Amaliy mashg‘ulot –6.1 Payvand birikmalarning hisobi
Masala. Cho‘zilishga ishlayotgan uchma-uch biriktirilgan payvand chokni hisobiy uzunligini aniqlang
Tasmasimon universal po‘latni qalinligi t1 10mm va t2 8mm, cho‘zayotgan
hisobiy kuch 560 kN ga teng. Po‘lat markasi St 3ps 5.
Yechim: Payvand chokni hisobiy uzunligi quyidagi formula orqali aniqlanadi.
Demak, eni 340mm li universal tasmasimon po‘latni birikmaga ishlatishimiz kerak.
Rasm 4.4. Tutash biriktirilgan payvand chok.
4.2. Masala. Cho‘zilishga ishlayotgan burchak chok bilan payvandlangan birikmani hisoblash.
Xisob uchun berilganlr:qisim ikkita L 80x7 burchakdan iborat, fasonkaning qalinligi t10mm, cho‘zuvchi hisobiy kuch 500 kN ga teng. Po‘lat markasi St 3ps 5.
Yechim: Burchak chok ikkita kesim bo‘yicha hisoblanadi: po‘lat chok kesimi bo‘yicha va erish chegarasidagi metallning kesimi bo‘yicha. Burchak yuzaning asosdagi chokning uzunligini quyidagi formulalar bilan aniqlaymiz.
Rwf –po‘lat chokning hisobiy qarshiligini aniqlaymiz.
Rwz – erish chegarasidagi metallning hisobiy qarshiligi.
Demak, asosdagi chokning uzunligi 22,9sm ga teng.
Rasm 4.5. Burchak chok, fermani yukori kamarini ustunga biriktirilishi
Burchak yuzaning uchidagi chokning uzunligini quyidagi formulalar bilan aniqlaymiz.
Demak, burchak yuzaning uchidagi chokning uzunligi 10,4sm ga teng
Amaliy mashg‘ulot – 8. Markaziy siqilishga ishlayotgan elementlar hisobi.
Markaziy siqilgan elementlar birinchi guruh chegara vaziyatlari bo‘yicha mustahkamlikka va ustivorlikka hisoblanadi.
Markaziy siqilishga ishlayotgan kalta sterjenlar o‘zini markaziy cho‘zilishda ishlayotgandek tutadi. Shuning uchun kalta sterjenlar quyidagi ifoda bo‘yicha hisoblanadi:
Markaziy siqilishga ishlaydigan egiluvchan va ko‘ndalang kesim o‘lchamlarining uzunlikka nisbatan bo‘lgan sterjenlarning ustivorligi quyidagi ifoda bo‘yicha hisoblanadi:
bu yerda, - bo‘ylama egilishni e’tiborga oluvchi koeffitsienti, uning qiymatlarini:
agar shartli egiluvchanlik bo‘lgan holda
bo‘lgan holda
bo‘lgan holda
formulalar bo‘yicha aniqlash kerak.
Markaziy siqilishga ishlayotgan egiluvchan elementlarda hosil bo‘ladigan kritik kuchlanish
kritik kuch, agar siqilishga ishlayotgan element sharnirlar bilan biriktirilgan bo‘lsa, unda kritik kuchni qiymatini aniqlash uchun L. Eyler formulasidan foydalaniladi:
Yuqorida keltirilgan ifodalardan foydalanib markaziy siqilishga ishlaydigan elementlar uchun eng katta bo‘lgan egiluvchanligini aniqlash mumkin.
;
; ;
Bu formuladan eng katta egiluvchanlik aniqlanadi:
;
Lekin QMQlarida markaziy siqilishga ishlayotgan egiluvchan, sterjenlar uchun eng katta egiluvchanlik 120ga teng qilib qabul qilingan.
|