01 iy o'quvyurllariga kiruvchilar, akademik litsey va kasb-hunar kollejlari hamda umumiy

dengizlardan uzoqda joylashgan. Shu sababli subtropik 
o'lkalardan farq qiladi. 0 ‘zbekistonning tabiiy sharoiti 
cho‘lga xos (yozi jaziram a issiq va quruq, qishi sovuq). 
M aydoni 448,9 m ing km 2.
Chegaralari. 
Qozog'iston bilan bo'lgan chegaralari 
U styurt platosi, Orol dengizi, Qizilqum , Korjontog' va 
Ugom tizm asining shim oli-sharqidan o'tadi. Q irg'iziston 
bilan bo'lgan chegaralari Piskom, Chotqol, Farg'ona va 
Oloy tizm alari orqali, Tojikiston bilan bo'lgan chegarasi 
Quram a, Turkiston, Zarafshon, H isor va Bobotog' orqali, 
A fg'oniston bilan chegarasi esa A m udaryo orqali o'tadi. 
Turkiston bilan bo'lgan chegara Amudaryo, K o'xitang 
tog'i, X orazm vohasi, Sariqam ish ko'ligacha davom 
etadi.
1.10. O'zbekiston tabiatining umumiy tavsifi
Relyefi. 
Tekislik (78,7%) va tog'lardan (21,3%) iborat. 
Tekisliklari Turon tekisligining g'arbiy va shim oli-g'arbiy 
qism ini egallaydi. Uning chekka shim oli-g'arbiy qismida 
U styurt platosi joylashgan. C hinklar (tik jarlar) uning 
chegaralari hisoblanadi. Uning eng baland qismi (292 m) 
Q orabovur qirida. Platoning janubi-sharqida Sariqamish 
botig'i joylashgan. A m udaryoning quyi qismi (44 ming 
k m 2) delta tekisligidan iborat. Orol dengizining janubi- 
sharqiy qism idan Qizilqum boshlanadi. Uning markaziy 
qism ida past tog'lar Bo'kantog', Tomditog', O vm inzatog', 
Kuljuqtog', Yetimtog', g'arbida Sulton Uvays tog'i joy-
188

lashgan. Q izilqum ning katta qism ini qumli tekisliklar 
egallagan (jo'yaksim on qum tepalari, do‘ng qumlar, 
barxanlar). Tog‘larorasidabotiqlarjoylashgan(M ingbuloq, 
Oyoqog'itma, Qoraxotin va h.k.). Qizilqum ning sharq va 
janubi-sharqida M irzacho‘1, Qarnob, Qarshi, M alik gilli 
cho'llari joylashgan. Tog'lar 0 ‘zbekistonning sharqiy va 
janubiy qism larini egallagan. Shimoli-sharqda G'arbiy 
Tyanshyanning tog‘ tizm alari joylashgan (Qorjontog1, 
Ugam, Piskom, Chotqol, Qurama), ular Talas (M anas 
cho'qqisi, 4482 m) O latog'idan tarm oqlanib ketadi. 
Chotqol va Q uram a tizm alari orasida Ohangaron platosi 
joylashgan. G 'arbiy Tyanshanning o'rtacha balandligi 
2500-3000 m. Janubda Turkiston, Nurota, Zarafshon, 
Hisor tog'lari bor. Zarafshon tizm asining O 'zbekiston- 
dagi qismi Chaqilqalon va Qoratepa nomlari bilan ataladi. 
O 'zbekistonning eng baland nuqtasi H azrati Sulton 
(4643 m) cho'qqisi Hisor tog'ida joylashgan.

Download 8,32 Mb.