5.3-rasm. Bir diskli friksion ilashish muftasi konstruksiyasi
47
5.4-rasm.
Ilashish muftasining gidravlik yuritmasi
5.5-msm. Ikki diskli friksion ilashish muftasi konstruksiyasi
48
V.2. Ilashish muftasini loyihalash
Ilashish muftasini loyihalash uchun shu ilashish muftasi
o‘rnatilishi mo‘ljallanayotgan avtomobil turi, avtomobilning texnik
xarakteristikasi (avtomobilning massasi, tezligi, dvigatelning maksimal
burovchi momenti va b.), avtomobilning ekspluatatsiya sharoiti kabi
ma’lumotlar ma’lum bo‘lishi kerak. Shu ma’lumotlar asosida loyiha
uchun texnik topshiriq ishlab chiqiladi. Texnik topshiriq tarkibidagi
asosiy parametrlar 1-jadvalga kiritiladi.
1-jadval
Parametrlar
O ichov
birligi
1 Avtomobilning turi
2
Avtomobilning to ia massasi va uning o‘qlarga
taqsimlanishi
3 Avtomobilning maksimal tezligi
4
Dvigatelning maksimal burovchi momenti
5 Dvigatel valining maksimal va minimal burchak tezligi
6 Ilashish muftasining zaxira koeffitsienti
7 Ilashish muftasi bir marta qo'shilganda detallarning qizishi
8 Ilashish muftasi pedalidagi kuch me’yori
9
Transmissiyaning uzatishlar soni
Ilashish muftasini loyiha hisobida ba’zi parametrlarni ma’lumotlar
bazasidan yoki prototip avtomobildan olishga to‘g‘ri keladi. Ilashish
muftasining loyiha hisobi uchun tanlab olinadigan asosiy parametrlar 2-
jadvalga kiritiladi.
2-jadval
№
Parametrlar
0 ‘lchov
birligi
1 Ilashish muftasining turi
2
Ilashish muftasi yuritmasining turi
3
Yetaklanuvchi disklar soni
4
Friksion qoplamaning oichamlari
5
Ilashish yuzalarining ishqalanish koeff.
6
Siquvchi prujinalarning turi va soni
49
7
Ajratish richaglarining turi va soni
8
So'ndirgich prujinalarining turi va soni
9
Dinamik koeffitsient qiymati
10
Ilashish muftasi asosiy detallarining materiallari
(siquvchi disk,yetaklanuvchi disk, siquvchi prujina,
friksion qoplama, kojux)
Ilashish muftasining loyiha hisobi uchun zarur bo‘lgan barcha
parametrlar ma’lum bo‘lgach, ilashish muftasidagi yuklanishlar va ular
asosida ilashish muftasi asosiy detallarining kuchlanishlari (3-jadval)
aniqlanadi hamda ruxsat etilgan kuchlanishlar bilan solishtiriladi.
- agar aniqlangan kuchlanishlar me’yorda bo‘lsa, ilashish
muftasining prinsipial sxemasi masshtabda chiziladi va xuiosa qiiinadi.
- agar aniqlangan kuchlanishlar me’yordan yuqori bo‘lsa, ularning
miqdoriga moslab detallarning oichamlari va materiallari qayta
tanlanadi, ilashish muftasining prinsipial sxemasi masshtabda chiziladi
va xuiosa qiiinadi.
3-jadval
№
Parametrlar
0 ‘lchov
birligi
1 Ilashish muftasi uzata oladigan burovchi moment
2
Siquvchi prujinalarning tavsifi
3 Friksion qoplamaning o‘lchamlari
4
Friksion qoplamadagi solishtirma bosim
5
So‘ndirgich prujinalariga ta’sir etuvchi kuch
6 Ilashish muftasidagi yuklanishlar
7
Ilashish muftasi asosiy detallarining kuchlanishi
(siquvchi prujina, friksion qoplama, so‘ndirgich
prujinalari,yetaklanuvchi disk gupchagi)
8
Avtomobil joyidan qo‘zg‘alayotganda ilashish
muftasining shataksirashdagi ishi
9
Ilashish muftasi bir marta qo‘shilganda detallarning
qizishi
10 Ilashish muftasining prinsipial sxemasi
50
Ilashish muftasi uzata oladigan burovchi moment quyidagicha
aniqlanadi:
M c =Plip-M-Rcp •/ ;
bu yerda:
|
