qiymatlarida monoxromatik numi qizil bilan aralashtirilsa, uni quyi
dagicha ifodalash mumkin23:
P
(X) +
r ’(A,)R =g‘(l)G + b ’(X)B.
Shu narsa m a’lum bo‘ldiki, monoxromatik nurlaming hech birini
(R, G va В nurlarining o ‘zlaridan boshqa) qo'shilish koeffitsientlarining
faqat musbat qiymatlari bilan berish mumkin emas ekan. Buni Maksvell
uchburchagi asosida tuzilgan ranglar grafigi yordamida yaqqol
ko‘rsatish mmnkin. Egri chiziqning yuqori qismi sof monoxromatik
ranglarga to‘g ‘ri keladi, pastdagi 380 dan 780 nm gacha bo‘lgan chiziq
esa qirmizi deb ataluvchi ranglami (ko‘k va qizil ranglar aralashmasi)
ifoda etadi, ular monoxromatik ranglar emas. Egri chiziq chegarasining
ichida b o ig a n nuqtalar real (mavjud) ranglarga, chegaradan tashqaridagi
nuqtalar esa - noreal (mavjud bo‘lmagan) ranglarga mos keladi. Uch
burchak ichida joylashgan nuqtalar r’, g' va b' koeffitsientlarning manfiy
boim agan qiymatlariga mos keladi va RGB tashkil etuvchilaming
qo'shilishi bilan hosil bo‘ladigan ranglami to‘liq qamrab ololmaydi -
ba’zi to'yingan ranglar ushbu uch tashkil etuvchining aralashmasi
sifatida qaralishi mumkin emas. Birinchi navbatda bular havorangning
barcha nozik turlarini ham o ‘z ichiga oluvchi yashildan ko‘kgacha
b o ig a n ranglar - bu ranglar rang grafigi egri chizig‘ining chap qanotiga
to‘g ‘ri keladi. Shuni yana bir bor ta’kidlamoqchimizki, bu yerda gap
to ‘yingan ranglar haqida borayapti, chunki, masalan, to‘yinmagan havo
ranglami RGB tashkil etuvchilarining qo‘shilishi tufayli olish mumkin.
Ranglami to iiq qamrab ololmasligiga qaramay, RGB tizimi hozirgi
paytda - birinchi navbatda rangli televizorlarda va kompyuterlaming
displeylarida keng qoilanilmoqda. Rangni ba’zi nozik turlarining
yetishmasligi unga ham sezilmaydi24
RGB tizimining ommabopligini ta ’minlovchi yana bir omil iming
yaqqol ko‘rinishidir: asosiy ranglar k o iis h spektrining yaqqol farqla-
nadigan qismlarida joylashgandir.
Bundan tashqari, insonning rangli ko‘rinisliini tushuntiruvchi
farazlardan biri uch tashkil etuvchili nazariya b o iib , u odamning ko‘rish
tizimida uch tipdagi yorugiikni sezuvchi elementlar borligini ta ’kid-
laydi. Bir tip elementlar yashil rangga, boshqa tipi - qizil rangga,
uchinchi tipi esa - ko‘k rangga javob beradi. Bunday gipotezani Lomo