|
Optik toladagi dispersiya hodisasi va ularning turlari
|
| bet | 7/11 | | Sana | 16.02.2024 | | Hajmi | 1,57 Mb. | | #157440 |
Bog'liq 6-amaliy mashg’ulo Prizmada yorug’likning sinishi.5. Optik toladagi dispersiya hodisasi va ularning turlari
Optik tolada signallarni uzatish sifatiga tasir qiluvchi eng muhim omillar= dan biri dispersiya hisoblanadi. Dispersiya bu yoruglik impulslari oxirlarin= ing chozilishi, yani impulslarning kengayishidir. Impulslar kengayib, bir-bir= ini qoplaydi, simvollararo buzilishlar yuzaga keladi va qabul qilishda impulslar ketma-ketligidan uzatilgan foydali informatsiyani ajratib bo'lmay qoladi (9-rasm).
9-rasm. Optik tolada impulsning kengayishi
Dispersiyaning quyidagi turlari mavjud
10-rasm. Dispersiya turlari
Dispersiya otkazish qobiliyatini kamaytirib, optik tizimlarning ish tezligini chegaralaydi. Dispersiya impulslarning kengayishi, L uzunlikli kabelning kirish va chiqishidagi impulslar davomiyligining kvadratik farqi sifatida quyidagi formuladan aniqlanadi:
Odatda, dispersiya bir kilometr hisobida meyorlashtiriladi va ps/km da olchanadi.
4. Modalararo dispersiya
Modalararo dispersiya tola boylab modalarning turli yonalishlarda turli vaqtda tarqalishi bilan bogliq. Kop modali tolaga sonli apertura burchagi doirasida bir necha ruxsat etilgan modalar kiritilishi mumkin (10-rasm) [1]. Modalar turli yonalishlarda tarqaladi va uzatuvchi manbadan qabul qilgichga turli vaqtlarda yetib keladi. 11-rasmda eng katta to'lqin uzunlikli moda 2 = ta qaytishga ega bolsa, eng kichik tolqin uzunlikli moda tolaning shu kesimi= da 7 ta qaytishga ega. Natijada kichik tolqin uzunlikli moda energiyasi katta tolqin uzunlikli moda energiyasiga qaraganda kechikadi. Qabul qilingan impulslar yigindisida bir impulsni qo'shni impuls intervaliga tushishidan qoshni impuls xato qabul qilinadi. Modalararo dispersiya kop modali uzati= sh tizimlarining kamchiligi hisoblanadi. Bu turdagi dispersiya buzilishlarining bir modali tolalarni qollash orqali bartaraf etish mumkin. Chunki undan fa= qat bitta asosiy moda uzatiladi.
|
| |
