Laboratoriya mashg’ulotlari
17
7-LABORATORIYA MASHG`ULOTI.
Qo‘sh dominanta akkordlari, Akkordlar ketma-ketligini tinglab aniqlash.
Mavzu rejasi:
1.
Tashkiliy qism
2. Mavzu bo`liyicha berilgan notalarni solfedjio qilib kuylash.
3. Mavzu yuzasidan savol-javob o`tkazish.
4. Mavzuni mukammallashtirish.
5. Darsni yakunlash.
Darsning borishi:
Tashkiliy qism: Davomatni aniqlash, uyga berilgan vazifalarni so`rash, siyosiy
daqiqa.
Talabalarda musiqiy eshitish idroki mexanizmlarini takomillashtirish, ichki quloq
va musiqiy xotirani kuchaytirish, garmonik eshitish qobiliyatini rivojlantirish.
Mavzu yuzasidan savol-javob o`tkazish.
Qo’sh dominanta akkordlari guruhi.
Xromatik akkordlar orasida diatonik lad sistemasining dominantasiga
nisbatan dominant garmoniyasi hisoblanadigan akkordlar ko’proq tarqalgan.
Masalan, do majorda dominanta uchtovushligini go’yo vaqtincha tonika
deb
qabul qilinsa, bu uchtovushlikda quyidagi dominantali akkordlar
guruhini tuzish mumkin:
Gammaning ko’tarilgan IV pog’onasi bu guruh akkordlarining o’ziga
xos eng muhim xususiyatidir: tabiiy IV pog’ona subdominanta
garmoniyasining (S, SII, SII
₇) nishonasi bo’lib
xizmat qiladi,
lekin u
ko’tarinkiligidan dominantaning
yetakchi tovushiga aylanadi-da, o’zining
funksiyasi va tortilishini o’zgartiradi.
Hozir ko’rib chiqilayotgan akkordlar guruhi qo’sh
dominant deb
nomlanadi: bu akkordlar juftlangan DD harflari bilan belgilanadi. Diatonik
lya—
diеz
minоr
si—
bеmоl
minоrgа