|
joylashgan elektronlar bilan ta’sirlanadi, bunda ularning
Pdf ko'rish
|
| bet | 103/141 | | Sana | 20.12.2023 | | Hajmi | 3,55 Mb. | | #124530 |
Bog'liq ‘. T. ‘Sar0v tabiatshunoslikjoylashgan elektronlar bilan ta’sirlanadi, bunda ularning
hv
energiyasi
elektronga o ‘tadi. Agar bu energiya yetarlicha katta boMsa (ya’ni
hv > Ar,
bu yerda,
Ar
— elektronning chiqish ishi), metalldan elektron ajralib
chiqadi. Energiyaning qolgan qismi esa metalldan chiqqan elektronning
maksimal kinetik energiyasi sifatida namoyon boMadi.
Energiya saqlanish qonunidan:
/
^
mv2
11 \
hv = Ar + ^ ~
(
1
)
Bu ifoda tashqi fotoeffekt uchun
Eynshteyn tenglamasi
deyiladi.
(1)
ifodadan ko‘rinadiki, elektronning kinetik energiyasi v -
chastotaga chiziqli bogMiq bo‘lib, nurlanish intensivligiga bog‘liq emas. Bu
bogMiqlik grafigi 44-rasmda keltirilgan.
109
Yorug‘likning fotoeffekt
sodir bo'ladigan eng kichik
chastotasiga v0. , «fotoeffekt -
ning qizil chegarasi» deyi-
ladi.
V
44-rasm.
(2) ifoda (1) ifodadan elekt-
ronning tezligi nolga teng
bo‘lganda (v=o) kelib chi-
qadi, ya’ni «fotoefîektning qizil chegarasi» faqat elektronning chiqish
ishiga bog‘liq bo‘ladi. Agar,
Bu ifodadan,
Xo
dan katta to'lqin uzunliklarida
(X > Xo),
ya’ni qizil
to‘lqinlarga yaqin to‘lqin uzunliklarida fotoeffekt hodisasi ro‘y bermasligi
kelib chiqadi.
Fotoeffekt hodisasi amaliyotda keng qo'llaniladi. Yorug'lik oqimini
elektr signallariga aylantiruvchi qurilmalar — fotoelementlar tashqi
|
| |
