|
Vaiant savol
|
bet | 1/6 | Sana | 17.01.2024 | Hajmi | 22,05 Kb. | | #139537 |
Bog'liq imtixon
6 vaiant 2 savol
Raqamli mikrosxemalar fan va texnikaning ixtiyoriy masalasini
echa oladilar. Buning uchun raqamli mikrosxema asosidagi qurilmada,
yechiladigan masalaning dastlab berilganlari haqidagi ma’lumotlar,
yechish algoritmi va hisoblash natijalari faqat ikkita qiymat: 0 va 1
signallari koʻrinishida ifodalanadi. Ikkilik raqamlari ketma-ketligi
yordamida raqamli qurilmalarda ixtiyoriy ma’lumolarni (raqamlar,
matnlar, komandalar va h.k.) kodlash, saqlash va qayta ishlash mumkin.
Shunday qilib, raqamli tizimlarda oʻzgaruvchan va oʻzgarmas (doimiy)
kattaliklar raqamlar koʻrinishida ifodalanadi. Shuning uchun ularda
masalalar yechishning sonli usullari qoʻllaniladi.
Masala yechishning sonli usuli – bu sonlar ustida bajariladigan
arifmetik amallar (operatsiyalar) ketma-ketligidir. Yechilishi talab
etilayotgan masala, odatda,, oddiy matematik tilda (tenglama, funksiya,
differensial operandlar va shu kabilar) shakllanadi. Shuning uchun
ixtiyoriy matematik masalani yechish uchun sonli usullar yordamida
nisbatan sodda arifmetik amallarga olib kelish kerak. Masalan, shart
boʻyicha funksiyani hisoblash uchun uni qatorga yoyish mumkin,
Bu vaqtda raqamli qurilma faqat arifmetik amallarni emas, balki
hisoblash jarayonlarini avtomatlashtirishga yordam beruvchi amallarni
ham yechish imkoniga ega boʻlishi kerak. Mantiqiy amallar, boshqaruv
amallari va bir qator boshqa amallar bularga misol boʻla oladi.
7.2. Arifmetik-mantiqiy qurilmalar
Arifmetik va mantiqiy amallar bajariladigan qurilma arifmetik
mantiqiy qurilma (AMQ) deb ataladi.206
Sodda amallar ketma-ketligi koʻrinishida ifodalangan masalalarni
avtomatik ravishda yechish uchun, berilganlarni, oraliq va olingan
hisoblash natijalarini saqlashga, hamda oddiy amallarni bajarish tartibi
haqidagi ma’lumotlarni saqlashga imkon beruvchi qurilma talab etiladi.
Bunday qurilma xotira deb ataladi.
Barcha turdagi AMQlar uchun ayiruv, mantiqiy koʻpaytiruv,
mantiqiy qoʻshuv, istisnoli YOKI, inversiya, oʻngga siljish, chapga
siljish, musbat orttirma (inkriment), manfiy orttirma (dekrement)
arifmetik amallarini bajarish majburiy hisoblanadi. Majburiy amallar
|
| |