Tаbiiy minоr gаmmаsidа sеkundаlаrning jоylаshishi
Tаbiiy, gаrmоnik vа mеlоdik minоr
gаmmаlаrini tаqqоslоvchi jаdvаl
Minоr tоnаlliklаrining uchtаsi diеzli tоnаllik vа qоlgаn uchtаsi bеmоlli
tоnаllikkа engаrmоnik jihаtdаn tеng
Kat2
Kich2
Kat2
Kat2
Kich2
Kat2
Kat2
Minor
ladi
Tаbiiy
minor
1, 1/2, 1, 1,
1/2, 1, 1,
Gаrmоnik
minor
1, 1/2, 1, 1,
1/2, 1.1/2,
1/2
Mеlоdik
minor
1, 1/2, 1,
1, I, I, 1/2
sоl—
diеz
minоr
lya—
bеmоl
minоrgа
rе—diеz
minоr
mi—
bеmоl
minоrgа
Laboratoriya mashg’ulotlari
17
7-LABORATORIYA MASHG`ULOTI.
Qo‘sh dominanta akkordlari, Akkordlar ketma-ketligini tinglab aniqlash.
Mavzu rejasi:
1. Tashkiliy qism
2. Mavzu bo`liyicha berilgan notalarni solfedjio qilib kuylash.
3. Mavzu yuzasidan savol-javob o`tkazish.
4. Mavzuni mukammallashtirish.
5. Darsni yakunlash.
Darsning borishi:
Tashkiliy qism: Davomatni aniqlash, uyga berilgan vazifalarni so`rash, siyosiy
daqiqa.
Talabalarda musiqiy eshitish idroki mexanizmlarini takomillashtirish, ichki quloq
va musiqiy xotirani kuchaytirish, garmonik eshitish qobiliyatini rivojlantirish.
Mavzu yuzasidan savol-javob o`tkazish.
Qo’sh dominanta akkordlari guruhi.
Xromatik akkordlar orasida diatonik lad sistemasining dominantasiga
nisbatan dominant garmoniyasi hisoblanadigan akkordlar ko’proq tarqalgan.
Masalan, do majorda dominanta uchtovushligini go’yo vaqtincha tonika
deb qabul qilinsa, bu uchtovushlikda quyidagi dominantali akkordlar
guruhini tuzish mumkin:
Gammaning ko’tarilgan IV pog’onasi bu guruh akkordlarining o’ziga
xos eng muhim xususiyatidir: tabiiy IV pog’ona subdominanta
garmoniyasining (S, SII, SII
₇) nishonasi bo’lib xizmat qiladi, lekin u
ko’tarinkiligidan dominantaning yetakchi tovushiga aylanadi-da, o’zining
funksiyasi va tortilishini o’zgartiradi.
Hozir ko’rib chiqilayotgan akkordlar guruhi qo’sh dominant deb
nomlanadi: bu akkordlar juftlangan DD harflari bilan belgilanadi. Diatonik
lya—
diеz
minоr
si—
bеmоl
minоrgа
|