M exanik sistemaning harakat miqdori deb, sistemani tashkil etuv­




Download 6,72 Mb.
Pdf ko'rish
bet115/191
Sana15.01.2024
Hajmi6,72 Mb.
#137496
1   ...   111   112   113   114   115   116   117   118   ...   191
Bog'liq
1048 pdf 63c96812dd27f 1674143762

M exanik sistemaning harakat miqdori deb, sistemani tashkil etuv­
chi nuqtalar h arak ati m iqdorlarining geom etrik yig ‘indisiga aytiladi 
(156-rasm).
@ = 
= X > v V v  
(81-2)
—►
(ff
(81.1) da mv = c o n st, V v = 
b o ‘lgani uchun
0 = ■ § ! > . ? , ■
(81-3)
(73.5) ga ko ‘ra
Q
ь
N a tija d a (81.3) n i q u y id ag i
ko‘rinish da yozish m um kin:
Q = j . ( M f s ) = M ^ r  yoki 
156-rasm. 
Q = MVS . 
(81.4)
152


D em ak , mexanik sistemaning harakat miqdori sistema massasi bi­
lan inersiya m arkazi tezligi vektorining ко ‘paytm asiga teng.
8 2 - § . M exanik sistema va moddiy nuqta harakat miqdorining 
o ‘zgarishi haqidagi teorema
S istem a h arakat m iqdorining o ‘zgarishi haqidagi te o re m a n i kel- 
tirib chiqarish u c h u n (76.2) ten g lam alarn in g c h a p va o ‘ng to m o n la - 
rin i h ad la b q o ‘shamiz:

y ° ki 

+ *'■
Ichki kuchlarning xususiyatiga asosan R =0. S h uning uchun:
(821)
(81.2) ga ko‘ra (82.1) ni quyidagicha yozam iz:
^ - = R e . 
(82.2)
dt
(82.2) ifoda sistem a h arakat m iqdorining o ‘zgarishi haqidagi te o ­
rem a n i ifodalaydi: mexanik sistem a harakat miqdorining vaqt bo ‘y i ­
cha birinchi hosilasi m azkur sistemaga t a ’sir qiluvchi tashqi kuchlar 
bosh vektoriga teng.
(82.2) ning ikki tom o n in i d t ga ko ‘paytirsak:
dQ  = R 'd t 
(82.3)
yoki 
d Q = d S e 
(82.4)
D em ak, sistem a harakat m iq do rin ing differensiali un g a t a ’sir q i­
luvchi tashqi kuchlar bosh v ektorining e le m e n ta r im pulsiga teng.
(82.2) ni D ekart k o o rd in ata o ‘qlaridagi proyeksiyalari quy idag i­
ch a b o ‘ladi:
d Q x
p e
d Q y
p e
d Q z
p e  
/ g ')

Download 6,72 Mb.
1   ...   111   112   113   114   115   116   117   118   ...   191




Download 6,72 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



M exanik sistemaning harakat miqdori deb, sistemani tashkil etuv­

Download 6,72 Mb.
Pdf ko'rish