fotoeffekt asosida ishlaydi. Fotoko'paytirgichlar asosida ham fotoeffekt




Download 3,55 Mb.
Pdf ko'rish
bet104/141
Sana20.12.2023
Hajmi3,55 Mb.
#124530
1   ...   100   101   102   103   104   105   106   107   ...   141
Bog'liq
‘. T. ‘Sar0v tabiatshunoslik

fotoeffekt asosida ishlaydi. Fotoko'paytirgichlar asosida ham fotoeffekt 
hodisasi yotadi. F otoelem en tla r, fo to k o ‘paytirgichlar o ‘lchov 
asboblarida, turli xil relelarda, avtomatlashtirish tizimlarida ishlatiladi.
Tushayotgan fotonlar ta’sirida yarim o'tkazgichlaida elektronlarning 
qayta taqsimlanishi natijasida erkin elektr zaryadlari paydo bo‘ladi, 
natijada, uning elektr qarshiligi kamayadi. Bunday ichki fotoeffekt asosida 
ishlaydigan fotoelementlarga 
fotoqarshiliklar
deyiladi. Elektromagnit 
nurlanish ta’sirida ularning qarshiligi o ‘zgaradi, bu esa zanjirdagi tokning 
o ‘zgarishiga olib keladi. Fotoqarshiliklar fotoelementlardan farqli ravishda, 
infraqizil nurlanishlarda ham ishlaydi. Ularning yordamida kuchsiz 
qizdirilgan jismlarning haroratini o ‘lchash mumkin. Masalan, maxsus 
asboblar yordamida inson tanasining harorat xaritasini aniqlab, 
haroratning taqsimlanishi bo‘yicha inson salomatligini nazorat qilish 
mumkin.
Fotoeffekt hodisasi asosida ishlovchi quyosh batareyalari kosmik 
apparatlar va uchuvchi korabllami elektr energiyasi bilan ta’minlaydi.
Я =
s
 / V ni
О 
'
О
(3)
hisobga olsak,
? i= sh /A r
 bo‘ladi.
(4)
110


Quyosh batareyalari yorug‘likni elektr energiyasiga aylantirib beruvchi 
ko'plab fotodiodlardan tashkil topgan. Hozirgi davrda olimlar F.I.K. katta 
bo‘lgan, yutayotgan yorug‘lik energiyasini elektr tokiga deyarli to‘liq 
aylantira oladigan fotodiodlar ustida muvaffaqiyatli ishlar olib bor- 
moqdalar.
42-§. MAXSUS NISBIYLIK NAZARIYASI ELEMENTLARI

Download 3,55 Mb.
1   ...   100   101   102   103   104   105   106   107   ...   141




Download 3,55 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



fotoeffekt asosida ishlaydi. Fotoko'paytirgichlar asosida ham fotoeffekt

Download 3,55 Mb.
Pdf ko'rish