• Haqiqiy son turi
  • Mantiqiy tur
  • Tur nomi Baytlardagi о‘lchami




    Download 25,77 Kb.
    bet5/6
    Sana25.11.2023
    Hajmi25,77 Kb.
    #105274
    1   2   3   4   5   6
    Bog'liq
    1-Ma’ruza mashg’uloti. Mavzu Kirish. C dasturlash tili.

    Tur nomi


    Baytlardagi о‘lchami





    Qiymat chegarasi






    bool

    1

    true yoki false


    unsigned short int


    2

    0..65535

    short int


    2

    -32768..32767

    unsigned long int


    4

    0..42949667295

    long int


    4

    -2147483648..2147483647

    int (16 razryadli)


    2

    -32768..32767

    int (32 razryadli)


    4

    -2147483648..2147483647

    unsigned int (16 razryadli)


    2

    0..65535

    unsigned int (32 razryadli)


    4

    0..42949667295

    unsigned char


    1

    0..255

    char

    1

    -128..127


    float

    4

    1.2YE-38..3.4YE38


    double

    8

    2.2YE-308..1.8YE308


    long double (32 razryadli)


    10

    3.4e-4932..-3.4e4932

    void

    2 yoki 4

    -




    Haqiqiy son turi. Haqiqiy sonlar float kalit sо‘zi bilan e’lon qilinadi. Bu turdagi о‘zgaruvchi uchun xotirada 4 bayt joy ajratiladi va qolipida sonni saqlaydi(1-ilovaga qarang). Agar kasrli son juda katta (kichik) qiymatlarni qabul qiladigan bо‘lsa, u xotiradi 8 yoki 10 baytda ikkilangan aniqlik kо‘rinishida saqlanadi va mos ravishda double va long double kalit sо‘zlari bilan e’lon qilinadi. Oxirgi holat 32-razryadli platformalar uchun о‘rinli.
    Mantiqiy tur. Bu turdagi о‘zgaruvchi bool kalit sо‘zi bilan e’lon qilinadi. U turdagi о‘zgaruvchi 1 bayt joy egallaydi va 0 (false, yolg‘on) yoki 0 qiymatidan farqli qiymat (true, rost) qabul qiladi. Mantiqiy turdagi о‘zgaruvchilar qiymatlar о‘rtasidagi munosabat-larni ifodalaydigan mulohazalarni rost yoki yolg‘on ekanligini tavsiflashda qо‘llaniladi va ular qabul qiladigan qiymatlar matematik mantiq qonuniyatlariga asoslanadi.

    Matematik mantiq - fikplashning shakli va qonuniyatlapi haqidagi fan. Uning asosini mulohazalap hisobi tashkil qiladi. Mulohaza - bu ixtiyopiy jumla bо‘lib, unga nisbatan post yoki yolg‘on fikpni bildipish mumkin. Masalan «3>2», «5 - juft son», «Moskva-Ukraina poytaxti» va hakozo. Lekin «0.000001 kichik son» jumlasi mulohaza hisoblanmaydi, chunki «kichik son» tushunchasi juda ham nisbiy, ya’ni kichik son deganda qanday sonni tushunish kerakligi aniq emas. Shuning uchun yuqopidagi jumlani post yeki yolg‘onligi haqida fikp bildipish qiyin.
    Mulohazalapning postligi holatlapga bog‘liq pavishda о‘zgapishi mumkin. Masalan «bugun - chopshanba» jumlasini post yoki yolg‘onligi ayni qapalayotgan kunga bog‘liq. Xuddi shunday «x
    C++ tilida mantiqiy tup nomi angliyalik matematik Jopj Bul shapafiga bool sо‘zi bilan ifodalangan. Mantiqiy amallar «Bul algebrasi» deyiladi.
    Mantiqiy mulohazalar ustida uchta amal aniqlangan:
    1) inkor - A mulohazani inkori deganda A rost bо‘lganda yolg‘on va yolg‘on bо‘lganda rost qiymat qabul qiluvchi mulohazaga aytiladi. S++ tilida inkor - ‘!’ belgisi bilan beriladi. Masalan, A mulohaza inkori «!A» kо‘rinishida yoziladi;
    2) konyuksiya- ikkita A va V mulohazalar konyuksiyasi yoki mantiqiy kо‘paytmasi «A && V» kо‘rinishga ega. Bu mulohaza faqat A va V mulohazalar rost bо‘lgandagina rost bо‘ladi, aks holda yolg‘on bо‘ladi (odatda «&&» amali «va» deb о‘qiladi). Masalan «bugun oyning 5 kuni va bugun chorshanba» mulohazasi oyning 5 kuni chorshanba bо‘lgan kunlar uchungina rost bо‘ladi;
    3) dizyunksiya - ikkita A va V mulohazalar dizyunksiyasi yoki mantiqiy yig‘indisi «A || V» kо‘rinishda yoziladi. Bu mulohaza rost bо‘lishi uchun A yoki V mulohazalardan biri rost bо‘lishi yetarli. Odatda «||» amali «yoki» deb о‘qiladi.
    Yuqorida keltirilgan fikrlar asosida mantiqiy amallar uchun rostlik jadvali aniqlangan (1.3-jadval).
    1.3-jadval. Mantiqiy amallar uchun rostlik jadvali



    Download 25,77 Kb.
    1   2   3   4   5   6




    Download 25,77 Kb.