10- ma’ruza. Maxsulot sifati to’g’risidagi ma’lumotlarni shtrixli kodlash va nazorat qilish. Reja

2.
Loyihalash va texnik talablarni ishlab chiqish 
3.
Moddiy texnik ta’minot 
4.
Texnologik jarayonni tayyorlash va ishlab chiqish 
5.
Mahsulotni ishlab chiqarish 
6.
Mahsulotni sinash va nazorat qilish 
7.
Mahsulotni qadoqlash (upakovka) va saqlash 
8.
Mahsulotni taqsimlash va sotish 
9.
Montaj va ekspluatatsiya qilish 
10.
Xizmat qilishda texnik yordam ko‘rsatish 
11.
Chiqindilarni qayta ishlash, utilizatsiya qilish. 
Mahsulot sifatining tashkil topishi, uning hamma hayotiy bosqichlarida: 
tadqiqot va loyihalash ishlarida; ishlab chiqarishda; muomalada; iste’molda yoki 
ishlatishida namoyon bo‘ladi. 
Tadqiqot va loyihalash ishlari mahsulotning sifatini oshirilishida belgilovchi 
o‘rinni egallaydi. Bu bosqich sifatni tashkil topishining boshlanishi hisoblanib, 
bunga ilmiy-texnika taraqqiyotining qo‘llanishi natijasida hamda me’yoriy 
hujjatlarni mahsulot ishlab chiqarish uchun uni muomalada, iste’molga yoki 
ishlatilishiga belgilangan iqtisodiy ko‘rsatkichlariga rioya qilgan holda tayyorlash 
natijasida erishiladi. Bu bosqichda quyidagi tadbirlar amalga oshiriladi: 

andozalar, sifat ko‘rsatkichlariga ega bo‘lgan namunalarga yo‘naltirilgan ilmiy-
tadqiqot, tajriba-konstruktorlik va boshqa ishlarni bajarish; 

me’yoriy hujjatlarni ishlab chiqish va joriy qilish; 

standartlarga rioya qilinishida o‘z-o‘zini nazorat qilishini 

amalga oshirish; 

mahsulot sifatining darajasini istiqbollash va me’yorlash; 

mahsulot sifatini rejalangan darajasiga erishish, turli usullarni tayyorlash 
choralarini joriy qilish, sinash va nazoratga yo‘naltirilgan konstruktorlik va 
texnologik tadbirlarni ishlab chiqish; 

bizda va xorijda chiqarilayotgan shu xildagi mahsulot sifati haqidagi axborotni 
tahlil qilish; 

mahsulot sifatining ko‘rsatkichlarini va shuningdek sifat darajasini baholashni 
tasniflash va aniqlash. 
Mahsulot sifatini boshqarish tizimlari ishlab chiqish bosqichida texnikaviy 
darajani rivojlanishini doimo yuqori sur’atlarda bo‘lishini ta’minlaydi. 
Murakkab va mas’uliyatli buyumlar uchun ishlab chiqishda sifatni boshqarish 
jarayonida maxsus ish rejalari tuziladi. Maxsus konstruktorlik ilmiy-tadqiqot yoki 
loyihalash institutlarida, sanoat korxonalarida konstruktorlik texnologik bo‘lim 
(byuro) larda yangi mahsulot namunalarini ishlab chiqish mumkin. Bunda asosiy 
e’tibor ushbu buyum namunasi haqiqatdan yangi bo‘lishligiga yoki ishlab 
chiqarishdagi buyumlarni takomillashganligiga qaratiladi.
Mahsulotni ishlab chiqarishga tayyorlash bosqichida optimal texnologik 
jarayonlarni tanlash qiyin va u ma’suliyatli vazifa, chunki bu bosqichda doimiy 
texnologiyaning qiyinlashishi hamda ishlab chiqarishning iqtisodiy ko‘rsatkichlarini 

yaxshilash zaruriyati bo‘ladi. Tayyorlash bosqichida mahsulot sifatini oshirish 
korxonaning asosiy vazifalaridan biri hisoblanadi. 
Mahsulotni ishlab chiqarish bosqichida esa quyidagi tadbirlar amalga 
oshirilishi mo‘ljallanadi: 

mahsulotni bevosita tayyorlash; 

uskunalarning, jihozlarning, nazorat o‘lchash texnikasining sifatini kyerakli 
darajada bo‘lishini ta’minlash va nazorat qilish; 

mahsulot sifatini oshirish, yaroqsizlikni oldini olish, me’yoriy hujjatlarga mos 
kelmaydigan mahsulot ishlab chiqarish sabablarini bartaraf qilish tadbirlarini 
tayyorlash va amalga oshirish; 

me’yoriy hujjatlarni joriy qilish va ularga qat’iy rioya qilish; 

korxonaga tushayotgan xom ashyoning, materiallarning, yarimfabrikatlarning 
komplektlanuvchi buyumlarning kirishdagi nazoratini o‘rnatish; 

chiqarilayotgan mahsulotning ish bajarishdagi, qabuldagi va sinashdagi 
nazoratini o‘rnatish; 

tekshiruvchan nazoratga, me’yoriy hujjatlarga rioya qilish; 

ishlatilish bosqichidagi mahsulotning sifati haqidagi axborotni yig‘ish va 
to‘plash, uning yaroqsizligini, u haqidagi shikoyatlarni hisobga olish va tahlil 
qilish; 

xom ashyo, materiallar, yarimfabrikatlar, komplektlanuvchi buyumlarni va 
tayyor mahsulotni omborlarda, korxona ichidagi transportlarda me’yoriy 
hujjatlarning talablariga binoan olib yurilishini ta’minlash va nazorat qilish; 

belgilangan sifat darajasidagi mahsulotni chiqazishda korxonaning xodimlarini 
moddiy va ma’naviy rag‘batlantirish. 
Ishlab chiqarish birlashmalarida, korxonalarda ishlab chiqarish bosqichida 
qo‘yilgan maqsadlarga va vazifalarga erishishda mahsulot sifatini boshqarish 
tizimlari ta’minlaydi. 

Download 0,53 Mb.