Ikkinchidan, Yevropada yashayotgan
xaiqlar hayotning har
qanday muammolarini biigalashmasdan hal qilib bolmasligini
ham juda yaxshi bilishadi.
Uchinchidan, park rezervat tizimini tashkil qilish yo‘ii bilangina
zamonaviy sanoati kuchli rivojlangan Yevropaning hozirgi tabiatini
saqîab qolish va kelgusi avlodlarga yetkazish mumkinligini ular
ancha erta angladiiar.
To'rtinchidan, tabiat va uning
resurslarini saqlab qolish
va mubofaza qihshning yoilarini birinchilardan bo lib tadqiq
qilganlar ham yevropaliklar hisoblanadi. Shu o‘rinda qayd qilish
lozimki, yevropaliklar oilasida ekologik madaniyatni o‘qish-
o‘rgatish makiabgacha iarbiya ta’limiga kiritilgan.
Beshinchidan, Yevropa davlatlaridagi maktablarda bosh!ang‘ ich
ta’limda
“Oikashunoslik”,
“Tabiatshunoslik”,
“Tabiatga
ekskursiya” faniarini o'qitish o'tgan asmiug 60-yillaridan boshlab
juda kuchaytirilgan. Yevropaliklar tabiatga
mehr va uni asrash-
avaylash his-tuyg'ularini bolalikdan o£rganadilar.
4.
Osiyo modeli hozirgi vaqtda shakllanish bosqichida. Bu
modeldagi miîîiy parklaming faoliyat ko‘rsatishi asosan davlat
tasaiTufida.
Osiyo davlatlari
o ‘z
ichki
turizmida ham xalqaro
miqyosda rivojlanib borayotgan, tabiat muhofazasida va mahalliy
alioli ijtimoiy-iqtisodiy hayotida muhim istiqbolli yo‘nalishlarni
ta’minlaydigan ekoturiznmi rivojlantirishda
mffliy parklar va
aiohida muhofazadagi hududlardan foydalanish tizimini yaratishga
yoki tadqiq qilishga jiddiy kirishgan emas.
Ekoturizmni rivojlantirishdagi Osiyo modeli yuqorida qayd
qilganimizdek, endigina rivojlanish yo‘äida. Osiyodagi davlatlardan
Hindiston, Tayland, Janubiy Koreya,
Malayziya, Xitoy va
Yaponiya davlatlari ko‘p yillardan beri ekoturizmni rivojlantirib
borayotgan daviatlar qatoriga kiradi.
Ilmiy adabiyotlarda Osiyo davlatlarida
milliy parklar va
aiohida muhofazadagi hududlardan ekoturizmni rivojlantirishga
kirishmayotganligining sabablari ham tadqiq qilinmaganligi qayd
clilmoqda. Bu holat Ozbekistonda ham mavjud. Lekin, so‘nggi
75
yillarda alohida muhofazadagi hududlardan ekoturizmda foydalanish
asta-sekinlik bilan va o‘ta hushyorlik bilan oldinga siljiy boshladi.
