Mustaqil ta’lim tashkil etishning shakli va mazmuni
«Analitik kimyo» fani bo‘yicha talabaning mustaqil ta’limi shu fanni o‘rganish jarayonining tarkibiy qismi bo‘lib, uslubiy va axborot resurslari bilan ta’minlangan.
Talabalar auditoriya mashg‘ulotlarida professor-o‘qituvchilarning ma’ruzasini tinglaydilar, misol va masalalar echadilar. Auditoriyadan tashqarida talaba darslarga tayyorlanadi, adabiyotlarni konspekt qiladi, uy vazifa sifatida berilgan misol va masalalarni echadi. Bundan tashqari ayrim mavzularni kengroq o‘rganish maqsadida qo‘shimcha adabiyotlarni o‘qib referatlar tayyorlaydi hamda mavzu bo‘yicha testlar echadi. Mustaqil ta’lim natijalari reyting tizimi asosida baholanadi.
Uyga vazifalarni bajarish, qo‘shimcha darslik va adabiyotlardan yangi bilimlarni mustaqil o‘rganish, kerakli ma’lumotlarni izlash va ularni topish yo‘llarini aniqlash, internet tarmoqlaridan foydalanib ma’lumotlar to‘plash va ilmiy izlanishlar olib borish, ilmiy to‘garak doirasida yoki mustaqil ravishda ilmiy manbalardan foydalanib ilmiy maqola va ma’ruzalar tayyorlash kabilar talabalarning darsda olgan bilimlarini chuqurlashtiradi, ularning mustaqil fikrlash va ijodiy qobiliyatini rivojlantiradi. Shuning uchun ham mustaqil ta’limsiz o‘quv faoliyati samarali bo‘lishi mumkin emas.
«Analitik kimyo» fanidan mustaqil ish majmuasi fanning barcha mavzularini qamrab olgan va semestr uchun quyidagi 18 ta mavzu ko‘rinishida shakllantirilgan.
Talabalar mustaqil ta’limining mazmuni va hajmi
№
|
Mustaqil ta’lim mavzulari
|
Berilgan topshiriqlar
|
Bajar.
Muddat
|
Hajmi
(soatda)
|
|
Kationlarning sulfidli, fosfatli tasnifi
|
Prezentasiya, referat,
multimediya, intrenet malumot, test tuzish.
|
|
4
|
|
Kislota-asos muvozanati. Analitik kimyoda qo‘llanishi
|
Prezentasiya, referat,
multimediya, intrenet malumot
|
|
4
|
|
Gidroliz. Bufer tizimi. Li+, Hg2+2, Sr+2 sifat reaksiyalari
|
masala yechish
|
|
4
|
|
OQR reatsiyalarining oxirigacha borish shartlari. Zn+2, Sn+2, Pb+2, NH4+, Hg2+2 aralashmasining taxlil chizmasi
|
Prezentasiya, referat,
multimediya, intrenet malumot
|
|
4
|
|
Organik reagentlar va ularning taxlilda qo‘llanishi
|
Prezentasiya, referat,
multimediya, intrenet malumot
|
|
4
|
|
Anionlarning tibbiyotda qo‘l-lanadigan preparatlari. S2O3-2 , B4O7-2, C2O4-2, Br- sifat reaksiyalari
|
Prezentasiya, referat,
multimediya, intrenet malumot
|
|
4
|
|
Analitik kimyoda moddalarni ajratish va konsentrlash usullari
|
Prezentasiya, referat,
multimediya
|
|
4
|
|
Mor tuzi tarkibidagi Fe(II) miqdorini gravimetrik usulda aniqlash
|
Prezentasiya, referat,
multimediya, intrenet malumot
|
10.11/ 19.04
|
4
|
9.
|
Atsidimetriya, alkalimetriyada standart moddalar. Ularning ishlatilishi
|
Prezentasiya, referat,
multimediya, intrenet malumot, test tuzish.
|
|
4
|
10.
|
Titrimetriya xatoliklari va ularni hisoblash
|
Prezentasiya, referat,
multimediya, intrenet malumot, test tuzish.
|
|
4
|
11.
|
Nitritometriya. 3% li Н2O2 eritmasidagi Н2O2 miqdorini yodometrik usulda aniqlash
|
Prezentasiya, referat,
multimediya, intrenet malumot, test tuzish.
|
|
4
|
12.
|
Bromato-, bromo-metriya. Serimetriya
|
Prezentasiya, referat,
multimediya, intrenet malumot, test tuzish.
|
|
4
|
13.
|
Fayans usulida NaСl miqorini aniqlash
|
masala echish
|
|
4
|
14.
|
Suvning kalsiyli va magniyli qattiqligini aniqlash
|
Prezentasiya, referat,
multimediya, intrenet malumot, test tuzish.
|
-
|
4
|
15.
|
Fe(III) miqdorini fotometrik usullarda aniqlash
|
Prezentasiya, referat,
multimediya, intrenet malumot, test tuzish.
|
|
4
|
16.
|
Titan miqdorini uskunaviy usulda aniqlash
|
Prezentasiya, referat,
multimediya, intrenet malumot, test tuzish.
|
|
5
|
17.
|
Fenol miqdorini aniqlash
|
masala echish
|
|
5
|
18.
|
Gaz xromatografiya-sining mohiyati. Qo‘llanishi
|
Prezentasiya, referat,
multimediya, intrenet malumot
|
20.12/
20.05
|
4
|
|
Jami
|
|
|
74
|
Dasturning informatsion-metodik ta’minoti
“Analitik kimyo” fanini o‘zlashtirishda ajratilgan soatlar uchun laboratoriya mashg‘uloti va ma’ruza darslari, ta’limning zamonaviy (xususan interfaol) metodlari, pedogogik va axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini qo‘llash orqali olib boriladi.
Mazkur fanni o‘zlashtirishda zamonaviy metodlaridan, pedagogik (blits, damino, chaxpalak, krossvord, klaster va boshqa o‘yin texnologiyalari) va axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini qo‘llanilib, ma’lumotlarni ovozli, video, animatsiya, darslik va matnlardan foydalanish maqsadga muvofikdir.
Ma’ruzalarda zamonaviy kompyuter texnologiyalari yordamida prezentatsion va elektron-didaktik texnologiyalarini qollash;
I-VI guruh kationlarning analitik reaktsiyalari mavzularida o‘tkaziladigan laboratoriya mashg‘ulotlarida kichik guruhlar musobaqalari, guruhli fikrlash pedogogik texnologiyalarini;
I-VI guruh kationlar aralashmasining tahlili amaliy mashg‘ulotlarida aqliy hujum, guruhli fikrlash pedagogik texnologiyalarini qo‘llash nazarda tutiladi.
“Analitik kimyo ” fanidan talabalar bilimini reyting tizimi asosida baholash mezoni
“Analitik kimyo” fani bo‘yicha reyting jadvallari, nazorat turi, shakli, soni hamda har bir nazoratga ajratilgan maksimal ball, shuningdek joriy va oraliq nazoratlarining saralash ballari haqidagi ma’lumotlar fan bo‘yicha birinchi mashg‘ulotda talabalarga e’lon qilinadi.
Fan bo‘yicha talabalarning bilim saviyasi va o‘zlashtirish darajasining Davlat ta’lim standartlariga muvofiqligini ta’minlash uchun quyidagi nazorat turlari o‘tkaziladi:
joriy nazorat (JВ) – talabaning fan mavzulari bo‘yicha bilim va amaliy ko‘nikma darajasini aniqlash va baholash usuli. Joriy nazorat fanning xususiyatidan kelib chiqqan holda laboratoriya mashg‘ulotlarida og‘zaki so‘rov, test o‘tkazish, suhbat, nazorat ishi, kollekvium, uy vazifalarini tekshirish va shu kabi boshqa shakllarda o‘tkazilishi mumkin;
oraliq nazorat (OВ) – semestr davomida o‘quv dasturining tegishli (fanlarning bir necha mavzularini o‘z ichiga olgan) bo‘limi tugallangandan keyin talabaning nazariy bilim va amaliy ko‘nikma darajasini aniqlash va baholash usuli. Oraliq nazorat har bir semestrda ikki marta o‘tkaziladi va shakli (yozma, og‘zaki, test va hokazo) o‘quv faniga ajratilgan umumiy soatlar hajmidan kelib chiqqan holda belgilanadi;
yakuniy nazorat (YаВ) – semestr yakunida muayyan fan bo‘yicha nazariy bilim va amaliy ko‘nikmalarni talabalar tomonidan o‘zlashtirish darajasini baholash usuli. Yakuniy nazorat asosan tayanch tushuncha va iboralarga asoslangan “Yozma ish” shaklida o‘tkaziladi.
Oliy ta’lim muassasasi rahbarining buyrug‘i bilan ichki nazorat va monitoring bo‘limi rahbarligida tuzilgan komissiya ishtirokida YаВ ni o‘tkazish jarayoni muntazam ravishda o‘rganib boriladi va uni o‘tkazish tartiblari buzilgan hollarda, YаВ natijalari bekor qilinishi mumkin. Bunday hollarda YаВ qayta o‘tkaziladi. Talabaning bilim saviyasi, ko‘nikma va malakalarini nazorat qilishning reyting tizimi asosida talabaning fan bo‘yicha o‘zlashtirish darajasi ballar orqali ifodalanadi.
“Analitik kimyo” fani bo‘yicha talabalarning semestr davomidagi o‘zlashtirish ko‘rsatkichi 100 ballik tizimda baholanadi.
Ushbu 100 ball baholash turlari bo‘yicha quyidagicha taqsimlanadi:
Yа.В.-30 ball, qolgan 70 ball esa JВ-50 ball va OВ-20 ball qilib
taqsimlanadi.
Ball
|
Baho
|
Talabalarning bilim darajasi
|
86-100
|
A’lo
|
Xulosa va qaror qabul qilish. Ijodiy fikrlay olish. Mustaqil mushohada yurita olish. Olgan bilimlarini amalda qo‘llay olish. Mohiyatini tushuntirish. Bilish, aytib berish. Tasavvurga ega bo‘lish
|
71-85
|
Yaxshi
|
Mustaqil mushohada qilish. Olgan bilimlarini amalda qo‘llay olish. Mohiyatini tushuntirish. Bilish, aytib berish. Tasavvurga ega bo‘lish.
|
55-70
|
Qoniqarli
|
Mohiyatini tushuntirish. Bilish, aytib berish Tasavvurga ega bo‘lish.
|
0-54
|
Qoniqarsiz
|
Aniq tasavvurga ega bo‘lmaslik. Bilmaslik.
|
Fan bo‘yicha saralash bali 55 ballni tashkil etadi. Talabaning saralash balidan past bo‘lgan o‘zlashtirishi reyting daftarchasida qayd etilmaydi.
Talabalarning o‘quv fani bo‘yicha mustaqil ishi joriy, oraliq va yakuniy nazoratlar jarayonida tegishli topshiriqlarni bajarishi va unga ajratilgan ballardan kelib chiqqan holda baholanadi.
Talabaning fan bo‘yicha reytingi quyidagicha aniqlanadi:
V ∙ O’
R = ----------,
100
bu erda: V - semestrda fanga ajratilgan umumiy o‘quv yuklamasi (soatlarda);
O’ -fan bo‘yicha o‘zlashtirish darajasi (ballarda).
Fan bo‘yicha joriy va oraliq nazoratlarga ajratilgan umumiy ballning 55 foizi saralash ball hisoblanib, ushbu foizdan kam ball to‘plagan talaba yakuniy nazoratga kiritilmaydi.
Joriy JN va oraliq ON turlari bo‘yicha 55 ball va undan yuqori ballni to‘plagan talaba fanni o‘zlashtirgan deb hisoblanadi va ushbu fan bo‘yicha yakuniy nazoratga qo‘yiladi.
Talabaning semestr davomida fan bo‘yicha to‘plagan umumiy bali har bir nazorat turidan belgilangan qoidalarga muvofiq to‘plagan ballari yig‘indisiga teng.
YaN turlari kalendar tematik rejaga muvofiq dekanat tomonidan tuzilgan reyting nazorat jadvallari asosida o‘tkaziladi. YaN semestrning oxirgi 2 haftasi mobaynida o‘tkaziladi.
JN va ON nazoratlarda saralash balidan kam ball to‘plagan va uzrli sabablarga ko‘ra nazoratlarda qatnasha olmagan talabaga qayta topshirish uchun, navbatdagi shu nazorat turigacha, so‘nggi joriy va oraliq nazoratlar uchun esa yakuniy nazoratgacha bo‘lgan muddat beriladi.
Talabaning semestrda JN va ON turlari bo‘yicha to‘plagan ballari ushbu nazorat turlari umumiy balining 55 foizidan kam bo‘lsa yoki semestr yakuniy joriy, oraliq va yakuniy nazorat turlari bo‘yicha to‘plagan ballari yig‘indisi 55 balldan kam bo‘lsa, u akademik qarzdor deb hisoblanadi.
Talaba nazorat natijalaridan norozi bo‘lsa, fan bo‘yicha nazorat turi natijalari e’lon qilingan vaqtdan boshlab bir kun mobaynida fakultet dekaniga ariza bilan murojaat etishi mumkin. Bunday holda fakultet dekanining taqdimnomasiga ko‘ra rektor buyrug‘i bilan 3 (uch) a’zodan kam bo‘lmagan tarkibda apellyasiya komissiyasi tashkil etiladi.
Apellyasiya komissiyasi talabalarning arizalarini ko‘rib chiqib, shu kunning o‘zida xulosasini bildiradi.
Baholashning o‘rnatilgan talablar asosida belgilangan muddatlarda o‘tkazilishi hamda rasmiylashtirilishi fakultet dekani, kafedra mudiri, o‘quv-uslubiy boshqarma hamda ichki nazorat va monitoring bo‘limi tomonidan nazorat qilinadi.
Talabalar OВ dan to‘playdigan ballarning namunaviy mezonlari
Talabani OВ 20 balli reyting tizimi bo‘yicha bir semestrda ikki marotoba o‘tkaziladi. OВ kafedra majlisining qaroriga muvofiq bir semestrda 2 marotaba (o‘quv yilida 4 marta) yozma va test shaklida o‘tkaziladi.
O‘zlashtirish
|
ballda
|
A’lo
|
17,2 – 20
|
Yaxshi
|
14,2 – 17
|
Qoniqarli
|
11 – 14,1
|
Qoniqarsiz
|
11 dan kam
|
OВ ga laboratoriya mashg‘ulotlaridan qarzi bo‘lmagan talabalar qo‘yiladi.
Talabalar JВ dan to‘playdigan ballarning namunaviy mezonlari
JB da fanning xar bir mavzusi bo‘yicha talabani bilimi va amaliy ko‘nikmalarini aniqlab borish ko‘zda tutiladi va u amaliy, seminar yoki laboratoriya mashg‘ulotlarida amalga oshiriladi. Baxolashda talabaning bilim darajasi, amaliy mashg‘ulot materiallarini o‘zlashtirishi, nazariy material muxokamasida va ta’limning interaktiv uslublarida qatnashishining faollik darajasi, shuningdek amaliy bilim va ko‘nikmalarini o‘zlashtirish darajasi (ya’ni nazariy va amaliy yondoshuvlar) xisobga olinadi.
5 ballning taqsimoti:
O‘zlashtirish
|
ballda
|
A’lo
|
4,3 – 5,0
|
Yaxshi
|
3,6 - 4,2
|
Qoniqarli
|
2,8 – 3,5
|
Qoniqarsiz
|
2,8 dan kam
|
Semestr davomida 18 ta dars rejalashtirilgan. Ulardan 7 tasida JB o‘tkaziladi. Maksimal ball 5x7=35 hamda 1 ta yozma joriy nazorat uchun 7 ball bo‘lib, ja’mi 42 ballni tashkil qiladi.
Yozma joriy nazoratning ballanishi 7 balldan quyidagicha:
O‘zlashtirish
|
ballda
|
A’lo
|
6,0 -7,0
|
Yaxshi
|
5,0 – 5,9
|
Qoniqarli
|
3,9 – 4,9
|
Qoniqarsiz
|
3,9 dam kam
|
JB har bir fanning xususiyatidan kelib chiqqan holda og‘zaki, yozma ish, test yoki ularni kombinatsiyasi shaklida amalga oshiriladi.
Talabaning ballarda ifodalangan o‘zlashtirishi quydagicha:
№
|
Ballar
|
Baho
|
Talabaning bilim darajasi
|
|
4,3 – 5,0
|
A’lo “5”
|
Xulosa va qaror qabul qilish
Ijodiy fikrlay olish
Mustaqil mushohada yuritish
Amalda qo‘llay olish
Mohiyatini tushunish
Bilish, aytib berish
Tasavvurga ega bo‘lish
|
2.
|
3,6 - 4,2
|
Yaxshi “4”
|
Mustaqil mushohada yuritish
Amalda qo‘llay olish
Mohiyatini tushunish
Bilish, aytib berish
Tasavvurga ega bo‘lish
| |
3.
|
2,8 – 3,5
|
Qoniqarli “3”
|
Mohiyatini tushunish
Bilish, aytib berish
Tasavvurga ega bo‘lish
|
4.
|
2,8 dan kam
|
Qoniqarsiz “2”
|
Aniq tasavvurga ega emaslik
Bilmaslik
|
Talaba darsga kelib unga mutloqo tayyorlanmaganida va muxokamada ishtirok etmaganida jurnalga darsda qatnashganlik uchun “1” ball qo‘yiladi.
Talabalar YаВ dan to‘playdigan ballarning namunaviy mezonlari
Yakuniy nazorat “Yozma ish” shaklida belgilangan bo‘lsa, u holda yakuniy nazorat 30 ballik “Yozma ish” variantlari asosida o‘tkaziladi.
YN ga mazkur kursni muvoffaqiyatli yakunlagan, hamda JN va ON dan 55% dan yuqori ball to‘plagan talabalar qo‘yiladi. Institut ilmiy kengashining qaroriga muvofiq Yan “yozma” shaklida o‘tkaziladi va 30 ball asosida baholanadi.
- 17 dan kam qoniqarsiz
17 dan - 21 gacha qoniqarli
22 dan - 25 gacha yaxshi
26 dan - 30 gacha a’lo
Talabani musataqil ishi (TMI)
Talabaning mustaqil ishi O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligining 21.02.2005 yildagi 34-sonli buyrug‘i va institut rektori tomonidan 2013 yil 27 fevralda tasdiqlangan “Talaba mustaqil ishini tashkil etish, nazorat qilish va nazorat tartibi to‘g‘risidagi Nizom asosida tashkil etiladi.”
TMI “Analitik kimyo” fani dasturiga muvofiq taklif etiladi: talabalarni o‘quv izlanish ishlarini alohida keltirilgan mavzular bo‘yicha; referatlar, slaydlar, multimedialar, testlar va masala tuzish bilan. O‘quv jurnalida har bir semestr laboratoriya mashg‘ulotidan keyin alohida ustuncha ajratilib, unga talabaning mustaqil bajargan ishiga ball qo‘yiladi. TMI kafedra arxivida ro‘yhatga olinadi va 2 yil mobaynida saqlanadi.
TMI ning o‘zlashtirishi quydagicha baholanadi. Maksimal ball 8.
№
|
Ballar
|
Baho
|
|
6,9-8,0
|
“5” a’lo
|
|
5,7-6,8
|
“4” yaxshi
|
|
4,4-5,6
|
“3” qoniqarli
|
|
4,4 dan kam
|
“2” qoniqarsiz
|
TALABANI FAN BO‘YICHA ATTESTATSIYADAN O‘TKAZISH TARTIBI
JN (7 ta dars)
1 ta yozma joriy nazorat uchun 7 ball
|
JN o‘rtacha qiymati – 5+5+5+5+5+5+5=35
1 ta yozma joriy nazorat uchun 7 ball
JN bali = 42 + 8 (TMI) = 50 ball (a’lo)
|
ON
|
1ON = 10 ball (a’lo)
2 ON = 10 ball (a’lo)
1ON + 2 ON = 20 ball (a’lo)
|
YN
|
YN = 30 ball (a’lo)
|
Fandan olingan baho
|
JN + ON + YN = 50 + 20 + 30 = 100 ball (a’lo)
|
Foydalaniladigan adabiyotlar ro‘yxati
Asosiy adabiyotlar
1. Praktical pharmaceutical analytical chemistry. Indiya, 2011. Elsevier.
2. Xaritonov Yu.Ya., Yunusxodjaev A.N., Shabilalov A.A., Nasirdinov S.D. «Analitik kimyo. Analitika». 1 gild. Fan. T. 2008.
3. Xaritonov Yu.Ya., Yunusxodjaev A.N., Shabilalov A.A., Nasirdinov S.D. «Analitik kimyo. Analitika».2 gild. Fan. T. 2014.
4. Mirkomilova M. «Analitik kimyo». O‘zbekiston, Toshkent. 2000.
Qo‘shimcha adabiyotlar
5. Fayzullaev O. «Analitik kimyo asoslar 24,1,22,3,20,5,i». A.Qodiriy nomidagi xalq me’rosi nashriyoti. Toshkent. 2003.
6. Ponomarev V.D. «Analiticheskaya ximiya». V dvux chastyax M.,” Visshaya shkola”, 1982.
7. Analitik kimyo” sanoat farmatsiya fakulteti 2 kurs talabalari uchun o‘quv-uslubiy qo‘llanma (rus va o‘zbek tillarida), T. 2011 y.
Intenet saytlari:
1. http://old.ziyonet.uz
2. http://www.chem-astu.ru/chair/study/anchem
http://www.chem.msu.su/rus/teaching/analyt/welcome.html
http://www.mma.ru/education/
II. SILLABUS
Fanning qisqacha tavsifi
|
OTMning nomi va joylashgan manzili:
|
Toshkent farmatsevtika instituti
|
Oybek ko`chasi, 45
|
Kafedra:
|
Anorganik, analitik va fizik kimyo
|
“Farmatsiya” fakulteti tarkibida
|
Ta’lim sohasi va yo`nalishi:
|
Sanoat farmatsiyasi
Biotexnologiya
Metrologiya
|
Bakalavriat bosqichining sanoat farmatsiyasi,biotexnologiya va metrologiya yo`nalishlari talabalari uchun mo`ljallangan
|
Fanni (kursni) olib boradigan o`qituvchi to`g`risida ma’lumot:
|
f.f.n., Saydaliyeva Aqida
Kayumovna
|
e-mail:
|
aqida@list.ru
|
Dars mashg`ulotlarini o`tkazishning vaqti va joyi:
|
O`quv bo`limi tomonidan ishlab chiqilgan jadval asosida institut o`quv binolarida
|
Kursning boshlanishi va davom etish muddati:
|
Bakalavriat ta’lim yo`nalishi o`quv rejasiga muvofiq uchinchi yoki to`rtinchi semestrda
|
Individual grafik asosida professor-o`qituvchining talabalar bilan ishlash vaqti:
|
|
Fanga ajratilgan o`quv soatlarining o`quv turlari bo`yicha taqsimoti
|
Auditoriya soatlari
|
Mustaqil ta’lim:
|
74
|
Ma’ruza:
|
36
|
Laborato-riya
|
72
|
|
|
Fanning boshqa fanlar bilan uzviy aloqasi (prerekvizitlari):
|
Farmatsevtik va Toksikologik kimyo
|
Fanning mazmuni
|
Fanning dolzarbligi va qisqacha mazmuni:
|
Fanni o‘qitishdan maqsad – Oliy o‘quv yurtlarida kimyo fanini o‘qitish o‘z oldiga ikki maqsadni qo‘yadi. Birinchisi talabada kimyoviy fikrlash qobiliyatini o‘stirish, ikkinchisi hozirgi zamon texnikasida kimyoviy qonunlarni qo‘llash, texnikada qo‘llanilayotgan ashyolarni, moddalarni xossalari bilan tanishish va o‘rganish uchun zarur bilim, ko‘nikma va malakani shakllantirishdir– modda va ashyolarni sifat va miqdoriy tahlil etish.
Fanning vazifasi – 1) Talabalarni kimyo fani, uning asosiy qonunlari, kimyoviy birikmalarning asosiy sinflari, ularning fizik va kimyoviy xossalari tug‘risida chuqur bilimlarni shakllantirish;
2) Kimyoviy reaksiya turlari, kimyoviy kinetika, eritmalar, gomogen va geterogen sistemalar tug‘risidagi tasavvurlarini shakllantirish;
3) kimyoning asosiy tushunchalari talabalarga to‘g‘ri ta’lim berish asosida o‘qitish, talabalarda o‘zlashtirilgan bilimni amaliyotda, o‘z ish faoliyatlarida qo‘llash va sharhlash layoqatini rivojlantirish. vazifasi – mavjud tahlil usullarini takomillashtirish va tahlilni yangi usullarini kashf etishdan iboratdir.
|
Talabalar uchun talablar
|
Institutning odob-ahloq kodeksi talablarigi qat’iy rioya qilish, shuningdek:
-professor-o‘qituvchi auditoriga kirganida o‘tirgan joydan turib “Assalomu alaykum” deb kutib olish;
- uyali aloqa vositalarini o‘chirib qo‘yish;
- professor-o‘qituvchidan so‘ng dars mashg‘ulotiga kech kelgan talaba auditoriyaga kiritilmaydi;
- professor-o‘qituvchi va guruhdoshlarga qo‘pollik qilmaslik, so‘z talashmaslik, hurmat bilan munosabatda bo‘lish;
- institut ichki tartib - intizom qoidalariga rioya qilish;
-kiyinish talablari (madaniyati) ga rioya qilish;
-mashg‘ulotlar vaqtida o‘qituvchining ruxsatisiz auditoriyadan chiqmaslik (umuman dars jarayonida auditoriyadan sababsiz chiqishga ruxsat berilmaydi);
- uy vazifasi va mustaqil ish topshiriqlarini o‘z vaqtida va sifatli bajarish;
- ko‘chirmachilik (plagiat) qilmaslik, qat’iyan man etiladi;
- darslarga qatnashish majburiy, sababsiz 3 (uch) va undan ortiq dars qoldirgan talaba keyingi mashg‘ulotlarga fakultet dekani ruxsati bilan kiritiladi;
- sababli dars qoldirilgan taqdirda, professor-o‘qituvchiga ma’lumotnoma (spravka) taqdim etish;
- har qanday holatlarda ham qoldirilgan darslar qayta o‘zlashtirilishi shart;
- ma’ruza va amaliyot darslariga oldindan tayyorlanib kelish va faol ishtirok etish;
- qo‘shimcha ravishda bajarilgan taqdimot, mustaqil ish, esse, referat, kreativ fikrlash darajasi, turli xil tadbirlar va ilmiy-amaliy anjumanlarda ma’ruzalar bilan ishtirok etish;
- talabaga o‘z vaqtida bajarilmagan mustaqil ish, uy vazifasi, tartib – intizomi bo‘yicha choralar ko`rish;
- talaba reyting ballidan norozi bo‘lsa fan bo‘yicha nazorat turlari e’lon qilingan vaqtdan boshlab 1 kun mobaynida fakultet dekaniga ariza bilan murojaat qiladi va apellyasiya komissiyasi shu kunning o‘zida talabaning arizasini ko‘rib chiqib xulosa chiqaradi.
|
Elektron pochta orqali munosabatlar tartibi
|
Professor-o‘qituvchi va talaba o‘rtasidagi aloqa elektron pochta orqali ham amalga oshirilishi mumkin, telefon orqali baho masalasi muhokama qilinmaydi, lekin oraliq, joriy va yakuniy baholash faqatgina institut hududida, ajratilgan xonalarda va dars davomida amalga oshiriladi. Elektron pochtani ochish vaqti soat 15.00 dan 20.00 gacha.
|
Fan mavzulari va unga ajratilgan soatlar taqsimoti:
t/r
|
Mavzular nomi
|
Jami soat
|
Ma’ruza
|
Laboratoriya mashg‘uloti
|
Mustaqil
ta’lim
|
1
|
Analitik kimyo va kimyoviy tahlil. Analitik kimyo rivojlanish qisqa tarixi. Analitik reaksiya sezgirligi. Kationlar tasnifi. Kislota-asos tasnifi boyicha I guruh kationlarning analitik reaktsiyalari. I guruh kationlar aralashmasining tahlili chizmasi
|
18
|
2
|
4
|
12
|
2
|
Elektrolit eritmalari nazariyasining va massalar ta’siri qonunning analitik kimyoda qo‘llanishi
|
2
|
2
|
|
|
3
|
Massalar ta’siri qonunning oz eriydigan elektrolitning “Cho‘kma-to‘yingan eritma” tizimidagi geterogen muvozanatiga tadbig‘i va uning analitik kimyodagi axamiyati. II va III guruh kationlarining analitik reaksiyalari. II, III gurux kationlari aralashmasining taxlil chizmalari
|
6
|
2
|
4
|
|
4
|
Oksidlanish-qaytarilish muvozanati va uning analitik kimyodagi axamiyati. IV, V gurux kationlarining analitik reaksiyalari, aralashmalarining taxlil chizmalari
|
14
|
2
|
8
|
4
|
5
|
Kompleks xosil bo‘lish muvozanati va uning analitik kimyodagi axamiyati. Kompleks xosil bo`lishiga ta'sir etuvchi omillar. VI gurux ionlarining analitik reaksiyalari. VI gurux kationlari aralashmasining taxlil chizmasi. I guruh anionlarining analitik reaktsiyalari.
|
10
|
2
|
8
|
|
6
|
Ekstraksiya va uni analitik kimyoda qo‘llanishi. Ekstraksion muvozanat va unga ta’sir etuvchi omillar. Kationlarni ajratish va ochishni ekstraktsion usullari. II va III guruh anionlarining analitik reaksiyalari.
|
6
|
2
|
4
|
|
7
|
Taxlilning xromatografik usullari. Yupqa qavat xromatografiyasi va uning mohiyati. Elak ( gel) xromatografiyasi. Cho`ktirish va cho`qqi xromatografiyasi. Sifat tahlilni xromatografik va ekstraksion usullari.
|
18
|
2
|
4
|
12
|
8
|
Noma'lum tarkibli quruq tuzning tahlil.
|
4
|
|
4
|
|
9
|
Miqdoriy taxlil. Tasnifi. Gravimetrik taxlil va uning tasnifi. Namunani tahlilga tayyorlash. Gravimetrik aniqlashning asosiy bosqichlari.
|
6
|
2
|
|
4
|
10
|
Titrimetrik tahlil. Asosiy tushunchalari. Titrimetriyada qo‘llanadigan reaksiyalarga qo‘yiladigan talablar. Standart H2C2O4 ∙ 2H2O eritmasini tayyorlash. Ishchi eritmalar (titrant) NaOH, H2SO4 tayyorlash
|
18
|
2
|
8
|
8
|
11
|
Kislota-asos usulida titrlashning indikatorlari. Indikatorlarning ion, xromofor va ion-xromofor nazariyalari. Kislota-asos usulida titrlash egrilarini chizish va taxlil etish. NaOH va H2SO4 ishchi eritmalarni standartlash. Nazorat eritmasidagi NaHCO3 va Na2CO3 massasini aniqlash
|
6
|
2
|
4
|
|
12
|
Quruq preparatdagi NH4Cl massa ulushini aniqlash.
|
4
|
|
4
|
|
13
|
Titrlashning oksidlanish-qaytarilish turlari. Redoksimetriya usullarining tasnifi. Reaksiyalarga qo‘yiladigan talablar. Titrlash turlari.
|
6
|
2
|
|
4
|
14
|
Permanganametometrik titrlash. Yodimetriya. Yodometriya. Kaliy permanganat eritmasini tayyorlash va standartlash. Mor tuzi eritmasidagi Fe(II) massasini aniqlash. Masala echish
|
10
|
2
|
4
|
4
|
15
|
Titrlashni cho`ktirish usullari, tasnifi, indikatorlari. Titrlash egrisi. Argentometriya, tiotsianometriya va merkurometriya.
|
6
|
2
|
|
4
|
16
|
Kompleksimetrik titrlash. Kompleksonometriya. Kompleksonometrik titrlash egrisi, indikatorlari. Trilon B nngi qo`llanishi. Merkuriymetrik titrlash.MgSO4∙7H2O, Trilon B eritmasini tayyorlash, standartlash. Suvning umumiy qattiqligini aniqlash.
|
10
|
2
|
4
|
4
|
17
|
Tahlilni uskunaviy usullari. Tasnifi. Molekulyar spektral tahlil. Fotoelektrokolorimetriya. Eritmadagi mis(II) miqdorini aniqlash
|
10
|
2
|
4
|
4
|
18.
|
Spektrofotometriya. Sifat va miqdoriy tahlilda qo`llanishi. Tahlilningi lyumenist turlari. Fluorimetriya.
|
12
|
2
|
|
10
|
19.
|
Taxlilning elektrokimyoviy usullari xasida tushuncha Asosiy qonunlari. Nazorat eritmasidagi H2SO4 massasini pH -metrik usulda titrlab aniqlash.
|
6
|
2
|
4
|
|
20.
|
Miqdoriy tahlilni xromatografik usullari. Yuzaviy va ion almashinish xromatografiyasi. Nazorat eritmasidagi Na2SO4 massasini ion almashinish xromotografiyasi usulida aniqlash.
|
10
|
2
|
4
|
4
|
|
Jami:
|
182
|
36
|
72
|
74
|
|
|
Talabalar bilimini baholash tizimi:
t/r
|
Nazorat turidagi topshiriqlarning nomlanishi
|
Maksimal yig‘ish mumkin bo‘lgan ball
|
JN va ON ballar taqsimoti
|
I. Joriy nazoratdagi ballar taqsimoti
|
50 ball
|
1-JN (21 b)
|
2-JN (21 b)
|
Ma’ruza mashg‘ulotlarda
|
|
|
|
1.
|
Talabaning ma’ruza mashg‘ulotlarda faolligi, muntazam ravishda konspekt yuritishi uchun
|
-
|
-
|
-
|
2.
|
Mustaqil ta’lim topshiriqlarining o‘z vaqtida va sifatli bajarilishi (keys-stadilar, esse, referat, taqdimot va boshqa turdagi mustaqil ta’lim topshiriqlari)
|
8
|
4
|
4
|
Laboratoriya mashg‘ulotlarda
|
|
|
1
|
Talabaning mashg‘ulotlarda faolligi, savollarga to‘g‘ri javob berganligi, amaliy topshiriq (masala, misol) larni bajarganligi uchun
|
42
|
20
|
22
|
II. Oraliq nazorat
|
20 ball
|
|
1.
|
Birinchi oraliq nazorat (laboratoriya mashg‘uloti o‘qituvchisi tomonidan qabul qilinadi)
|
10
|
Semestrning
7-haftasi
|
2.
|
Ikkinchi oraliq nazorat (laboratoriya mashg‘uloti o‘qituvchisi tomonidan qabul qilinadi)
|
10
|
Semestrning
15-haftalar oralig‘ida
|
III. Yakuniy nazorat
|
30 ball
|
Semestrning oxirgi ikki haftasida
|
Jami:
|
100 ball
|
|
Izoh: yakka tartibda va guruh bo‘yicha topshiriqlar quyidagicha bo‘lishi mumkin: keys-stadi, taqdimot, esse, vaziyatli masalalar, variantlar asosida savol-javob.
Talabaning fan bo‘yicha o‘zlashtirish ko‘rsatkichining namunaviy mezonlari:
T/r
|
Talabaning fanni o‘zlashtirish darajasi (bilim, malaka va ko‘nikma darajasi)
|
Ballar
|
A)
|
xulosa va qarorlar qabul qilish
|
86-100 ball
|
|
ijodiy fikrlay olish
|
|
mustaqil mushohada yurita olish
|
|
olgan bilimlarini amalda qo‘llay olish
|
|
mohiyatini tushunish
|
|
bilish, aytib berish
|
|
tasavvurga ega bo‘lish
|
B)
|
mustaqil mushohada yurita olish
|
71-85 ball
|
|
olgan bilimlarini amalda qo‘llay olish
|
|
mohiyatini tushunish
|
|
bilish, aytib berish
|
|
tasavvurga ega bo‘lish
|
V)
|
mohiyatini tushunish
|
55-70 ball
|
|
bilish, aytib berish
|
|
tasavvurga ega bo‘lish
|
G)
|
aniq tasavvurga ega bo‘lmaslik
|
0-54 ball
|
|
bilmaslik
|
|
Asosiy adabiyotlar:
|
Praktical pharmaceutical analytical chemistry. Indiya, 2011. Elsevier.
Xaritonov Yu.Ya., Yunusxodjaev A.N., Shabilalov A.A., Nasirdinov S.D. «Analitik kimyo. Analitika». Fan. T. 2008.
Xaritonov Yu.Ya. «Analiticheskaya ximiya. Analitika». Chast 1 i 2. M. V.sh. 2005.
Mirkomilova M. «Analitik kimyo». O‘zbekiston, Toshkent. 2000.
|
Qo‘shimcha adabiyotlar:
|
1 . Fayzullaev O. «Analitik kimyo asoslar» A.Qodiriy nomidagi xalq me’rosi nashriyoti. Toshkent. 2003.
2. Ponomarev V.D. «Analiticheskaya ximiya». V dvux chastyax M.,” Visshaya shkola”, 1982.
3. Analitik kimyo” sanoat farmatsiya fakulteti 2 kurs talabalari uchun o‘quv-uslubiy qo‘llanma (rus va o‘zbek tillarida), T. 2011 y.
|
|
