1
8. Elektro vakuum cihazları
Elektrovakuum cihazların klassifikasiyası. Elektron və ion cihazlar.
İkielektrodlu lampa- diod. Üçelektrodlu lampa- triod. İndikator cihazları.
8.1. Ümumi məlumatlar
Daxilində vakuumda, və ya, qazda hərəkət edən elektronların, yaxud, ionların
hərəkəti hesabına elektrik keçiriciliyi yerinə yetirilən cihazları
elektrovakuum
cihazları adlandırırlar. Elektrovakuum cihazları
elektron-idarə olunan lampalara,
elektron-şüa və
qazboşalma cihazlarına bölünürlər.
İstənilən elektrovakuum cihazının əsas konstruktiv elementləri balonun (qaz
keçməyən örtüyün) daxilində yerləşdirilmiş elektrodlardır.
Elektrodlar, elektronları
(ionları) emissiya edən (buraxan), yaxud yığan, ya da onların bir elektroddan o biri
elektroda hərəkətini idarə edən naqillərdir. Təyinatından asılı
olaraq elektrovakuum
cihazlarının elektrodları katod, anod və idarəedici elektrodlara bölünürlər. Katod bu
cihazlarda elektronlar mənbəyidir. Anod sürətləndirici elektrod olub çıxış
elektrodu
və əsas kollektor (yığıcı) rolunu oynayır. İdarəedici
elektrod, əsas
elektron selini
idarə etmək üçün nəzərdə tutulmuş elektroddur. Əgər idarəedici elektrod tor şəklində
hazırlanıbsa, onu idarəedici tor adlandırırlar. Elektrodları sap, müstəvi lövhə, boş
silindr və spiral şəklində hazırlayırlar, onları balonun daxilində xüsusi tutqacların
üstündə: traverslərdə və slyudada , yaxud keramik izolyatorlarda bərkidirlər.
Elektrovakuum cihazlarının balonları şüşədən, metaldan və ya keramikadan
hazırlanmış qaz keçməyən örtükdür (korpusdur). Elektron-idarə olunan lampaların
balonlarında 10
-8
... 10
-4
Pa vakuum, qazboşalma cihazlarının balonlarında isə 10
-1
...
10
-4
Pa seyrəklik yaradılır.
