Ohangaron
Oqtoshsoy nomi bilan boshlanadi.
Q 'or suvlaridan to'yinadi. Eng ko'p yillik suv sarfi
22,8 mVsek.
Ko'llari va suv omborlari.
Asosiy ko'llar: Orol,
Arnasoy, D engizko'l (Zarafshon deltasi), Somonko'l,
Kenjako'l, Sho‘rko‘1, Oqko'l, Bo‘ztovko‘1, Tubanko'l. Orol
1961-yilda maydoni 64,1 km 2, o'rtacha chuqurligi 16,1
193
m , eng chuqur joyi 69 m, sho‘rligi 10-1
l% o
edi, 300 dan
ortiq orollari bor (Ko'korol, Vozrojdeniye, Borsakelmas).
Am udaryo va Sirdaryo suvlarini sug'orishda ko‘p
ishlatilishi munosabati bilan 1961-yildan boshlab uning
satxi pasaya boshladi.
Orolni asli holiga keltirish uchun 12-13 yil davomida
har yili 90-100 km 3 suv quyish kerak. Orolni saqlab
qolishning yagona yo‘li m avjud suv resurslarini tejab
sarflashdir.
O'zbekistondagi eng muhim suv omborlari: Tuya-
m o'yin, Chordara, Qayroqqum, Chorvoq, K attaqo‘rg ‘on,
Tuyabo‘g ‘iz, Andijon.
Yerosti
suvlari ko‘proq tekisliklarda va tog1 oralig'i
vodiylarida tarqalgan. O'zbekistondagi eng muhim
artezian havzalari Farg'ona, Zarafshon, Qashqadaryo,
Surxondaryo, M irzacho‘1 - Toshkent botig'ida va
Qizilqum, Qarshi cho'llarida joylashgan. Paleozoy va
mezozoy davri yotqiziqlari orasidagi 1,5-3,0 km chu-
qurlikda issiq mineral suvlar joylashgan (t° 40-70°C ),
60 dan ortiq shifobaxsh mineral suvlar manbayi bor
(Toshkent, Chortoq, Farg'ona, Chimyon, Jayrixona,
Oltiariq).
Tuproqlari, o'simlik va hayvonot dunyosi.
O 'zbe
kistonda 3700 dan ortiq o'sim lik turi bor. U lardan 9%,
ya’ni 270 tasi endem ik, ya’ni faqat respublikam izda
o'sadi. Hayvonot olam ining ko'rinishi quyidagicha:
sutem izuvchilarning 91 turi, sudralib yuruvchilarning
57 turi, qushlarning 400 turi, baliqlarning 40 dan ortiq
194
turi O 'zbekistonda uchraydi. O 'zbekistonda quyidagi
tuproqlar tarqalgan: qayir-allyuvial, o'tloq-bo'z, qumli-
cho'l, cho'l-taqir, sho'rxok, sur-qo'ng'ir, sug'oriladigan
bo'z, och tusli bo'z, oddiy (tipik) bo'z, to'q tusli bo'z, tog‘-
jigarrang, tog'-o'tloq tuproqlari.
|
