TURKISTON O‘LKASIDA USULI JADID MAKTABLARINING SHAKLLANISH
JARAYONI, MUAMMOLARI VA TARAQQIYOTI
Amonov Ulug‘murod Sultonovich,
BuxDUPI dotsenti
Sayidova Ziyna Yoqubovna,
BuxDUPI si 1-kurs magistranti
Annotatsiya:
Ushbu maqola Turkiston o′lkasida usuli jadid maktablarining shakllanishining asosiy
sabablari, maqsadlari ochishdan qanday maqsad ko′zlanganligi jadidchilarning, jumladan: I.Gaspirali,
A.Avloniy, M.Behbudiy, I.Ibrat, A.Shakuriy, S.Siddiqiy, M.Abdurashidxonov, H.H.Niyoziylarning ilm-
ma’rifat uchun ko′rsatgan jasoratlari, xizmatlari
yangi usuldagi maktabning ,garchi mashaqqatli yo′l
bo′lsa-da, uning imkoniyatlari,millatni uyg′otmoq uchun mazkur usuldagi maktabning ahamiyati ,uni
tashkil qilishda ma’rifatparvarlarning bosib o′tgan yo′llari muammolari,bosqichma
bosqich
rivojlanishidagi yangi darsliklar, kutubxonalar, dars jadvali,o′quv
jihozlari,ko′rgazmalarning yaratilishi,
amaliy fanlarning ahamiyati va ta’limdagi taraqqiyot haqida so′z boradi.
Kalit so′zlar:
darsliklar, maktab, jadid, taraqqiyot, muallim, kitob, qishloq, jamiyat, ijtimoiy, ilm,
ma’rifat
XIX asr boshlarida Buxorodagi ma’rifatparvar musulmon ruhoniylari va ziyolilari orasida madrasa
va maktablar sistemasi hamda islom diniga kirib qolgan bid’atlarni isloh qilish fikri paydo bo‘la boshladi.
Shunday islohot tarafdorlarini jadidchilar, ya’ni yangilik tarafdorlari deb atay boshladilar
XIX asr oxiri - XX asrning boshlarida Turkistonda chor mustamlakachiligining kuchayishi
natijasida Markaziy Osiyoning ko‘p joylarida jadidchilik harakati kuchayib ketdi. Bu harakat mavjud
537
Norova Gulhayo Aslonovna. O‘LIB BORAYOTGAN TABIAT YOXUD BOSHLANG‘ICH SINF
O‘QUVCHILARIDA TABIATNI ASRASHGA BO‘LGAN KO‘NIKMALAR
SHAKLLANTIRISH ...............................................................................................................................386
Ozodova Madina Hamza qizi. BOSHLANG‘ICH SINF ONA TILI TA’LIMINI
IJODIY
TASHKIL ETISH ....................................................................................................................................388
Jo‘rayeva Dilnoza O‘ktam qizi. MAKTABGACHA O‘QUV TARBIYA JAROYONIDA LOGOPEDIK
ISHLAR ASOSIDA SOG‘LOM AVLODNI TASHKIL ETISH CHORA VA TADBIRLARI ..............390
Xo‘jamova Gulsevar Abdullajon qizi. BOSHLANG‘ICH TA’LIMDA INNOVATSION
TEXNOLOGIYALAR QO‘LLASHNING ZAMONAVIY METODLARI ............................................ 392
Amonov Ulug‘murod Sultonovich, Tohirova Risolat Rahmatullayevna. XALQ OGʻZAKI IJODI
JANRLARINING DIDAKTIK AHAMIYATI ........................................................................................ 394
Yoqubova Hilola Asrorjon qizi, D.B.Axmedova. BOSHLANG‘ICH SINF
DARSLARIDA
MUAMMOLI TA’LIM TEXNOLOGIYALARI ..................................................................................... 397
Абдуллаев Сухроб Сайфуллаевич. ЭСТЕТИКА ЦВЕТА В ВОСПИТАНИИ ПЛАСТИЧЕСКОЙ
КУЛЬТУРЫ АРХИТЕКТОРА ............................................................................................................... 399
M.O‘rinova. BOLALAR FOLKLORI –XALQ OG‘ZAKI IJODINING ALOHIDA YO‘NALISHI
SIFATIDA ................................................................................................................................................ 401
F.E.Eshdavlatov. BOSHLANG‘ICH SINF О‘QUVCHILARNI KASB-HUNARGA YО‘NALTIRISH
YО‘NALISHLARI ................................................................................................................................... 404
H.S.Og‘ayev. BOSHLANG‘ICH SINF О‘QITUVCHISINING KASBIY RIVOJLANISH
TRAYEKTORIYASI ............................................................................................................................... 406
N.A.Samandarova. TARIXIY - MADANIY MEROS VOSITASIDA BOSHLANG‘ICH SINF
О‘QUVCHILARIDA VATANPARVARLIK TARBIYASINI SHAKLLANTIRISH ............................ 407
Rajabova Iroda Hamidovna, Ergasheva Gulzoda Baxtiyorovna. INSON RIVOJLANISHIDA
TABIATNING ROLI HAQIDA QADIMGI QO‘LYOZMALARDA YORITILISHI ............................ 409
Hakimova Nargiza Supxonovna. TARBIYA DARSLARIDA O‘QUVCHILARNING
IJTIMOIY-
HUQUQIY ME’YORLARGA HURMAT HISSINI SHAKLLANTIRISHDA ZAMONAVIY
YONDASHUVLAR ................................................................................................................................. 411
M.M.Otayeva. O‘QUVCHILAR SHAXSIGA YO‘NALTIRILGAN TA’LIMNING VOSITALARI .... 414
Г.М.Турлибаева. ИННОВАЦИОН МАКТАБДА ЎҚИТУВЧИНИНГ ИЛМИЙ ВА ИЖОДИЙ
БИЛИМЛАРИНИ РИВОЖЛАНТИРИШ ............................................................................................. 415
A’zamova B.M. BO‘LAJAK BOSHLANG‘ICH SINF O‘QITUVCNILARINING GEOMETRIK
TAYYORLASHNING MEZONLARI VA MAZMUNI ...................................................................... 417
Mirzaliyeva G.A. BOSHLANG‘ICH SINF O‘QUVCHILARINI KO‘P
YECHIMLI MASALALARNI
YECHISHGA O‘RGATISH METODIKASI ........................................................................................... 418
Axmedov G‘.TEXNIKA OLIY TA’LIM MUASSASALARI TALABALARINING JISMONIY
TAYYORGARLIGINI RIVOJLANTIRISH............................................................................................ 420
Farmonova Saodat Sheraliyevna. MAKTABGACHA TA’LIM TASHKILOTIDA BOLALAR NUTQINI
TUZATISHDA LOGOPEDIK MASHG‘ULOTLAR SAMARADORLIGINI OSHIRISH YO‘LLARI 422
Normatova M.Z. SINFDAN TASHQARI O‘QISH DARSLARI O‘QUVCHILAR O‘QISH
SAVODXONLIGINI OSHIRISH GAROVI ............................................................................................ 424
Boymurodova Nodirabegim Bahodir qizi. INTENSIV TA’LIM ZAMONAVIY TA’LIM
TEXNOLOGIYASI SIFATIDA .............................................................................................................. 426
Amonov Ulug‘murod Sultonovich, Sayidova Ziyna Yoqubovna. TURKISTON O‘LKASIDA USULI
JADID MAKTABLARINING
SHAKLLANISH JARAYONI, MUAMMOLARI VA
TARAQQIYOTI ....................................................................................................................................... 428
Atajonova M.M. GEOGRAFIYA FANINI O‘QITISHDA PEDAGOGIK TEXNOLOGIYA
TATBIG‘I ................................................................................................................................................. 430
H.A.Hayitov, G.B.Sharopova. AKMEOLOGIYA VA UNING O’QUVCHILAR O’ZLASHTIRISHINI
TASHXISLASHDAGI O’RNI ................................................................................................................. 432
N.Z.Qodirova. KICHIK MAKTAB YOSHIDAGI O‘QUVCHILARNI KASBGA YO‘NALTIRISH ... 434
Xamrayeva Diyora Burxon qizi. MTT KITOB DO’KONIDA KITOBXONLIK VA FOLKLORNI
TARG’IB QILAMIZ ................................................................................................................................ 437
Muhsinova Umriya Barnoyevna. OILADA MEHNAT TARBIYASI ESTETIKASI ............................. 439
Икрамова А.А. ИНГЛИЗ АДАБИЁТШУНОСЛИГИДА
ШЕЪРИЙ ДРАМАГА ОИД ИЛМИЙ
НАЗАРИЙ ҚАРАШЛАР ........................................................................................................................ 441
