• PAYDALANÍLǴAN HÁM USÍNÍS ETILGEN ÁDEBIYATLAR
  • Uncertaint y




    Download 5,5 Mb.
    bet83/83
    Sana23.01.2024
    Hajmi5,5 Mb.
    #144225
    1   ...   75   76   77   78   79   80   81   82   83
    Bog'liq
    Anıq emes ólshewler
    Safarboyev Rahimbek, 1-tema Komp.Arxitekturasi, Sandug\'ash-WPS Office, qMU, 5120100 Каракалпак тили панлер дизими (3), 166666666, Ólshew ásbaplarınan Beletler 2022 j Taza, Ешбаева Н2, 1111111111 (3), Qoraqalpoq davlat unversiteti Yuridik fakultet 104 (2), TOY STOLL, 1, 1515151111441444, АРЗА, Tuproq geografiyasidan mustaqil ishi. ABDULLAYEVA INOBAT
    Р=0,98

    P = 0,99

    1

    1,000

    1,376

    1,963

    3,078

    6,314

    12,706

    31,821

    63,657

    2

    0,816

    1,061

    1,386

    1,886

    2,920

    4,303

    6,965

    9,925

    3

    0,765

    0,978

    1,250

    1,638

    2,353

    3,182

    4,541

    5,841

    4

    0,741

    0,941

    1,190

    1,533

    2,132

    2,776

    3,747

    4,604

    5

    0,727

    0,920

    1,156

    1,476

    2,015

    2,571

    3,365

    4,032

    6

    0,718

    0,906

    1,134

    1,440

    1,943

    2,447

    3,143

    3,707

    7

    0,711

    0,896

    1,119

    1,415

    1,895

    2,365

    2,998

    3,499

    8

    0,706

    0,889

    1,108

    1,397

    1,860

    2,306

    2,986

    3,355

    9

    0,703

    0,883

    1,100

    1,383

    1,883

    2,262

    2,821

    3,250

    10

    0,700

    0,879

    1,093

    1,372

    1,812

    2,228

    2,764

    3,169

    11

    0,697

    0,876

    1,088

    1,363

    1,796

    2,201

    2,718

    3,106

    12

    0,695

    0,873

    1,083

    1,356

    1,782

    1,179

    2,681

    3,055

    13

    0,694

    0,870

    1,079

    1,350

    1,771

    2,160

    2,650

    3,012

    14

    0,692

    0,868

    1,076

    1,345

    1,761

    2,145

    2,624

    2,977

    15

    0,691

    0,866

    1,074

    1,341

    1,753

    2,131

    2,602

    2,947

    16

    0,690

    0,865

    1,071

    1,337

    1,746

    2,120

    2,583

    2,921

    17

    0,689

    0,863

    1,069

    1,333

    1,740

    2,110

    2,567

    2,898

    18

    0,688

    0,862

    1,067

    1,330

    1,734

    2,101

    2,552

    2,878

    19

    0,688

    0,861

    1,066

    1,328

    1,729

    2,093

    2,539

    2,861

    20

    0,687

    0,860

    1,064

    1,325

    1,725

    2,086

    2,528

    2,845

    21

    0,686

    0,859

    1,063

    1,323

    1,721

    2,080

    2,518

    2,831

    22

    0,686

    0,858

    1,061

    1,321

    1,717

    2,074

    2,508

    2,819

    23

    0,685

    0,858

    1,060

    1,319

    1,714

    2,069

    2,500

    2,807

    24

    0,685

    0,857

    1,059

    1,318

    1,711

    2,064

    2,492

    2,707

    25

    0,684

    0,856

    1,058

    1,316

    1,708

    2,060

    2,485

    2,787

    26

    0,684

    0,856

    1,058

    1,315

    1,706

    2,056

    2,479

    2,779

    27

    0,684

    0,855

    1,057

    1,314

    1,703

    2,052

    2,473

    2,771

    28

    0,683

    0,855

    1,056

    1,313

    1,701

    2,048

    2,467

    2,763

    29

    0,683

    0,854

    1,055

    1,311

    1,669

    2,045

    2,462

    2,756

    30

    0,683

    0,854

    1,055

    1,310

    1,697

    2,042

    2,457

    2,750



    0,674

    0,842

    1,036

    1,282

    1,645

    1,960

    2,327

    2,576

    QÍSQARTPALAR


    ISO (International organization for standardization) ̶ Standartlastırıw boyınsha xalıq aralıq shólkem;


    IEC (International electrotechnical commission) ̶ Xalıq aralıq elektrotexnika komissiyası;
    ILAC (International Laboratory Accreditation Cooperation) ̶ Laboratoriyalardı akkreditlestiriw boyınsha xalıq aralıq koperatsiya;
    OIML (International Organization of Liyel Metrology) ̶ Nızamlastırıwshı metrologiya boyınsha xalıq aralıq shólkem;
    BIPM (International bulreau of weights and measures) ̶ Ólshew hám táreziler xalıq aralıq byurosı;
    IFCC (International federation of clinical chemistry and laboratory medicine) ̶ Klinik ximiya hám medicinalıq laboratoriyası xalıq aralıq federatsiyası;
    IUPAC (International Onıon of Pure and Applied Chemistry) ̶ Teoriyalıq hám ámeliy ximiya xalıq aralıq awqamı;
    IUPAP (International Onıon of Pure and Applied Physics) ̶ Teoriyalıq hám ámeliy fizika xalıq aralıq awqamı;
    JCGM (Joint committee for guides in metrology) ̶ Metrologiya tarawında basshılıq boyınsha birlesken shólkem;
    GUM (Guide to the expression of uncertainty in measurement) ̶ Ólshewlerde anıqsızlıqtı ańlatıw boyınsha qollanba;
    VIM (International vocaBolary of metrology ̶ Basic and general concepts and associated terms) ̶ Metrologiya boyınsha xalıq aralıq sózlik. Tiykarǵı hám ulıwma túsınkler hám mas keliwshi atamalar;
    ISQ (International System of Quantities) ̶ Xalıq aralıq shamalar sistemesın;
    CIPM (International committee for weights and measures) ̶ Ólshew hám táreziler xalıq aralıq komiteti;
    EURACHEM – Аnalitik ximiya boyınsha Yevropa jámiyeti;
    CITAC – Аnalitik ximiyada ólshewler baqlawları boyınsha xalıq aralıq sheriklıq;
    COOMET (Euro-Asian Metrology Cooperation) – Yevro Aziya mámleket metrologiya shólkemleri;
    ISO/TАG 4 – ISO shólkeminıń metrologiya boyınsha texnik maslahat toparı.

    PAYDALANÍLǴAN HÁM USÍNÍS ETILGEN ÁDEBIYATLAR



      1. Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг Қарори “2019-2023 йиллар даври учун ўлчашлар бирлигини таъминлаш миллий тизимини ривожлантириш ва такомиллаштириш концепциясини тасдиқлаш тўғрисида” (Тошкент ш., 2019 йил 28 май, 440-сон)

      2. Thomas M. Adams. G104 - A2LA Guide for Estimation of Measurement Uncertainty In Testing.2002.

    1. JCGM 100:2008 (GUM 1995 with minor corrections). Ehámluation of measurement data – Guide to the expression of uncertainty in measurement

    2. JCGM 101:2008 Ehámluation of measurement data – Supplement 1 to the "Guide to the expression of uncertainty in measurement" – Propaǵation of distribultions using a Monte Carlo method

    3. JCGM 102:2011 Ehámluation of measurement data – Supplement 2 to the "Guide to the expression of uncertainty in measurement" – Extension to any number of output quantities

    4. JCGM 104:2009 Ehámluation of measurement data – An introduction to the "Guide to the expression of uncertainty in measurement" and related documents

    5. JCGM 106:2012 Ehámluation of measurement data – The role of measurement uncertainty in conformity assessment

    6. O’z DSt 8.055:2017 Государственная система обеспечения единства измерений Республики Узбекистан. Оценка неопределенности результатов измерений методик выполнения измерений

    7. O’z DSt 8.070:2018 Государственная система обеспечения единства измерений Республики Узбекистан. Применение неопределенности измерений в испытательных и измерительных лабораториях

    8. O’z DSt 8.010.1:2002 Государственная система обеспечения единства измерений Республики Узбекистан. Метрология. Термины и определения. Часть I. Основные и общие термины.

    9. O’z DSt 8.010.2:2003 Государственная система обеспечения единства измерений Республики Узбекистан. Метрология. Термины и определения. Часть 2. Средства измерений и их параметры.

    10. O’z DSt 8.010.3:2004 Государственная система обеспечения единства измерений Республики Узбекистан. Метрология. Термины и определения. Часть 3. Метрологическая служба.

    11. O’z DSt 8.010.4:2001 Государственная система обеспечения единства измерений Республики Узбекистан. Метрология. Термины и определения. Часть 4. Метрологическое обеспечение аналитического контроля.

    12. Захаров И.П. Неопределенность измерений для чайников и ... начальников: учею.пособ. / И.П.Захаров, ̶ Х.: 2013. ̶ 36 с.

    13. Захаров И.П., Кукуш В.Д. Теория неопределенности в измерениях. Учебное пособие: - Харьков, Консум, 2002 – 256 с.

    14. Фридман А.Э. Основы метрологии. Современный курс.-С.Пб.:НПО «Профессионал», 2008.-284 с.

    15. Джабборов Р.Р. «Суюқликлар динамик силжиш эластиклигини ва ёпишқоқлигини ўлчаш натижаларининг метрологик кузатувчанлиги ва ноаниқлигини таъминлаш методологиясини такомиллаштириш», 05.03.02–Метрология ва метрологик таъминот (техника фанлари). - Автореферат.-2019 й.

    16. Абдувалиев А. А., Авакян П. Г., Садыков А. Б., Умаров А. С., Хакимов О. Ш. Основы обеспечения единства измерений: Учеб. Пособие / Под. ред. А. Б. Садыкова. - Ташкент: НИИСМС, 2004

    17. Хакимов О.Ш., Джабборов Р.Р., Ўлчашлар кузатувчанлиги ва ноаниқлиги. Ўқув қўлланма. “O’zstandart” нашриёти. Тошкент 2013.

    18. Хамханова Д.Н. Общая теория измерений: Учебное пособие .-Улан-Удэ: Изд-во ВСГТУ, 2006.-168 стр.

    19. Введение к «Руководству по выражению неопределенности измерения» и сопутствующим документам. Оценивание данных измерений / Пер. с анг. под науч.ред. д.т.н., проф. В.А. Слаева, д.т.н. А.Г. Чуновкиной. — СПб.: «Профессионал», 2011. — 58 с

    20. РМГ 91-2009 Государственная система обеспечения единства измерений. Совместное использование понятий “погрешность измерения” и “неопределенность измерений”.

    21. CОOMET R/GM/21:2011 Использование понятий “погрешность измерения” и “неопределенность измерения”. Общие принципы (use of concepts “error of measurement” and “uncertainty of measurement”.General principles (Утверждена на 21-м заседании Комитета КООМЕТ (27–28 апреля 2011 г., Ереван, Армения).

    22. Р.50.1.062-2007. Рекомендации по стандартизации. Статистические методы. Неопределенность при повторных измерениях и иерархических экспериментах.

    23. Руководство по выражению неопределенности измерения. Перевод с английского / под ред. В.А. Слаева. С-Пб.: ВНИИМ, 1999.

    24. O’z DSt ISO/IEC 17025:2019, IDT. Общие требования к компетентности испытательных и калибровочных лабораторий.

    25. Руководства ЕВРАХИМ / СИТАК СG4. Количественное описание неопределенности в аналитических измерениях. Третье издание. QUAM:2012.P1-RU. Редакторы S L R Ellisan (LGC, UK) A Williams (UK). https://www.eurachem.org/images/stories/Guides/pdf/QUAM2012_P1_RU.pdf

    26. Валидация аналитических методик : пер. с.англ.яз. 2-го изд. под ред.Г.Р.Нежихлвского. Количественное описание неопределенности в аналитических измерениях : пер.с.англ.яз. 3-го изд.под ред. Р.Л.Кадиса. Руководства для лабораторий. – СПб. : ЦОП “Профессия”, 2016. – 312 с.

    27. А.А.Полищук, Т.Н.Мозолевская, К.А.Полищук. Применение основных способов оценки неопределнности измерений в практике химической лабораторий. Системи обробки інформації, 2009, Выпуск 5 (79).С.71-74.

    28. Обработка результатов и оценка точности измерений при многократных наблюдениях: учеб. пособие / А.Н. Шаламов,Б.А. Кудряшов, Т.М. Раковщик. – М.: МАДИ, 2016. – 164 с.

    29. Машарипов Ш.М. “Ўлчаш хатолиги” ва “ўлчаш ноаниқлиги” тушунчаларини қўллашнинг умумий тамойиллари / Сув ва ер ресурсларидан оқилона фойдаланиш самарадорлигини ошириш мавзусидаги илмий-назарий анжуман материаллари. – Бухоро (22-25 ноябрь, 2019 йил). – 23-24 Б.

    30. Машарипов Ш.М., Фаттоев Ф.Ф., Миралиева А.Қ. Гидроэлектростанция соҳасида ўлчашлар бирлилигини таъминлашга йўналтирилган метрологик таъминот ва унинг вазифалари / Сув ва ер ресурсларидан оқилона фойдаланиш самарадорлигини ошириш мавзусидаги илмий-назарий анжуман материаллари. – Бухоро (22-25 ноябрь, 2019 йил). – 25-27 Б.

    31. Masháripov SH.M., Kenjaehám Z.S. Assessment of uncertainty during development of a methodology for performance measurements applied in the field of metrological control and supervision // Proceedings of the 6th International Youth Conference "Perspectives of Science And Education", (November 10, 2019, Cultural Center Slovo/WORD. New York, USA 2019. Pp. 72-74.

    32. Masháripov SH.M., Fattoyev F.F., Mahmudjonov M.M. Issues improvement and optimization of control of regulated product parameters with required accuracies and accuracies// Proceedings of the 6th International Youth Conference "Perspectives of Science And Education", (November 10, 2019, Cultural Center Slovo/WORD. New York, USA 2019. Pp. 75-76.

    33. Masháripov SH.M., Miraliehám A.K., Fattoyev F.F., Rahmatullaev S.A. Algorithm for using the rule of three sigms in processing results of measurements and increasing the reliability of experimental data // European Sciences review. Scientific journal (Austria, Vienna). ̶ № 9-10 ̶ 2019 (September ̶ October). ̶ P.35-38.

    34. Masháripov SH.M., Miraliehám A.K., Fattoyev F.F., Rahmatullaev S.А. Development of the method of calculation of uncertainty of measurement results and ehámluation of accurate cháracteristics in the field of analytical measurements// European Sciences review. Scientific journal (Austria, Vienna). ̶ № 9 ̶ 10.-2019 (September–October) .P.39-41.

    35. Машарипов Ш.М., Фаттоев Ф.Ф. Программное обеспечение процедуры оценки количественного значения неопределенности типа А// Свидетельство об официальной регистрации программы для электронно-вычислительных машин. № DGU 07671 (Регистрационный номер заявки DGU 20200022, дата поступления заяаки 07.01.2020 г.), Зарегистрирован в государственном реестре программ для электронно-вычислительных машин Республики Узбекистан, в г. Ташкенте, 31.01.2020 г.

    36. Ш.М.Машарипов. Новый подход и его обоснование при оценке неопределенности результатов измерений по типу А // Программно-техническое обеспечение автоматизированных систем [Электронный ресурс] : материалы всероссийской молодежной научно-практической конференции (22 ноября 2019 г., Барнаул) / Под ред. А. Г.Якунина. – Электрон. текстовые дан. (1 файл: 4,05 МБ). – Барнаул : Изд-во АлтГТУ, 2019.С.3-6 – Режим доступа : https://journal.altstu.ru/konf_2019/2020_1/30/

    37. Masháripov SH.M., Fattoyev F.F. Development and research of the influence on accuracy of the main sources of uncertainty in the measurement of humidity and other physicochemical measured hámlues. International journal of adhámnced research in science, eńineering and technology (IJARSET), Volume 7, Issue 1, January, 2020, pp.12362-12369. //Internet access: http://www.ijarset.com/upload/2020/january/3-Shodik240819-02.pdf

    38. Машарипов Ш.М. Ўлчашлар ноаниқлиги концепцияси ва унда қамраб олиш коэффициентини танлаш // «Standart» илмий-техника журнали. – Тошкент, 2019, №4. - Б.8-9.

    39. www.standart.uz

    40. www.ziyonet.uz

    41. www.allgost.ru

    42. files.stroyinf.ru

    43. www.window.edu.ru



    1


     Ingliz tilidan “dispersion” Bóliniw, Shashılıw mánislerın bildiredi.

    1


    JCGM Working Group on the Expression of Uncertainty in Measurement (JCGM-WG1:GUM); Tolıq https://www.bipm.org saytında.

    2


    JCGM Working Group on the International Vocabulary of Metrology (JCGM-WG2:VIM); Tolıq https://www.bipm.org saytında.

    1


    Túsindirme-1 – Dáslepki aprior maǵlıwmatlardıń isenimlilik dárejesi kórsetilmegen yamasa informaciyalardıń anıqsızlıq sharayatında ólshew anıqlıǵın bahalaw itimallıqlar teoriyasınıń klassik nizamlıqları hám matematikalıq ańlatpalarına tayaniladi.

    2


     Túsindirme-2 – Ólshenip atırǵan shama baha shegaraların anıqlaw ushın sheksiz muǵdardaǵı baqlawlar alıp barıldı dep shama menen oylanadi.

    3


     Túsindirme-3 – Dispersiya standart anıqsızlıqtıń kvadratına teń. Dipersiyalardı qosıw qaǵıydası : bir qansha ǵárezsiz shamalardı jıyındısınıń dispersiyasi olardıń dispersiyalari jıyındısına teń.

    4


     K- qamtıp alıw koefficiyentiniń ma`nisi tiykarınan k=2 baha alınadı. Biraq, joqarı anıqlıq hám puqtalıq talap etiletuǵın ólshewlerde qamtıp alıw koefficiyentin tańlaw usılları ámeldegi, mısalı velcha-Sattersveyt formulası járdeminde anıqlaw.

    1


     Xalıq aralıq normalıq hújjetlerde kóp márte ólshewler sanı 4 márteden kem bolmawı usınıs etiledi.

    1


    Usı nemis matematigi K.F.Gaus (1777 j.-1855 j.) tárepinen xarakterlengen.Hár qanday bólistiriw nızamı boyınsha 4 ew den kóp bolǵan payda etiwshilerdiń jıyındısı tiykarında normal bólistiriw nızamın alıw múmkin dep esaplanadı.

    1


     100 % - nazariyalıq maǵluwmat ushın berilgen bolıp, ámeliyatda mumkin emes. Qollaw fundamental metrologiyanıń bazalıq qaǵıydalarına tıs esaplanadı, máselen, “har qanday ólshew belgili anıqsızlıqqa iye” ekenligin aytıw múmkin.


    Download 5,5 Mb.
    1   ...   75   76   77   78   79   80   81   82   83




    Download 5,5 Mb.