarning shikoyatlari, ob'ektiv kόruv ma'lumotlariga tόxtalinadi.

Diagnostikasi: Kliniko-laborator, instrumental tekshirish natijalariga asoslanadi.

Qiyosiy tashxis: Yurakning boshqa orttirilgan va tu?ma nuqsonlari, norevmatik miokarditlar, kardiomiopatiyalar infeksion endokardit bilan qiyosiy tashxis όtkaziladi.

Davolash: Aortal illatga olib kelgan asosiy kasallikni davolash, yurak glikozidlari, diuretiklar, vazodilyatatorlar, antikoagulyantlar, jarroxlik amaliyoti.

5. Ўkituvchining ma’ruza bόyicha kόrsatmalari: Ma’ruza όqish jarayonida ma’ruzachi hayot tajribalaridan misollar, EKG va Exokardioskopiyalarni demonstratsiya qilib kόrsatadi.

6. Ma'ruzaning ta'minlanishi: Be'mor, tablitsalar, slaydlar, EKG va Exokardioskopiyalar, overxet, negatoskop, slaydoskop.

7. Talabalarning όz ustida ishlashi: µon aylanish fiziologiyasini takrorlash. Internetdan mavzu bόyicha ma'lumotlar yig’ish.

8. Kontrol savolar:

"Aortal qopkok yetishmovchiligiga sabab bόladigan kasalliklarni ayting.

"O’tkir revmatik isitma kasalligini όtkazgach kancha vaktdan sόng aortal qopkoqi yetishmovchiligi va aortal stenoz shakllanadi.

"Aortal stenoziga xos fizikal ma'lumotlarni izoxlang.

"Aortal stenozida kuzatiladigan asoratlarni tariflang.

9. Tavsiya qilinadigan adabiyotlar: [1; 2; 3; 4; 5; 6; 7; 8; 9; 10; 11; 12; 13; 14; 15;].

1. Ma'ruza mavzusi: Gipertoniya kasalligi - 2 soat.

2. Ma'ruza maqsadi. Ma'ruza kasallikning etiologiyasi, patogenezi, patologik anatomiyasi, tasnifi, klinikasi, zamonaviy tekshirish uslublarini όrganish, yangicha davollash prinsipi va profilaktikasini όrganishga bag’ishlanadi. Talabalarning ma'ruza davomida olgan bilimlari ularga amaliy mashg’ulotlar davrida klinik tashxis qόyishga, bemorlarni tekshirishni bilishga, laborator va

instrumental tekshirish usullari natijalarini interpritatsiya qila bilishiga, va kompleks davo buyurishga όrgatadi.

3. Kutilishi mumkin bόlgan natijalar. Ushbu ma'ruzani eshitish talabalarga ularning όqilayotgan mavzuni qabul qilish qobiliyatini, amaliy mashg’ulotda diskussiyaga xos bόlgan savollarni όqituvchi bilan muxokama qilish, yetkazilgan materialni taxlil qilish va uni amaliy mashg’ulotda mustahkamlash qobiliyatini tug’diradi.

4. Ma'ruzaning qisqacha mazmuni:

Etiologiyasi: Aniqlanmagan, shu tufayli mazkur kasallik adabiyotda esensial (idiopatik) gipertoniya nomi bilan ham ataladi.

Patogenezi. Neyrogen nazariyaga asosan vegetativ nerv sistemasining simpatik qismi makazining qόz?alishi, depressor sistema faolligining pasayishi, katexolaminlar gipersekretsiyasi, jarayonga buyrak mexanizmining qόshilishi, renin-angiotenzin sitemasining faolligi oshishi, antidiuretik gormon faolligining oshishi,