6
KIRISH
O‘zbekistonning eng yangi tarixini yoritishda va o‘rganishda milliy g‘oya,
fuqarolik
jamiyati, sotsilogiya kabi fanlarda olib borgan tadqiqot ishlarining
ahamiyati juda kattadir. So‘nggi yillar ichida jahonni shu jumladan O‘zbekistoning
yangi tarixini o‘rganish bo‘yicha turli hududlarida ko‘plab yirik ilmiy tadqiqotlar
olib borilmoqda, natijasida bir qator, muhim maʼlumotlar to‘plandi.
Olimlar
tomonidan O‘zbekiston tarixini yangi davrni boshlanishi haqidagi bilimlarni
kengaytiradi. Mazkur manba va ashyolar jahon tarixining qadimgi davr siyosiy-
iqtisodiy, ijtimoiy va madaniy jarayonlari haqida to‘laroq tasavvurlar hosil qilish
imkonini beradi.
Talabalar Vatan tarixining ushbu davrga qadar bosib o‘tilgan o‘tmish shundan
dalolat beradiki, istiqlol uchun kurash hamma vaqt O‘zbekistonda bir-biridan mustaqil
ikki yo‘nalishda olib borilgan. Birinchisi. diniy-islomiy yo‘nalishda bo‘lsa, ikkinchisi
umumma'rifiy-siyosiy va demokratik yo‘nalishdadir. Bu har ikkala yo‘nalishning
umummushtarak maqsad yo‘lida mustaqillik uchun kurashda birlashib harakat
qilmaganligi, ko‘p hollarda esa ikkinchi darajali muammo
va masalalar atrofida
kelisholmasdan biri-birini inkor etib kelganligi har ikkala yo‘nalishning ham zaif
tomonlaridan bo‘lib, undan mustamlakachi kuchlar ustalik bilan foydalanganlar. 80-
yillarda ham bu jaravonda aytarlik o‘zgarishlar bo‘lgan emas.
Prezidentimiz Shavkat Mirziyaev “O‘zbekistonning eng yangi tarixi va biz
erishgan olam-shumul yutuqlar mard va matonatli xalqimiz har qanday qiyinchilik,
to‘siq va sinovlarni o‘z kuchi va irodasi bilan yengib o‘tishga qodir, deb baralla
aytishga to‘la asos beradi
1
.
Bu borada O‘zbekiston Respublikasi hukumati
tomonidan qator qonun va
dasturlar ishlab chiqilib hayotga tadbiq etilmoqda. Ushbu birituv malaka ishida
O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 1998 yil 27 iyuldagi “O‘zR FA
Tarix instituti faoliyatini takomillashtirish to‘g‘risida” gi, O‘zbekiston Respublikasi
Qonunlari, 2010 yil 7 oktyabrda O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi
tomonidan qabul qilingan “2010-2020 yillarda nomoddiy madaniy meros
obʼektlarini muhofaza qilish, asrash, targ‘ib qilish va
ulardan foydalanish Davlat
dasturini qabul qilish to‘g‘risida” gi Qarori va boshqalar muhim ahamiyat kasb etadi.
Normativ hujjatlar bilan amalga kiritilgan o‘quv dasturi, O‘zbekistonning eng
yangi tarixi fanining nazariy va amaliy muammolari, tarixi fanini o‘qitishdagi
innovatsiyalar, o‘quv dasturi, maʼruza matnlari, o‘zbekiston tarixi fanidan
tayyorlanayotgan keyslar, amaliy topshiriqlar, nazorat
savollari asosida yoritib
berilgan.
1
. Mirziyoev Sh.M. Erkin va farovon, demokratik O‘zbekiston davlatini birgalikda barpo etamiz T. O‘zbekiston
2016. 7-Bet
7
Taʼlim va tarbiya jarayonlarini tashkiliy-huquqiy hujjatlarini va ular asosida
ishlab chiqiladigan lokal hujjatlarni har tomonlama nazariy va amaliy jihatdan
o‘rganish va tahlil etishni dolzarbligidan dalolat beradi.
“O‘zbekistonning eng yangi tarixi” fanini O‘zbekistondagi ijtimoiy-siyosiy
jarayonlarning ajralmas qismi mavzusi o‘qitishning nazariy va amaliy masalalarini
tadqiq etish hamda o‘qitishni takomillashtirishda pedagogik texnologiyalarni o‘rni
va ahamiyati bo‘yicha xulosalar va tavsiyalar ishlab chiqishdan iborat.
“O‘zbekistonning eng yangi tarixi” fani O‘zbekistondagi ijtimoiy-siyosiy
jarayonlarning ajralmas qismi mavzusi taraqqiyotining ustuvor yo‘nalishlarini
nazariy va amaliy tahlil qilish;
Ikkinchidan, “O‘zbekistonning eng yangi tarixi” fanini O‘zbekistondagi
ijtimoiy-siyosiy jarayonlarning ajralmas qismi mavzusi o‘qitishda
innovatsion
taʼlim texnologiyalari va ilg‘or xorijiy tajribalardan foydalanish yo‘llarini yoritish;
Uchinchidan, “O‘zbekistonning eng yangi tarixi” fani O‘zbekistondagi
ijtimoiy-siyosiy jarayonlarning ajralmas qismi mavzusi o‘quv dasturi mazmun
mohiyatini ochib berish;
To‘rtinchidan, “O‘zbekistonning eng yangi tarixi” fanini O‘zbekistondagi
ijtimoiy-siyosiy jarayonlarning ajralmas qismi mavzusi o‘qitishni yanada
takomillashtirish yuzasidan taklif va tavsiyalar ishlab chiqildi.
Oliy taʼlim muassasalarida o‘qitilayotgan “O‘zbekistonning eng yangi tarixi”
fani ‘zbekistondagi ijtimoiy-siyosiy jarayonlarning ajralmas qismi mavzusi
sohasidagi nazariy masalalar va tashkiliy xarakterga ega bo‘lgan xujjatlarni
o‘rganish tashkil etadi.
Oliy taʼlim muassasalarida “O‘zbekistonning eng yangi tarixi”
fanining
Mustaqillikka erishish arafasida O‘zbekistondagi ijtimoiy-siyosiy jarayonlarning
mavzusi mazmun mohiyatini o‘qitishda pedagogik texnologiyalarni o‘rni. Shu bilan
belgilanadiki, tadqiqot natijasida olingan xulosalar “O‘zbekistonning eng yangi
tarixi” fani Mustaqillikka erishish arafasida O‘zbekistondagi ijtimoiy-siyosiy
jarayonlarning mavzusi bo‘yicha tashkiliy xarakterga ega bo‘lgan hujjatlarni ishlab
chiqish uchun amaliy dastur bo‘lishi mumkin. Olingan xulosa va bildirilgan
takliflardan bakalavr taʼlim
muassasalari faoliyatida, mazkur fanni o‘qitishda va
takomillashtirishda foydalanish mumkin.
