O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI
RAQAMLI TEXNOLOGIYALAR VAZIRLIGI
MUHAMMAD AL – XORAZMIY NOMIDAGI
TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI
FARG‘ONA FILIALI
“Kompyuter injiniring” fakulteti
Kompyuter injineringi yo‘nalishi
715.21 – guruh talabasi
Toshpo’latov Bektemirning
“KOMYUTER ARXITEKTURASI”
fanidan tayyorlagan
AMALIY MASHG‘ULOT
ISHLARI
Topshirdi: Toshpo’latov Bektemir
Qabul qildi: O.I.Ergashev
Farg‘ona 2024
Amaliy mashg‘ulot №1.
Kompyuter tizimining umumiy tarkibini tashkillashtirish.
Zamonaviy axborotni qayta ishlashni kompyuter kabi
qurilmasiz tasavvur etib
bo'lmaydi.Buni ikkita komponentning kombinatsiyasi sifatida ko'rib chiqish kerak:
• apparat qismi (
(hardware);
);
• dasturiy ta'minot qismi (
software, soft
).
Kompyuter arxitekturasi
Kompyuter arxitekturasi- uning tuzilishi va asosiy elementlari - mantiqiy
tugunlarning o'zaro ta'sir printsiplari bo'lib, ular
orasida asosiylari protsessor, ichki
xotira (asosiy va operatsion), tashqi xotira va axborotni kiritish-chiqarish qurilmalari
(periferik) hisoblanadi (1-rasm).
Rasm 1.Kompyuter arxitekturasi tuzilishining modeli
Fon Neyman printsiplari
EHMlar arxitekturasi asosidagi printsiplar 1945 yilda Jonon fon Neyman
tomonidan ishlab chiqilgan bo'lib, u Charlz Bebbijning g‘oyalarini
ishlab chiqdi, u
kompyuter ishini qurilmalar to'plamining ishi sifatida namoyish etdi: ishlov berish,
boshqarish, xotira, kirish-chiqarish.
Fon Neyman printsiplari.
1. Xotiraning bir xilligi printsipi. Buyruqlar ustida ham xuddi ma'lumotlar kabi
bir xil amallarni bajarish mumkin.
2. Xotiraning adreslanganligi printsipi. Asosiy
xotira tizimli ravishda
raqamlangan yacheykalardan iborat; har qanday yacheykalardan
istalgan vaqtda
protsessor foydalanish imkoniga ega. Demak, xotira maydonlariga nomlarni berish
orqali, ularda saqlangan qiymatlarga keyinchalik murojat qilish yoki berilgan nomlar
yordamida dasturni bajarish paytida o'zgartirish mumkin.
3. Dasturni ketma-ket boshqarish printsipi.
Dastur protsessor tomonidan
avtomatik ravishda ma'lum bir ketma-ketlikda bajariladigan buyruqlar to'plamidan
iborat.
4. Arxitektura qat'iyligi printsipi. Topologiya,
arxitektura, buyruqlar ro'yxati
ishlashi paytida o'zgarmaslik.
