Xavfsiz xarakatni ta’minlash uchun ko‘rinishlik masofasini aniqlash




Download 0,6 Mb.
Pdf ko'rish
bet5/6
Sana31.07.2024
Hajmi0,6 Mb.
#268999
1   2   3   4   5   6
Bog'liq
1-Ma\'ruza

3.Xavfsiz xarakatni ta’minlash uchun ko‘rinishlik masofasini aniqlash. 
4.To‘siq oldidagi va qarama –garshi xarakat uchun ko‘rinish masofasi. 
Plandagi egrilarda ko`rinishlik ichki chetki harakat polosasi bo`ylab 
harakatlanayotgan avtomobil uchun tekshiriladi. Bunda haydovchining ko‘zi 
harakat polosasining o`rtasida va 1,2 m balandlikda joylashgan deb qabul qilinadi. 
Ko`rinishlik deganda avtomobil yo`lda bosib o`tgan yo‘l uzunligi tushuniladi. 
SHuning uchun ko`rinish masofasi avtomobilning harakat traektoriyasi bo`ylab 
o`lchanadi. 
Plandagi ko`rinishlikning to`liq matematik tahlili (V.I. Ksenoxodov, A.A. 
Belyatinskiy) avtomobil o‘tish egri chiziqlari va kengayishlari bor bo`lgan doiraviy 
egri yo`lda harakatlanganda haydovchining ko`z nurlari tizimini qamrab oluvchi egri 
chiziq tenglamasini tadqiq qilishga asoslangan. Amalda ko`rinishlik zonasida 
to`siqlarning kesilish chegaralarini qurish uchun ko`pincha grafik usuldan 
foydalaniladi. Yirik masshtabda chizilgan dumaloqlanishlar planida (7.3 - rasm) 
avtomobilning harakat traektoriyasida bir qancha nuqtalar belgilanib, ulardan 
ko`rinishlik masofasi olib qo`yiladi. SHngra bu kesmalarning uchlari To‘gʻri 
chiziqlar bilan birlashtiriladi. Bu chiziqlarni qamrovchi egri chiziq ko`rinishlik 
chegarasini belgilaydi. O`yma joylarda kesilish sathini belgilaganda, ularning 
keyinchalik o`t-o`lan bilan qoplanishini va qor tushishini nazarda tutish kyerak. 
O`yma joylarda kesilishlarni yo‘l sirti sathigacha etazish maqsadga muvofiq. 


.7.8-rasm Plandagi egrilarda ko`rinishlikni aniqlashga oid sxema: 
a – ko`rinishlikning kesilish chegarasini grafik yasash; b –o`rmonni kesish 
chegarasi; v – o`ymadagi kesilish chegarasi; V - qatnov qismining eni; P - avtomobil 
harakatlanadigan polosa; 1 – o`rmonda ko`rinishlikni ta’minlash uchun 
tozalanadigan joy; 2 – ko`rinishlik masofasining chegarasi; 3 – o`ymadagi kesilish; 
4 - eng kam zarur kesilish sathi; 5 - eng maqsadga muvofiq kesilish sathi; 6 - 
haydovchi ko`zlarining vaziyati. 
4.16 - rasmga muvofiq zarur kesilish:
EH
DE



EH
DE



Bu ifodada 
OE
R
DE


1
(R

- avtomobil traektoriyasining radiusi). Biroq 
2
cos
1

R
OE

(

- egri chiziqning markaziy burchagi). 
Bundan:





 

2
cos
1
1

R
DE

2
sin

FM
AF
EH



Ko’rinish
chegarasi 


7.9 - rasm. Ko`rinishlikni aniqlashga oid sxema: 
1 – ko`rinishlikning taxminiy kesilish chegarasi. 
biroq







 



0
180
2
1
2
1


R
S
K
S
FM
bundan 
2
sin
180
2
1
0








 


R
S
AF
EH
Kesilishning umumiy eni 
2
sin
180
2
1
2
cos
1
0
1










 






 

R
S
R
Xususiy holda, ya’ni K 

S bo`lganda, (4.31) ifoda soddalashadi va quyidagi 
ko`rinishda yoziladi: 





 

2
cos
1
1
1


R

bu yerda 

1
- aylana yoyini tortib turuvchi burchak bo`lib, ko`rinish masofasiga 
teng, grad: 
1
0
1
180
R
S




Har ikki holda egri chiziq chegaralarida kesilish kattaligini doimiy deb qabul 
qilish va kesilish chegarasini konsentrik aylana bo`yicha o`tqazish mumkin. Kesilish 
To‘gʻri chiziqda yoki o‘tish egri chizig`sida egri chiziqning boshidan yoki oxiridan 
ko`rinish masofasi S da boshlanishi kyerak.
Agar ko`rinishlik ostidan transport qatnaydigan ko`prik ravoqlari yoki yo‘l
o`tkazgichlarning tayanchlari bilan cheklansa, ko`rinishlikni ta’minlash uchun egri 
chiziqni yo`qotib yoki uning radiusini ancha kattalishtirib, yo`lni qayta o`tkazish 
kerak. 


qurilish tig`iz joylashgan joylardagi yo`llar uchun, ayniqsa, shahar 
sharoitlarida, shuningdek, avtomobil yo`llari va temir yo`llar bir satxda kesishgan 
joylarda xavfsiz harakatni ta’minlash yo‘l yonidagi polosaning yon tomondan etarli 
aniq ko`rinishni talab etadi. Avtomobil haydovchisi hovlidan yoki yo`lkadan 
yugurib chiqqan bolani, bir satxda kesishgan joylarda yaqinlashayotgan avtomobil 
yoki poezdni oldindan ko`rish va to`xtashga ulgurish imkoniyatiga ega bo`lishi 
kyerak. 

Download 0,6 Mb.
1   2   3   4   5   6




Download 0,6 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



Xavfsiz xarakatni ta’minlash uchun ko‘rinishlik masofasini aniqlash

Download 0,6 Mb.
Pdf ko'rish