Dumalash podshipniklarini tanlash
Hozirgi vaqtda mashinalar loyihalashda dumalash podshipniklari standart tavsiyalariga
binoan ikki xil usul bilan tanlanadi. Dumalash podshipniklari tanlash
usuli standartlashtirilgan
(GOST 18854–73 va 18855–73). Standartda ko’rsatilishicha valning aylanish chastotasi 1 minˉ
1
,
dan katta bo’lmagan hollarda podshipniklar
statikaviy yuk ko’taruvchanlik bo’yicha, qolgan
hollarda esa
dinamikaviy yuk ko’taruvchanlik bo’yicha tanlanadi.
Podshipniklarni statikaviy yuk ko’taruvchanlik bo’yicha tanlash uchun ularga ta’sir
etayotgan nagruzkaning ekvivalent (keltirilgan) qiymati topilib podshipniklar uchun belgilangan
standart jadvallarida keltirilgan statikaviy yuk ko’taruvchanlikning
ruxsat etilgan qiymati S
o
bilan taqqoslanadi. Buning uchun quyidagi munosabatlardan foydalaniladi:
0
0
0
0
0
r
A
P
X F
Y F
P
C
, (15.5)
bu yerda
R
o
– statikaviy nagruzkaning ekvivalent qiymati (radial va o’q bo’ylab yo’nalgan
kuchlarning keltirilgan qiymati), N
;
F
r
– podshipnikka radial yo’nalishda ta’sir etadigan nagruzka, N;
F
a
– podshipnikka uning o’qi bo’ylab ta’sir etadigan nagruzka; N
;
X
o
va
Y
o
– radial va o’q, bo’ylab yo’nalgan yuklanishlar koeffisientlari. Bu
koeffisientlarning qiymati podshipniklar uchun belgilangan kataloglarda keltirilgan. Xususan:
1) Bir va ikki qatorli sharikli radial
podshipniklar uchun X
0
= 0,6;
Y
0
= 0,5.
2) Bir qatorli sharikli radial tirak podshipniklar uchun
X
0
=0,5;
Y
0
= 0,43...0,26 (kontakt
burchagi α = 18°...40° oralig’ida bo’lgan hollar uchun).
3) Bir qatorli konussimon rolikli podshipniklar uchun
X
o
= 0,5; F
0
= 0,22 ctg
.
Agar tayanchga faqat radial kuch ta’sir etsa, rolikli podshipniklar uchun
R
o
=
F
r
;
F
a
= 0
bo’ladi. Tirak va tirak radial podshipniklar uchun ekvivalent nagruzka quyidagicha topiladi:
0
2,3