-MAVZU.  TIRIK ORGANIZMLARNING AYIRISHI




Download 18,41 Mb.
Pdf ko'rish
bet46/132
Sana09.12.2023
Hajmi18,41 Mb.
#114589
1   ...   42   43   44   45   46   47   48   49   ...   132
Bog'liq
2 Tabiiy fan Darslik (6 sinf). indd

27-MAVZU. 
TIRIK ORGANIZMLARNING AYIRISHI
1. Tirik organizmlarda moddalar almashinuvi qanday jarayonlarni o‘z ichiga oladi? 
2. Tirik organizmlar qaysi moddalarni bevosita oziq-ovqat mahsulotlaridan oladi? 
3. Tirik organizmlar tashqi muhitga qanday mahsulotlarni ajratadilar? 
Tashqi 
muhitdan 
qabul
qiladi
Odam 
organizmi
Tashqi 
muhitga 
ajratadi
Suv
Kislorod
Oziq moddalar
Suv
Mochevina
Karbonat 
angidrid
Arteriya
Vena
Qovuq
Siydik 
yo li
Buyrak
Siydik chiqarish 
kanali
61
4-bob. TIRIK ORGANIZMLARNING TUZILISHI


barglarda suv va karbonat angidriddan quyosh nuri ta’sirida organik moddalar hosil bo‘ladi. 
Fotosintezda hosil bo‘ladigan kislorod qoldiq modda sifatida tashqi muhitga ajratiladi.
O‘simlik barglarida yil davomida zararli moddalar to‘planadi. O‘simliklar barglarini 
xazonrezgi paytida to‘kib, shu tariqa zararli moddalardan xoli bo‘ladi. 
Nafas olish jarayonida o‘simliklar qoldiq modda sifatida karbonat angidridni, fotosintez 
jarayonida esa kislorodni tashqi muhitga ajratadi.
Kuzda ildiz sovuq suvni so‘rib ololmaydi, natijada o‘simliklarning yer ustki qismi suv 
bilan ta’minlanmay qoladi. Barg bandining novdaga birikkan joyida po‘kak hosil bo‘ladi 
va barg novdadan ajraladi.
Ikki xil o‘simlik novdasini ustiga ozroq moy quyil-
gan suvli shisha idishga joylashtiring. Suvning 
sathini belgilab qo‘ying. Shisha idishdagi suv sathi 
bir sutkada qancha pasayishini kuzating. Novdalar 
bir sutkada qancha suv bug‘latganini aniqlang.
Qaysi novda ko‘proq suv bug‘latdi? 
Tadqiqot natijasini jadval shaklida taqdim eting. 
Ajratuvchi qavat
Ajratuvchi qa
Kislorod
Nafas olish
Fotosintez
Kislorod
Karbonat 
angidrid
Karbonat angidrid
62
4-bob. TIRIK ORGANIZMLARNING TUZILISHI



Download 18,41 Mb.
1   ...   42   43   44   45   46   47   48   49   ...   132




Download 18,41 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



-MAVZU.  TIRIK ORGANIZMLARNING AYIRISHI

Download 18,41 Mb.
Pdf ko'rish