13.3-shakl.
Bosh planlami chizish uchun oldin M l:5000 yoki M l:25000 da
vaziyat (situatsiya) planini chizish tavsiya etiladi (13.3-shakl).
Bunday
planlarda yangi qurilayotgan joy bilan oldin qurilgan joylar, yo‘llar,
elektr, gaz, suv tarmoqlari va boshqalaming o ‘zaro bog‘lanish yo ‘llari
ko ‘rsatiladi.
Bosh planlar asosiy
hujjat hisoblanib, ajratilgan joyda,
uning asosida
qurilish ishlari olib boriladi.
Bosh planlar standart talabiga muvofiq shartli belgilarda M l:200,
M l :400, M l :500 yoki M l: 1000 da chiziladi (13.2-jadval).
Bosh plan elementlari nomerlanib, eksplikatsiyaga yoziladi. Bosh
plan chap burchagining yuqori qismida dunyo (yer sharining qutb)
tomonlari y o ‘nalishini hamda shamolning
esish kuchi davomiyligini
ko ‘rsatuvchi diagramma chiziladi. Diagrammada mahalliy joy uchun
yil davomida shamol esish yo ‘nalishi
kunlarining soni, dunyo (yer
sharining qutb) tomonlariga nisbatan uning esish yo ‘nalishi to ‘g ‘risidagi
m a'lum ot diagrammaga markazidan shamol esadigan tomonga o ‘lchab
qo'yiladi. Har bir o'lchab qo‘yilgan kesma shamolning markazga esish
yo ‘nalishini hamda davomiyligini foizda ko ‘rsatadi.
Har tomonga
yo ‘nalgan kesmalaming umumiy yig‘indisi 100% ga to‘g ‘ri kelishi
lozim. Buning uchun mahalliy sharoitda esadigan
shamolning bir yilligi
olinib, necha kun shamol esganligi va uning yo‘nalishi, kuchli va kuchsiz
esgan kunlari, yom g‘ir, qor yog‘gan kunlari hisobga olinib, ular 100%
deb qabul qilinadi. Shunga nisbatan yuqoridagi m a’lumotlardan
kerakli
foizlar chiqarib olinadi.
380
