221
Talabalarni seminarlarga tayyorlashda darslik va boshlang‘ich
manbalarni o‘qish muhim ta’limiy vazifa hisoblanadi. Berilgan savollar
bo‘yicha ma’lumotlarni mustaqil izlashga va tanlashga o‘rgatiladi. Shu
bilan birga o‘qituvchi quyidagi metodik nuqtani hisobga olishi kerak:
savollar qanchalik aniq bo‘lsa, talaba tomonidan manbalarni o‘rganish
jarayoni shunchalik maqsadga muvofiq bo‘ladi. Samarali o‘qish har
doim savollarga javob izlashdir, buning uchun kerakli ma’lumotlarni
tanlashdir.
Kitob va maqolalarni konspektlashtirish
seminarga tayyorgarlik
ko‘rishda talabalarga beriladigan odatiy vazifadir. Biroq, uning
samaradorligi har doim ham aniq emas.
Yetarli tushunchaga ega
bo‘lmagan talabalar asosiy manbalarning muhim qismlarini qayta
yozadigan
juda
keng
tarqalgan
vaziyat.
Konspektlashtirish
samaradorligini oshirish uchun talabalarga mazkur faoliyatni to‘g‘ri
amalga oshirish lozim:
* asosiy axborotni tanlash va uni ikkilamchi axborotdan ajratish;
* matnni leksik va sintaktik qayta ishlash;
* o‘qilgan materialni sxema va jadvallarda
ifodalsh va tartiblash;
* o‘qilgan material asosida xulosalarni shakllantirish.
Faqatgina bu holatda, konspektni tayyorlash oddiy matnni qayta
yozish emas, balki aksariyat o'qituvchilar kutgan ma'lumotni
intellektual qayta ishlash bo'ladi, bu esa talabalarni birlamchi manbalar
haqida eslatma olishga majbur qiladi.
