N a zo ra t sa v o lla ri va top sh iriq lari

Respublikasi Oliy majlisida «Iste'molchilar huquqini him oya qilish» to ’g ’risidagi 
qonun qabul qilindi va tasdiqlandi; Ekologik sertifikatsiyalashtirish maqsadi- 
tayyorlovchilar shunday texnologik jarayonlam i yaratishi va mollarni ishlab 
chiqarishi kerakki, unda bu narsalar atrof-muhitni kam darajada ifloslantirilishi, 
hamda inson salomatligiga zarar etkazmaydigan bo’lishi shart.
E slab qolish uchu n atam alar:
Sertifikatlashtirish, akkreditlashtirish, ekologik serti-fikatlashtirish, o ’sim lik 
mahsulotlari, fitosanitar, m uvofiqlik belgisi.
4.7-§. Iste'm o lch ila r h u q u q in i him oya qilish to ’g ’risid agi 
q on un
Bozor iqtisodiyoti sharoiti o ’ziga xos qonunlarga ega bo’lib, bozorda 
mahsulot taqchilligi b o ’lmasligini taqozo etadi. Biroq ishlab chiqarish va import 
qilinishining cheklanmasligi iste'molchini past sifatli mahsulot olish xavfini ortiradi. 
Ayniqsa bu holat bozor iqtisodiga o ’tayotgan davlatlarda yuqori b o ’lish ehtimoli bor. 
Yana bir muammo, iste'molchida ortiqcha mablag’ b o ’lmaganligi sababli past sifatli 
bo’lsa ham arzonroq mahsulot sotib olishga tayyor b o ’ladi. Buni bilgan ishlab 
chiqaruvchi yoki tadbirkor mahsulot sifatini oshirishga harakat qilmaydi. Bunday 
holatda iste'molchi xavfsizligini ta'm inlashda va nazorat etishda shubhasiz davlat 
katta rol o ’ynashi zarur.
Bu muam molami echishda birinchi navbatda m am lakatda har tomonlama 
mukammal 
ishlab 
chiqilgan 
sertifikatsiyalash 
tizim ini 
yaratish 
lozim. 
Sertifikatsiyalash tizimini yaratishda bir qator vazifalam i bajarish zarur.
-me'yoriy ta'minot. Zarur hujjatlam i ishlab chiqish va ulam i tadbiq etish. 
-moddiy texnika bazasini yaratish. Turli xil zamonaviy, yuqori aniqlikda 
ishlaydigan sinov jihozlarini sotib olish. Ulami kalibrlash, ya'ni m etrologiya 
xizmatini to ’g ’ri y o ’lga qo’yish.
-yuqoridagi vazifalami bajarish uchun yuqori malakali, zamon talabiga mos 
kadrlar tayyorlash.

Inson hayot faoliyati uchun oziq-ovqat birinchi navbatda tursa unda keying; 
o ’rinni albatta kiyinish egallaydi. K iyinganda ham chiroyli, estetik did bilan 
kiyinishni zamon talab etadi. Bundan ko’rinib turibdiki insonlam ing to ’qimachilik 
mahsuiotlariga bo’lgan talabi hech qachon pasaymaydi, balki ortadi. Buni hisobga 
olganda to ’qim achilik m ahsulotlarini ishlab chiqarish va uni import qilish etakchi 
o ’rinlam i egallab turaveradi. Agar talab bozordagi m ahsulotdan yuqori bo’lsa demak 
bozorga past sifatli m ahsulotlar ham kelishi ortadi. N atijada iste'molchi sifatsiz 
mahsulot sotib olishiga to ’g ’ri keladi. Yuqorida aytib o ’tilganidek bu holatni nazorat 
qilish mukammal ishlab chiqilgan sertifikatsiyalash tizim ini yaratish lozim b o ’ladi.
Sifat-ob'ektga 
q o ’yilgan 
v a
k o ’zda 
tutilgan 
talablam i 
qondiruvchi 
xususiyatlari jam lanm asidir. M ahsulotga q o ’yilgan va ko’zda tutilgan talabalar 
deganda bir qancha xususityalari tushuniladi, ya'ni tashqi ko’rinishi, k o ’pga 
chidamliligi, kafolatlangan muddatda xizm at qilishi va boshqalar. Sifat tekshirilishi 
va tasdiqlanishi lozim.
Shuni xulosa qilib aytish m um kinki yuqori sifatli mahsulot ishlab chiqarish 
va uning jahon bozorida muhim jo y egallab turishini ta'm inlash uchun ishlab 
chiqarish jarayonlarida, idishlarga joylashda, saqlash va tashishda va ulardan 
foydalanishda qo’yilgan talablarga rioya qilish hamda mahsulot sifatini barqarorligini 
ta'm inlash lozim. Bu talablar turli xil darajada me'yoriy hujjatlar bilan 
rasmiylashtirilgan.
M ahsulotlar quyidagi m aqsadda sertifikatsiya qilinadi:
-inson salomatligiga va a tro f muhitga zararli bo’lgan mahsulotlarni 
realizatsiya qilishni nazorat qilish;
-xalqaro bozorda m ahsulotning raqobatbardoshligini ta'minlash;
-xalqaro iqtisodiy va savdo, q o ’shma tadbirkorlik va boshqa tadbirlarda 
qatnashishini ta'minlash;
-iste'm olchilam i tayyorlovchilam ing ma'sulyatsizligidan himoya qilish va 
mahsulot sifat ko’rsatkichlarini tasdiqlash.
Quyidagilar 
sertifikatsiya 
qilinishi 
mumkin: 
mahsulotlar, 

Download 8,02 Mb.