Molekulalarning qutblanuvchanligi.
Agar elektr kondensator plastinkalari orasiga biror dielektrik kiritilsa, plastikalarning elektr sig`imi 3 marta ortadi. C=EC0 E(havo)=1, E(He)=1.05, E(H2O)=79.5 E (HCN)=95.0 va h.k.
Kondensator plastikalari o`rtasida vakuum bo`lganida (E=1) maydon kuchlanishligi Eo deylik. Agar plastinkalar orasiga biz tekshirayotgan modda kiritilsa va uning dielektrik doimiyligi E(ensilon) gat eng bo`lsa, kondensator plastinkalari orasidagi elektr kuchlanishlik E marta kamayadi, ya’ni
bo`ladi. Bunda
maydon kuchlanishligi Eo moddaning ushbu maydon ta’sirida qutublanishi P xisobiga kamayadi va bu kamayish dielektriklar nazariyasiga binoan 4 nP ni tashkil qiladi. Demak, E ni Eo ga tenglash uchun unga 4np ni qo`yish kerk
0 4 P
(2)
E E 4P;
1 E
(1) va (2) dan
P 4
moddaning umumiy (makroskonik) qutblanishi P ayrim molekulalarning qutblanishining yig`indisidan iborat: P=N1 P0. bu yerda N1-1 sm3 hajmdagi moddani tashkil qiluvchi molekulalar soni P0 – har bir molekulaning qutblanish qiymati. Kondensator plastinkalar orasidagi istalgan bitta molekulaga tashqi E mmaydoniga ta’sir qilib qolmasdan, balki molekulamizni o`rab turgan ichki lokal molekulayar maydon ham ta’sir qiladi. Qo`shni molekulalar tashqi elektr maydoni ta’sirida orientatsiyalangan holda bo`lganligi uchun ular tashqi maydonga o`z hissasi
bilan qo`shiladi. Shuning uchun tanlab olingan molekulaga ta’sir qilayotgan
effektiv maydon
eff
. Nazariy xisoblashlar yo`li bilan aniqlanganki
A A 4 p
eff 3
(1)
Nazariyaga binoan bitta molekulaning qutblanishi P0 uning qutblanuvchanligi a va unga ta’sir qilayotgan elektr maydonning kuchlanish-
ligiga to`g`ri proporsional.
(5)
P0 aE
E – ekstensivlik faktori.
A
A
4 p.
Bizning misolda
eff 3
Demak
(6)
P0 aE
aEeff
a E
4
3
p
Bu yerdagi p
mavjud edi.
A 1 4 A
edi.
P va
P 0 o`rtasida quyidagi bog`lanish
| 