o’chirish kerak bo’ladi va barchasini qo’l sozlanmalariga ogirish kerak, barcha sozlanmalarni
o’tkazgandan keyin protsessorning
chastotasini oshirmaslik kerak, aksincha uni tushirish kerak.
Kiritilgan parametrlar tezkor xotira sozlanmalari sistema platasidagi har xil modullardan ancha
farq qilishi mumkin, hattoki bitta chipda ishlatilgan bo’lsada. Ko’plab platada jo’natish
uchun
tezkor xotiraning chastotasini va tayminglarni o’zgartirishi mumkin (rasm 1). Tezkor xotiraning
o’lchamlari sozlash jarayonida jo’natilishi mumkin va Advanced Chipset Features yoki Advanced
bo’limlarda bo’ladi.
Tezkor xotira kompyuterning muhim qismi bolib, protsessor undan
amallarni bajarish uchun
programma, berilganlarni oladi va amalni bajarib, natijani yana unda saqlaydi. Shuni alohida
ta’kidlash lozimki,
kompyuter ochirilsa, tezkor xotirada saqlanayotgan programmalar va
berilganlar yoq bolib ketadi. Shuning uchun ularni qattiq diskda yoki disklarda saqlab qolish
kerak. Kompyuter ishlab turganda elektr tokini
ogohlantirmasdan ochirish, umuman aytganda,
katta zarar keltirishi mumkin. Barcha turdagi xotiralar uchun muhim tushuncha uning hajmidir.
Kompyuterlarda ma’lumot birligining eng kichik olchovi sifatida bayt qabul qilingan bolib, 1 bayt
8 bit (ikkilik raqam)ga teng.
Kesh xotira. Kesh xotira kompyuterning ishlash tezligini oshirish uchun ishlatiladi. U tezkor
xotira va mikroprotsessor
orasida joylashgan bolib, uning yordamida amallar bajarish tezkor
xotira orqali bajariladigan amallardan ancha tez bajariladi. Shuning uchun kompyuter xotiraning
koproq ishlatiladigan qismi nusxasini kesh xotirada saqlab turadi. Mikroprotsessorning
xotiraga
murojaatida, avvalo, kerakli programma va berilganlar kesh xotirada qidiriladi. Berilganlarni kesh
xotirada qidirish vaqti tezkor xotiradagiga nisbatan ancha kam bolgani uchun kesh xotira bilan
ishlash vaqti ancha kam boladi.
Videoxotira. Videoxotira monitor ekraniga video ma’lumotlarni (videotasvirlarni) saqlab turish
uchun ishlatiladi.
Shuni aytish lozimki, videotasvirlar (ayniqsa rangli) kompyuter xotirasida kop
joy egallaydi. Shuning uchun video xotira hajmi qancha katta bolsa, shuncha yaxshi albatta.
