Zamonaviy kompyuterlarning asosiy texnik ko`rsatkichlari va

Mavzu:
Zamonaviy kompyuterlarning asosiy texnik ko`rsatkichlari va 
ularning imkoniyatlari.
 Reja:
1. 
Eng 
so'nggi kompyuter modellarida 
ishlatiladigan RAM qurilmalari
(ularning 
tuzilishi, 
ko'rsatkichlari va 
xususiyatlari)
2. 
Eng so'nggi kompyuter modellarida ishlatiladigan shinalar (ularning
arxitekturasi, ko'rsatkichlari va 
xususiyatlari)
3. 
Kompyuterlarning 
so'nggi 
modellarida 
ishlatiladigan 
tashqi 
xotira
qurilmalari (ularning 
qurilishi, ko'rsatkichlari va 
xususiyatlari)
Tayanch atamalar:
DDR2,DDR3 va DDR4-tezkor xotira tizimlar; CAD/CAM
ilovalar, 
Fibrin Channel, InfiniBand, tezyurar Ethernet, SDH -
shinalarning turlari; 
SATA, Serial ATA, USB, Universal Serial Bus -
tashqi qurilmalar; Egiluvchan disklar(floppi disk); StackPC - kompyuter 
tizimlarini qurish uchun spetsifikatsiyasi; VMEbus, VERSAmodule Eurocard-
mikrosxemalar;
Eng so'nggi kompyuter modellarida ishlatiladigan RAM qurilmalari
(ularning tuzilishi, ko'rsatkichlari va xususiyatlari)
Katta hajmdagi ma’lumotlarga bo‘lgan ehtiyoj kompyuterdan bu ma’lumotlarni
tezkorlik bilan o‘qishni talab qiladi. 
Buning uchun esa RAM ( Random Access
Memory), ya’ni bosh tezkor xotira qurilmasining imkoniyati ham keng bo‘lishi
kerak. Kompyuterga biror dastur yuklanganida, internet sahifasi ochilganida
dastlab tezkor xotiraga yozilib, u yerdan ishga tushadi. Misol uchun, siz biror
internet sahifasini 1 marta ochsangiz va uni yopib, kompyuterni o‘chirmasdan
ikkinchi marotaba yana ochsangiz, kompyuterda bir xil sahifa ikkinchi martada
tezroq ochiladi. Boisi Tezkor xotira qurilmasida saqlanadigan ma’lumotlar
kompyuter elektr manbaidan uzilganda yoki bu xotira ma’lumotga to‘lganida
o‘chib ketadi.
Ayniqsa bugungi rang-tasvir va harakatga boy o‘yinlar operativ

xotiraning kattaroq bo‘lishini talab qiladi. Agar operativ xotira talab darajasida
bo‘lmasa, ilovalarning ochilish jarayoni sekinlashadi. Hozir birgalashib sizning
kompyuteringizga qanday turdagi tezkor xotira zarurligi, DDR3 va DDR4 kabi
yangi tezkor xotira tizimlari bilan tanishamiz.
2005 yildan 2009 yilgacha kompyuterlar DDR2 tizimidagi tezkor xotiraga ega
bo‘lishgan. Bugun esa aksariyat qurilmalarda DDR3 tizimidagi RAM’dan
foydalaniladi. 2007 yilda taqdim qilingan DDR3 zamonaviy, yangi operativ xotira
turi hisoblanadi. Maksimal ishlash chastotasi 1800 MGS gacha. Operativ xotira
chastotasi kompyuterning ishlash tezligini aniqlab beradi. Chastota bu – vaqt 
birligidagi jarayondir. Misol uchun, 600 megagers (MGS) chastotali operativ
xotira 100 MB ma’lumotni 10 soniyada yuklasa, 1000 MGS operativ xotira bu
jarayonni 5 sekundda amalga oshiradi. Sizga qancha axborot hajmiga ega operativ
xotira zarurligini kompyuterdan nima maqsadda foydalanishingizga qarab aniqlash
mumkin. So‘nggi yillarda ishlab chiqaruvchilar noutbuk qurilmalarida
foydalanuvchi tomonidan yangilash mumkin bo‘lgan tezkor xotira tizimlarini
yaratmoqdalar. Apple’ning MacBook Air noutbukining RAM tizimi 4 GB. Biroq
Dell, HP kabi ishlab chiqaruvchilar kamida 8 GB tizimda ishlaydigan tezkor
xotirali qurilmalarni taklif qilmoqdalar. Noutbuklarda 2 GB.dan 16 GB.gacha
tezkor xotira bo‘ladi, ba’zida 32 gigabaytli noutbuklar ham uchraydi. Operativ
xotirasi 8 gigabaytdan yuqori noutbuklar faqatgina videolar bilan ishlaydigan yoki
o‘ta zamonaviy o‘yinlarni o‘ynaydiganlar uchungina kerak bo‘ladi. Xotirasi 4
gigabaytdan past noutbuklarni esa hech kimga tavsiya 
qilmaymiz. Eng yaxshi
variant 4 GB operativ xotiraga ega noutbuk hisoblanadi, lekin zamonaviy
o‘yinlarni o‘ynash niyatida bo‘lsangiz, kamida 8 GB xotirali noutbukni tanlang.
1990-2000 yillarda Photoshop ilovasini o‘rnatish uchun zarur RAM tizimi
2MBdan 64MBgacha, ya’ni 10 yilda 32 barobarga o‘sgan bo‘lsa, keyingi 10
yillikda, ya’ni 2016 yilga kelib bu dasturni kamida 16 GB tezkor xotiraga ega
qurilmalarga o‘rnatish mumkin. Bugungi deyarli barcha dastur-ilovalar uchun 4
GB tezkor xotira hajmi kifoya qiladi. 16 GB tezkor xotira esa kelajak uchun juda
qulay 
texnologiya. 
Bu 
video 
va audio 
tahriri uchun 
ayni muddao.

 DDR3 yoki DDR4
?
Ayni vaqtda tezkor xotiraning DDR3 tizimlari ham sotilmoqda. Ammo uning
keyingi avlodi – DDR4 tizimi ham allaqachon ommalashishga ulgurdi. Agar
DDR3 tizimidan foydalanishni talab etadigan biror sababingiz bo‘lmasa, sizga
birato‘la DDR4 xotira tizimiga ega qurilmani xarid qilishni tavsiya qilamiz. Undan
keyingi o‘n yillikda bemalol foydalanishingiz mumkin. Kattaroq RAM tizimi
video o‘yinlarni ham sifatli o‘ynash kafolatini bermaydi. RAM qurilma tarkibidagi
boshqa tizimlardan kelib chiqib, ba’zida tizim faoliyatini oshiradi. Kompyuter
sizga grafik tasvirlar, televideniye yoki film ko‘rish, o‘yin o‘ynash, CAD/CAM
ilovalaridan foydalanish uchun kerak bo‘lsa, sizga katta hajmli RAM kerak. Xat,
yozish, operatsion tizim ilovalaridan foydlanish, veb-saytlarga kirib turish uchun
esa kichik hajm ham yetarli bo‘ladi. 64 bit xotira hajmiga ega Windows 7 talqinini
xotirasi 2 GB dan kam bo‘lgan tizimga o‘rnatib bo‘lmaydi. Bu 2 GB ma’lumot
hajmi kamlik qiladi degani emas. Bu tizimda siz bir vaqtning o‘zida audio tinglab,
internetdan foydalanib, Word hujjatlarni tahrir qila olmaysiz.
Windows operatsion tizimi doimo yarim bo‘sh tezkor xotirani yoqtiradi. Shunda
kerakli ilovalar zudlik bilan ochiladi. Aslida bu kabi operatsion tizimlarning
muhim tarkibiy qismlari tezkor xotiraning ancha-muncha hududini egallab oladi.
Agar siz zamonaviy qidiruv tizimlari orqali bir vaqtning o‘zida ko‘plab axborot
manbaalarini izlab, aksariyat vaqtingizni internetda sahifalarning yuklanishi kutib
o‘tkazishni istamasingz, unda kamida 4 GB tezkor xotiraga muhtojsiz. Video,
audio va foto tahrir, grafikaga boy o‘yinlar o‘ynash istagida bo‘lsangiz, 4 GB
tizimidagi operativ xotira eng ma’quli. Ammo yuqori pikselli tasvir, 3D
modelidagi tasvirlar tahriri uchun bu hajm kichkinalik qilish ham mumkin.
Windows Vista / Windows 7 32-bit uchun 2-4 GB, Windows Vista / Windows 7
64-bit uchun 6-16 GB, Windows 8 32-bit uchun 2-4 GB, Windows 8 64-bit uchun
6-16 GB, Ubuntu, Mint, yoki X-Server’li boshqa Linux 32-bit uchun 1-4 GB,
Ubuntu, Mint, yoki X-Server’li boshqa Linux 64-bit 4-16 GB hajmga ega tezkor
xotira kerak. Tekor xotirani tanlashda uning chastota tezligini ham inobatga olish
kerak. 1600 chastotali DDR3 yoki 2133 chastotali DDR4 tezkor xotira tizimlari

bugungi ishlab chiqaruvchilarning “asosiy plata”lariga muvofiq keladi. Agar siz
800 MGS da ishlaydigan DDR2 operativ xotirasini 533 chastotali plataga
ulasangiz ham operativ xotira tezligi oshmaydi va 533 chastotada ishlaydi.

Download 345,5 Kb.