davlatlarida tabiatni va lining resurslarini kelajak avlodlarga
saqlab qolish shiori olimlar va
aholi tomonidan davlatlar
hokimiyatlarining oîdiga qat’iy ravishda qo'yila boshlangan
edi. Shu nuqtayi nazardan Yevropa davlatlarining olimiari,
ekologlari kim tartibidagi bu muhim masalani yechishning ilmiy
amaliy tomonlarini tadqiq qiîishga kirishgan edilar.
Natijada
global muammolardan biri bo'lgan tabiatnl va uning resurslarini
saqlab qolish va kelajak avlodlarga yetkazishda xalqaro miqyosda
ekoturizmni rivojlantirishning davlat dasturlari ishlab chiqila
boshlandi. Bu dasturlami amalga oshirishda ekoturizmni
rivojlantirishning modellarini ishlab chiqish o "sha vaqtdagi davr
talabi edi.
Shu iariqa sayyoramiz tabiatini saqlashda sayyoraviy usul —
ekoturizmni
rivojlantirishning AQSH, Yevropa modellari yuzaga
keldi. Dastlabki. vaqilarda be modellar bo‘yicha milliy parklardan
ekoturizmni rivojlantirishda foydaîanish masalalariga ancha
ishonchsizlik bilan qarashlar hatto, bu modellami tanqid qjluvchi
xalqaro tashkilotlar ham topildi. Bu tanqidlarning asosida milliy
parklarda sayyor ovchilik kuchayib ketadi,
alohida muhofazadagi
hududlaming ekologik tizimlarini muhofaza qilish qiyinlashadi,
degan isboilar ham bor edi.
Lekin, sivilizatsiya îaraqqiyoti insoniyatning dam Olishini ham
birinchi o‘rinlarga chiqarishi natijasida va sayyoramiz tabiatini
oqilona rejalarda saqlab qolishning eng ustuvor yo'nalishlari aynan
tablai bagsrida dam olish va uning saqlanib qolishiga yordam
berish ham xalqaro ekologik muammolarda ustuvor masaîalarga
aylangan edi. Shu nuqtayi nazardan
AQSH va Yevropa milliy
ekologik modelidan foydalanishni ko‘plab davlatlar iezda qabul
qilishdi.
2.
Yevropa model!. Birinchi Yevropa milliy parki 1909-yilda
Shvetsiyada tashkil topgan. Bu modelning o‘ziga xos afzalliklari
Buyuk Britaniyada ishlab chiqiidi. Bu modelda ishlash g‘arbiy
Yevropa va Yaponiyada tashkil qilindi va tobora ri