|
1-ma’ruza Simsiz aloqa tizimlariga kirish Radioaloqani tashkil etish prinsiplari Simsiz aloqa tizimlariga kirish
|
| bet | 1/5 | | Sana | 14.02.2024 | | Hajmi | 19,03 Kb. | | #156238 |
Bog'liq 1-ma’ruza Simsiz aloqa tizimlariga kirish Radioaloqani tashkil e-fayllar.org
1-ma’ruza Simsiz aloqa tizimlariga kirish Radioaloqani tashkil etish prinsiplari Simsiz aloqa tizimlariga kirish
1-ma’ruza
Simsiz aloqa tizimlariga kirish
Radioaloqani tashkil etish prinsiplari
Simsiz aloqa tizimlariga kirish
Zamonaviy ma’lumotlarni uzatish tizimlari ko‘plab turli xil texnologiyalarni ishlatadi, ularning soni keskin ortib bormoqda. Ularning ichidan quyidagilar eng keng qo‘llaniladi:
elektr kabellar bo‘yicha aloqa tizimlari (KAT);
optik tolali aloqa tizimlari (OTAT);
Erning sun’iy yo‘ldoshlari (ESY) orqali aloqa tizimlari;
tor polosali va keng polosali er usti radioaloqa tizimlari;
ochiq tarqatiladigan optik aloqa tizimlari.
Bu ro‘yxatdagi aloqa tizimlari kabelli (OTAT va KAT) va simsiz tizimlarga bo‘linadi.
Elektr kabellar bo‘yicha aloqa tizimlari taqsimlash tarmoqlari (masalan, kabelli televidenie tizimlarida) va olis masofali aloqada eng keng qo‘llaniladi, lekin xom-ashyo materiallarning yuqori narxi (rangli va qimmatbaho metallar), uncha katta bo‘lmagan o‘tkazish polosasi bilan bir qatorda kelajakda bunday tizimlrning raqobatbardoshligini muammoli qiladi. Kabelli tuzilmalarning umumiy kamchiliklari er yoki suv osti ishlariga bog‘liq katta qurilishi vaqti, tabiy ofatlar, vandalizm va terrorizm tahdidlariga uchrashi va o‘sib borayotgan yotqizish ishlarining narxi hisoblanadi. Simli tizimlarni qurish bo‘yicha ishlarni sermashaqqat, ayrim joylarda, ayniqsa, shaharlarning tarixiy joylarida, qo‘riqlanadigan hududlarda yoki murakkab relefda deyarli amalga oshirib bo‘lmaydi. Aholi uchun u bilan bog‘liq noqulayliklar, transportning ishlashini buzilishi, shikastlangan yo‘llar va boshqa bo‘ladigan maummolar shundoq ham turli bosqichlar bilan muvofiqlashtirish protseduralarini murakkablashtiradi va iqtisodiy foydani kamaytiradi.
Simsiz tizimlarning eng muhim avzalligi qurishning kam vaqti hisoblanadi. Bu xususan, shunga bog‘liqki, transheyalarni qazish, kabellarni yotqizilishi, shuningdek binolarda kabellarni simlarni ichki o‘tkazish zarurati bo‘lmaydi. Istalgan tizimni yaratilishi uchun investitsiyalar talab qilinadi, vaqt bo‘yicha ularning qanday taqsimlangani va ishlatishdan foydani tez olishni kutish qanchalik mumkinligi bu boshqa. Simsiz tizimlar ishlatishga bosqichma-bosqich kiritilishi mumkin. Simli tizimlar esa bir vaqtda butun infratuzilmani yaratilishini talab qiladi. Simsiz tizimlarda daromadlarni olishning boshlanishi birinchi fragmentni ishga tushirilishi bilan mos tushadi va tizimni keyingi rivojlantirilishi foydalanuvchilarning o‘zlari orqali moliyalashtiriladi. Bundan tashqari,ishlaydigan tuzilma ko‘rinishidagi ijobiy misol o‘rniga bo‘lajak imtiyozlar, potensial abonentlarni va vositalarni jalb qilishga imkon beradi. Bu investorlarning moliyaviy xavflarini keskin kamaytiradi va kelajakka ishonch bilan qarashga imkon beradi. Ishlar bir vaqtda boshlanganida simsiz telekommunikatsion tizimning to‘liq o‘zini oqlashiga simli tizim ishga tushirilguncha erishish mumkin.
1.1-rasmda raqmli texnologiyalarga kiradigan turli telekommunikatsion tizimlarning qo‘llanilishi sohalari shartli diagrammasi keltirilgan. Ikkita katta asosiy qo‘llanish sohalarini Erning sun’iy yo‘ldoshili (ESY) aloqa tizimlari va optik tolali aloqa tizimlari (OTAT) egallaydi.
1.1-rasm. Turli telekommunikatsion tizimlarning qo‘llanilishi sohalari
ESYli aloqa tizimlarining xarakterli o‘ziga xos xususiyalariga nisbatan uncha katta bo‘lmagan ma’lumotlar hajmlarini er sirtining sezilarli maydonlarini qamrab olish bilan (global tizimlarni qurishgacha) juda katta olis maofalarga uzatish (10 – 60 Mbit/cgacha tezliklarda) imkoniyati kiradi. Uzatiladigan ma’lumotlar hajmini cheklash Erla ma’qul elektromagnit holatni ta’minlash maqsadlarida nurlantiriladigan signallar quvvatini chegaralash orqali aniqlanadi.
Optik tolali aloqa tizimlari (OTAT) eng katta ma’lumotlar hajmlarini bir necha minglab kilometrlargacha masofalarga (raqamli oqimlarni uzatish tezliklari 1 Tbit/slardan ortadi) ishonchli uzatishga imkon beradi. Masofalar qisqarishi bilan OTATni joriy etishdan iqtisodiy samara kamayishi mumkin va har bir aniq holda sinchiklab tekshirishni o‘tkazish talab qilinadi.
|
| |
