|
Ўзбекистон республикаси олий таълим, фан ва инновациялар вазирлиги тошкент молия институти иккинчи олий таълим
|
| bet | 1/3 | | Sana | 27.02.2024 | | Hajmi | 389.41 Kb. | | #163268 |
Bog'liq МОЛИЯ БОЗОРИ ВА БИРЖА ИШИ МУСТАҚИЛ ИШИ Mustaqil ish H.Jumayeva 1, Mustaqil ta\'lim.H.Jumayeva, 004 1 kurs Algebra 4 mavzu Natural sonlar va ular ustida amallar. Arifmetikaning asosiy teoremasi., 2 5269570219562510991, e TEXNIK IJODKORLIK VA DIZAYN, shpor, Ximiyavij tahlil laboranti, vbnfnffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffffff, 1-tor ko\'cha, REFERAT, 1404722902 54432, Yig`uv jarayonlarini mехanizatsiyalash va avtomatlashtirish., 630-631, Guruh Tursunova Gulhayo 4-Mavzu Akmeologiyaning hozirgi kundag, Pardayev O Saydullayev FUNM (2)
ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ ОЛИЙ ТАЪЛИМ, ФАН ВА ИННОВАЦИЯЛАР ВАЗИРЛИГИ
ТОШКЕНТ МОЛИЯ ИНСТИТУТИ
ИККИНЧИ ОЛИЙ ТАЪЛИМ
“МОЛИЯ БОЗОРИ ВА БИРЖА ИШИ” ФАНИДАН
МУСТАҚИЛ ИШ
МАВЗУ: ПУЛ БЎЗОРИНИНГ ШҚТИСОДИЙ МОХИЯТИНИ ОЧИБ БЕРУВЧИ КЛАСТЕР ТАШКИЛ ҚИЛИНГ.
Тайёрлади: M-90-2 гурух талабаси
Ражабов Феруз.
Қабул қилди: Ботиров А.
ТОШКЕНТ – 2024 йил
MAVZU:PUL BOZORINING IQTISODIY MOHIYATINI OCHIB BERUVCHI KLASTER TASHKIL QILING.
REJA:
1. Pul bozorining iqtisodiy mohiyati.
2. Moliya bozori ishtirokchilari.
3. Moliya bozori tarkibi.
4. Moliya bozori modellari.
Biznes samaradorligi (rentabelligi)ni oshirish masalasi bugungi iqtisodiy sharoitda eng asosiy masalalardan biri hisoblanadi. Biznes samaradorligining oshib borishi oʻz navbatida davlat moliyaviy barqarorligi taʼminlanishi bilan birga keskin raqobat sharoitida jahon bozorida mustahkam oʻrin egallashda ham muhim ahamiyat kasb etadi. Bunda arzon kapital jalb qilish va boshqa tomondan kapitalni samarali joylashtirish muhim omillardan biridir. Qoʻyilgan har ikkala vazifani ijobiy hal qilishda moliya bozorining amal qilish mexanizmi yordamga keladi. Aynan moliya bozori iqtisodiyotni harakatga keltiruvchi asosiy kuch sifatida amal qilishi zarar koʻrib ishlayotgan korxonalarning bozordan chiqib ketishiga sabab boʻladi, kapital isteʼmolchisining oʻz faoliyatini toʻgʻri tashkil etishga majbur qiladi, iqtisodiy taraqqiyotni jadallashtirish imkonini beruvchi texnologik innovatsiyalarni doimiy qoʻllab-quvvatlaydi, investitsiya loyihalaridan eng samaralisini tanlashni shart qilib qoʻyadi. Moliya bozorida pul, kredit, qimmatli qogʻozlar, valyutalar, sugʻurta polislari, pensiya jamgʻarmalari, qimmatbaho metallar, hosilaviy moliyaviy instrumentlar va boshqalar maxsus tovar sifatida muomalada boʻladi. Bunda tijorat banklari, birjalar, jamgʻarma institutlari, jamoaviy investitsiyalash kompaniyalari va boshqalar asosiy vositachilar sifatida koʻzga tashlanadi. Moliya bozorida capitalga boʻlgan talab va taklif asosida vositachilar yordamida kapitalni kreditor va qarz oluvchi oʻrtasida qayta taqsimlash mexanizmi amal qiladi. Shundan kelib chiqqan holda amaliyotda pul mablagʻlari oqimini haqiqiy egasidan qarz oluvchiga va aksincha yoʻnaltiruvchi moliya-kredit institutlari faoliyati tashkil etiladi. Moliya bozorining asosiy vazifasi sifatida moliyaviy resurslarning yakuniy isteʼmolchilari oʻrtasida jamgʻarmani samarali taqsimlashni taʼminlash masalasi qoʻyiladi. Bu masalani hal qilish ham obyektiv, ham subyektiv sabablarga koʻra murakkablik kasb etadi. Chunki moliya bozori ishtirokchilari manfaatlari bir-biriga qarama-qarshiligi, moliyaviy majburiyatlarni bajarish boʻyicha risklarning yuqoriligi va boshqa holatlar vazifaning toʻliq bajarilishiga imkon bermaydi. Moliya bozori aholi jamgʻarmalarini investitsiyalarga aylantirishning asosiy mexanizmi hisoblanadi, u investor va jamgʻaruvchi manfaatlarining oʻzaro muvofiqligini taʼminlaydi. Yuqoridagilar asosida moliya bozori mohiyatiga toʻxtalib oʻtamiz.
Moliya bozorining rolini chuqurroq anglash uchun uning funksiyalarini bilish talab etiladi. 1997 yil iqtisodiyot boʻyicha Nobel mukofoti laureati Robert Merton moliya bozorining quyidagi funksiyalarini ajratib koʻrsatadi:
- kapitalni vaqt, tarmoqlararo va mamlakatlararo qayta taqsimlash; - kapital jamlash va korxonalarga ulush kiritish;
- toʻlov-hisob-kitob;
- risklarni boshqarish;
- axborot;
DEPOZIT TIPIDAGI VOSITAchilar
- axborotlar assimmetriyasi bilan bogʻliq muammolarning oldini olish.
MOLIYA BOZORI
INVESTITSIYA FONDLARI
PAY FONDLARI
INVESTITSIYA FONDLARI
Investitsiya tipidagi vositachilar
Shartnoma-jamg’arma tipidagi vositachilar
Moliya bozorining ishtirokchilari sifatida kapital jalb qiluvchilar, investorlar, vositachilarni ajratib koʻrsatish mumkin. Bunda oʻz-oʻzidan ayonki kapital jalb qiluvchilar mohiyatan qarz oluvchilar sifatida namoyon boʻladi. Investorlar esa oʻz kapitallarini vositachilar orqali joylashtiradilar.
|
| |
