15. “Ajurli arra” usuli. (Ajur fransuzcha “ajour” so‘zidan olingan
bo‘lib, ikki tomoni ochiq, bir tomondan ikkinchi tomnga o‘tish
manosini anglatadi). Bu usul topshiriq yoki matnning bir necha qismiga
bo‘lib berilishi yordamida tashkil qilinishi lozimligini talab etadi.
Eksprementlar belgilanadi. Har bir guruhda o‘quvchi topshiriqni avval
o‘z guruhida, so‘ngra ekspremental guruhda o‘rganadi. O‘z guruhida
bildirilgan fikrga qo‘shilmagan o‘quvchi,ikkinchi guruh fikriga
qo‘shilsa, u o‘sha guruh tomonga o‘tib ularning fikriga qo‘shilishi
mumkin . Bu usul yordamida talabalar pedagogik ma’lumotlarni
egallashda hamkorlikda ishlaydilar va qisqa vaqt ichida katta hajmdagi
ma’lumotga ega bo‘ladilar.
16. “Videotopishmoq” usuli. So‘nggi yillarda pedagogik
faoliyatda turli axborot vositalar (kompuyuter, televidinya, radio,nusha
ko‘chiruvchi qurulma,slayt,video va audio magnitafonlar) yordamida
ta’lim jarayoni tashkil etishga alohida etibor qaratilmoqda.
O‘qituvchilar oldida ta’lim jarayonida turli axborot vositalaridan
o‘rinli va maqsadga muofiq foydalanish vazifasi turibdi .
Videotopishmoq metodidan foydalanishda quydagi harakatlar amalga
oshirilda:
-taxsil oluvchilar etiborida o‘rganilayotgan mavzu mohiyatini
tasviriy yoritishga yordam beruvchi bir necha videolavha namoyish
etiladi.
17.“Yumaloqlangan qor o‘yini” usuli . Bu metod ham mavzuning
muayyan qismlarida bo‘lgan xolda o‘zlashtirish imkonini beradi hamda
taxsil oluvchilarda guruh hamda juftlikda ishlash ko‘nikmalarni
shakllantirishga hizmat qiladi. Metodni qo‘llash jarayonida quyidagi
ishlar amalga oshiriladi:
-tasvirli kartochkalar tayyorlaniladi;
-ularning orqa tomonida mavzuni o‘zlashtirishga oid o‘n beshdan
variantdan iborat topshiriqlar yoziladi;
-sinf
taxsil
oluvchilari
ikki
yoki
uch
guruhga
bo‘linadilar(guruhlarni hosil qilishda tasvirli kartochkalardan
foyadalaniladi)
265
-har bir guruh azolari bir necha juftlikga biriktiriladi;
-har bir juftlik bir variantdagi topshiriqni bajaradi;
-jarayon yakunida umumiy xulosalar chiqaradilar;
“Yumaloqlangan qor o‘yini” metodidan muayan bo‘lim yoki
boblar bo‘yicha o‘zlashtirilgan nazariy va amaliy bilimlarni
mustahkamlash maqsadida fotdalanish nihoyatda qulay.