|
-misol
Evklid algoritmi
TAKRORLANUVCHI ALGORITMLAR
|
| bet | 8/9 | | Sana | 16.02.2024 | | Hajmi | 5,7 Mb. | | #157511 |
Bog'liq 2- ma`ruza(2023)2-misol
Evklid algoritmi
TAKRORLANUVCHI ALGORITMLAR
TAKRORLANUVCHI ALGORITM –
birorta shart tekshirilishi yoki qandaydir parametrning har xil qiymatlari asosida algoritmda takrorlanish yuz beradigan jara-yon.
TAKRORLANUVCHI ALGORITMLAR ATROFIMIZDA
- Agar tabiatda va atrofingizda sodir bo‘layotgan voqealarga diqqat bilan qarasangiz, bir qancha siklik (takrorlanuvchi) jarayonlarni ko‘rishingiz mumkin.
- Masalan, yil fasllarining, kun va tunning alma-shishi, darslarning har hafta takrorlanishi, har kuni tushlik qilish yoki har doim uyqudan uy-g‘ongach, yuvinish.
Shart oldin tekshiriluvchi va shart keyin tekshiriluvchi sikllar birgalikda iteratsion sikllar hisoblanadi.
Hisoblash jarayonining ko‘p marta takrorlanadigan qismi ichki sikl tanasi (jismi) deb yuritiladi.
Shart oldin tekshiriluvchi (toki) takror-lanuvchi algoritmlarda avval shart tek-shiriladi, so‘ngra, agar shart qanoat-lantirsa (rost bo‘lsa), sikl tanasi baja-riladi, aks holda hisoblash to‘xtatiladi.
Shart keyin tekshiriluvchi (gacha) tak-rorlanuvchi algoritmda avval sikl tanasi bajarilib, so‘ngra sikldan chiqish sharti tekshiriladi, ya’ni sikl tanasi qo‘yilgan shart bajarilib bo‘lguncha takrorlanaveradi.
Takrorlanadigan harakat (ko‘rsatma)larni amalga oshirish uchun sikl yoki takrorlash buyruqlari deb nomlangan maxsus algoritmik tuzilmalar mavjud.
Takrorlanish tuzilmalari bir necha ko‘rsatmalar guruhining ko‘p marta bajarilishini ta’minlaydi.
ARALASH (KOMBINATSIYALASHGAN)
ALGORITMLAR
Tarkibida bir necha turdagi algoritmlar qatnashgan algoritmga aralash (kombinatsiyalashgan) algoritm deyiladi.
1-masala. Sinfda 25 nafar o‘quvchi bor. Qancha o‘quvchi informatikadan “a’lo” baho olganligini aniqlash algoritmi tuzilsin.
Masalani yechishda tarmoqlanuvchi va takrorlanuvchi algo-ritmlardan foydala-nildi.
2-masala. Berilgan ikkita natural sonning eng katta umumiy bo‘luvchisi (EKUB)ni topish al-goritmini so‘zlar va blok-sxema yordamida ifodalang. Bizga avvaldan ma’lumki, Yevklid algoritmi aynan aralash algoritmga misol bо‘la oladi. Quyida keltirilgan ikkita natural sonning eng katta umumiy bo‘luvchisi (EKUB)ni topishning Yevklid algoritmi ham barcha natural sonlar uchun o‘rinlidir. A va B natural sonlarning eng katta umumiy bo‘luvchisi topilsin:
|
| |
