3. L O G IST IK A D A M O D D IY O Q IM L A R
3.1. M oddiy oqim
tush u n ch asi
M oddiy oqim tushunchasi logistikaning eng asosiy tushun-
chalaridan biri hisoblanadi. Moddiy oqimlar xomashyoning
birinchi
boshlang‘ich manbaidan to oxirgi iste’molchiga yetkazib berish
jarayonida, ya’ni
xomashyoga ishlov berish, yarim xomashyo va
tayyor
mahsulotlarni tashish, omborlarga joylashtirish davrida
vujudga keladi.
M oddiy resurs deganda m a’lum bir joyda mavjud bo‘lgan va
iste’mol uchun yaraydigan xomashyo, yarim m ag‘sulot,
mahsulot
yoki boshqa ko‘rinishdagi moddiy jism lar tushuniladi.
M oddiy oqimlar har xil korxonalar va bitta korxonaning ichida
ham oqishi mumkin (6-rasm).
X om ashyo resurslari
Л -
...._
..._
A sfalt-beton zavodi (A B Z )
Shag‘alni
tashish
Xomashyo
ombori
Shag‘alni
saralash va
maydalash
Zavod
ombori
Asfalt sevi
Iste’molchiga
yetkazish
Yo‘I-quriiish
uchastkasi
A B Z
A T K
Y o ‘l uchastkasi
6-rasm. Moddiy oqimlar har xil korxonalar va bitta korxonaning
ichida oqishi
M oddiy oqimlar harakati hatto bitta omboming o ‘zida ham har
xil y o ‘nalishlar orqali amalga oshirilishi mumkin.
34
M oddiy
oqimlar
saqlash zonasidan
ortish uchastkasiga
quyidagicha harakatlanishi mumkin:
1. Saqlash uchastkasi- ortish punkti.
2. Saqlash uchastkasi-jo‘natuvchi ekspeditsiya- ortish punkti.
3. Saqlash uchastkasi- butlash uchastkasi (komplektlash)-
j o ‘natuvchi ekspeditsiya- ortish punkti,
4. Saqlash uchastkasi- butlash uchastkasi (komplektlash)- ortish
punkti
Omborda moddiy oqimlarni harakatlanish yo ‘nalishi bir-biridan
farq qilishi uchun amalga oshiriladigan
logistik operatsiyalar ham
har xil harakatni talab etadi. Bu operatsiyalarda moddiy oqimlarni
saqlash uchastkasidan bevosita ortish
punktiga yuborilganida eng
kam harajat sarfiga erishiladi.
