chiqarishda ketadigan sarf-harajatni qisqartirishni kafotlaydi. Demak,
maxsulotni
k o ’p ishlab chiqarish emas, balki sifatli ishlab chiqarish maqsadga muvofiqdir.
Shuning uchun m ahsulotning sifati va miqdori ishlab chiqarishning uzviy b og’liq
juftligidir.
Sifat-bu son. Sifat orqali boyligimizni to ’g ’ri rejalashtirishimiz, yani ulami
boshqa om illarga ham ishlatib, iqtisodiyotimizning, m ehnat sifatini oshirishni
rivojlantirsak bo’ladi.
Ishlab chiqarishda tejash orqali mahsulot sifatini
oshirish uning ishlab
chiqarilishi, ishlatilishi va ishlatilish davri aniq k o ’riladi (3.1-jadval).
3.1-jadval
M ahsulot sifatini oshirish samaradorligi
Maxsulot ishlab
chiqaruvchilar uchun
Mahsulotni xarid qiluvchilar
uchun
Xalq xo’jaligi uchun
- resurslarni alo darajada
ishlatish,
nuqsonli
mahsulotlami
qayta
ishlab
chiqarish va reklamani imkon
qadar qisqartirish;
mahsulot
sotishda
foydaning oshishi;
mahsulotni
sotishni
tezlashtirish;
- yuqori sifat uchun muso-
baqa ishtirokchilarni mod-diy
va manaviy rag’batlan-tirishni
taminlaydi.
mehnat
unumdorligini
oshiradi;
-
talabni kam miqdordagi
mahsulot bilan qondiradi;
ishlatilish
chiqimini
qisqartiradi;
mehnat
sharoitini,
insonlaming
dam
olishi,
kundalik
hayotini
tobora
yaxshilaydi;
- yangi turdagi mahsulot
sifatini oshiradi;
- mahsulot ishlab chiqara-
digan resurslarni tejaydi.
- jam iyat mehnatini tejaydi;
- aholi va xalq xo'jaligi-ning
talab darajasini taminlaydi;
- fan, texnika rivojla-nishini
tezlashtiradi;
- mahsulotlami saqlash va
sotish
kabi
ortiqcha
xarajatlarni kamaytiradi;
-
yuqori
sifatli
mahsu
lotning eksport salohiyati-ni
kengaytirishga yordam beradi.
Xom ashyo va mahsulotni tejash, ulardan
oqilona foydalanish ishlab
chiqarishda tobora m uhim ahamiyat kasb etmoqda. Iqtisodiyotda xom a shyo va
mahsulotni tejab ishlatish natijasida borgan sari yuqori darajali mahsulot ishlab
chiqarish, nuqsonsiz, sifatli mahsulotlaming xizmat muhlatini ishonib kafolatlashni
192
ta'minlaydi. Sifati past mahsulot talabga javob bermaydi, bu esa sarf-xarajatlami
oshiradi. Yuqori sifatli
mahsulot ishlab chiqarish, reklama, transport, saqlash kabi
ortiqcha xarajatlardan saqlaydi ham da mehnat unumdorligini oshiradi.
Mahsulot sifatining m ehnat unumdorligiga ta'siri, asosan, undan foydalanish
davomida namoyon bo’ladi. Yuqori sifatli mahsulotni ishlatish-ishlatilishdagi
chiqimlar va ta'm irlash ishlarini qisqartiradi. Buning natijasida tejalgan mahsulot
ishlab chiqarishdagi ortiqcha sarf- xarajatlardan saqlaydi.
M ehnat unumdorligi m ahsulotning ishlatilishdagi yuqori sifatliligi uchun
oshadi, tannarxi past bo’ladi, ishlab chiqarish uskunalari
ikki barobar kam m ehnat
bajaradi, mehnat qilish sharoiti yaxshilanadi, nuqsonli m ahsulotlar ishlab chiqarish
tobora yuqqa chiqadi.
Yuqori sifatli mahsulot ishlab chiqarish siyosiy, fan, texnika va iqtisodiy
ahamiyatga ega bo’lgan m uam m olami echishdagiyagona yuldir.
Siyosiy ahamiyati-m ahsulotni xaridorgir holda ishlab chiqarish, aholining
talabini sifati yuqori mahsulot bilan ta'minlash va shunday rivojlangan jam iyat qurish
sari ilgari yurishdir.
Fan va texnikadagi aham iyati-m ahsulot a'lo darajada ishlab chiqarilgan
sari fan
va texnikaning o ’sishini, bu esa yuqori sifatli mahsulot ishlab chiqarishni ta'minlaydi.
Iqtisodiy ahamiyati-ishlab chiqarishda yuqori sifatli mahsulotni yaratishni
ta'minlaydi, chunki aholi va xalq x o ’jaligining talabini to ’laroq qondiradi, ishlab
chiqarish unumdorligini oshiradi, xom ashyo va yoqilg’ini tejaydi, tashqi bozorda
tovar raqobatbardoshliligi va bundan kelib chiqib tejash orqali ja m g ’arm alar foizini
oshiradi.
