|
Yoruglikning optik tola boylab tarqalish qonuniyatlari
|
| bet | 5/11 | | Sana | 16.02.2024 | | Hajmi | 1,57 Mb. | | #157440 |
Bog'liq 6-amaliy mashg’ulo Prizmada yorug’likning sinishi.3. Yoruglikning optik tola boylab tarqalish qonuniyatlari
YorugIikning sinish jarayoni
Optika qonuniyatlari yomglik nurining togri chiziqli tarqalishi, tola mu= hiti bilan ozaro ta'sirlashuvi va izotroplik xususiyati
muhitda barcha yo'nalishlarda yoruglikning bir xil tarqalishiga (shis= ha bir turdagi va izotropli muhit hisoblanadi) asoslangan. Bu qonuniyatlarga yoruglikning qaytish/sinish qonunlari va ularga asoslangan hodisalar tallu= qli.
Yorug'lik bir materialdan boshqasiga otganda uning tarqalish tezligi ozgaradi, yani to'lqin nazariyasi nuqtayi nazaridan bu harakat yonalishi= ning o'zgarishiga olib keladi. Bu hodisa yomg'likning togri yonalishdan og= ishi sinish deb ataladi.
Sinish hodisasini misollarda ko'rib chiqamiz.
Sinish hodisasiga baliq ovlashda ham duch kelinadi. Suv ostidagi baliqni ko= rganimizda, uning haqiqiy joylashuvini emas, balki unga yaqin joylashuvini koramiz (2.9-rasm).
Agar baliqqa pastga vertikal qarasak, yoruglikning sinishi roy bermayd= i va baliqning asl joylashgan joyini koramiz. Agar unga burchak ostidan qarasak, sinish hisobiga asl joylashgan joyini kormaymiz, bunda baliq nazaramizdagi korinishdan chuqurroqda joylashgan bo'ladi [2].
= 2 .9 -rusm . Yoruglikning sinishi <= o:p>
Sinish hodisasini prizmada ham korish mumkin (2.10-rasm).
2.10-rasm. <= b>Prizmada yorug'likning sinishi
Prizmaga oq yoruglik tushirilganda, prizma bu yoruglikni sindiradi va kamalakning turli ranglariga ajraladi. Qizil rang eng kuchli ogadi va kich= ik tarqalish tezligiga ega. Sinish prizma kirishida bolganidek, chiqishida ham hosil boladi .
Optik toladan signallarning uzatilishida ham yuqorida ko'rib chiqilgan sini= sh hodisasi roy beradi. Bu quyida batafsil tushintirilgan.
|
| |
