|
2023 №2(4) raqamli tеxnologiyalarning nazariy va amaliy masalalari xalqaro jurnaliBog'liq maqola 13Jomonqulova F.E.
2023 № 2(4) RAQAMLI TЕXNOLOGIYALARNING NAZARIY VA AMALIY MASALALARI XALQARO JURNALI
ISSN 2181-3086
118
faol
kognitiv
(познавательный)
jarayonga kiritish va oʻquv obyektlaridan
bilim faolligi subyektlariga aylantirish
lozim. Interaktiv ta’lim - taraqqiyotni
oʻrganish. Bu axborot olishda qiziqish
uygʻotish va mustahkamlash, uning
assimilyatsiya (усвоение) qilish samara-
dorligini oshirish, barqaror bilimlarni
shakllantirishga
yordam
beradi.
Bunday oʻquv jarayonida oʻquvchilar oʻz
fikrlarini
bildirishadi,
munozaralar
jarayonida faol ishtirok etishadi va
muloqot madaniyatini oʻrganadilar. Oʻz-
oʻzini rivojlantirish uchun motivatsiya
paydo boʻladi [3-4].
Bugungi kunda davlat va jamiyat
boshqaruvi organlarining faoliyatlarini
zamonaviy axborot - kommunikatsion
texnologiyalari asosida tashkil etish
hamda ularning faoliyatida, shuningdek,
muayyan
tashkilotning
boshqaruv
jarayonida zamonaviy axborot-kommuni-
katsion texnologiyalarini joriy etishning
asosliligi
va
maqsadga
muvofiqligi
boʻyicha kerakli qarorlar qabul qilish
uchun bilimlar tizimini shakllantirish
dolzarb masalalardan biriga aylanib
bormoqda.
Yangi
bilimlar
tizimini
shakl-
lantirishda oliy ta’lim muassasalari
professor-oʻqituvchilarning
muntazam
kasbiy oʻsishda interfaol uslublar, peda-
goglarning tahliliy va ijodiy fikrlashini
rivojlantirishga yunaltirilgan innovatsion
metodikalar,
masofadan
oʻqitishni,
mustaqil ta’lim olishni kengaytirishni
nazarda tutuvchi texnika va texnolo-
giyalardan foydalangan holda mash-
gʻulotlar olib
borish
malaka
va
koʻnikmalarni
rivojlantirish
nazarda
tutiladi.
Bugungi kunda yoshlarimizda ijodiy,
erkin fikrlash qobiliyatini, mustaqil
urganish ehtiyojini va koʻnikmalarini
rivojlantirish eng dolzarb vazifalardan
biridir. Bu borada ta’lim-tarbiya jarayo-
nining yoshlarda ijodiy qobiliyatlarni
rivojlantirishga moye boʻlishi, ta’lim
beruvchi va ta’lim oluvchilar munosa-
batlarini demokratlashtirish, ta’lim shakli,
mazmuni va texnologiyalariga yangicha,
ya’ni innovatsion yondashuvni joriy
qilishni taqozo etmoqda.
Hozirda
ta’limdagi
yondashuvlar
tarkibi butunlay uzgarmoqda. Ya’ni,
yangicha ta’lim texnologiyalari va ilgʻor
pedagogik innovatsiyalarni joriy etilishi
ta’lmda samaradorlikni yanada oshiradi.
Bugungi kunda dars oʻtishning ikki xil,
ya’ni ananaviy (klassik) va innovatsion
pedagogik texnologiyalardan foydalanib
oʻtish usullari mavjud.
Insonni har tomonlama barkamol qilib
tarbiyalash, xalqimizning azaliy orzusi
bolib, ajdodlarimiz ma’rifat, ma’naviyat
va madaniyatni qanday qilib yosh avlodga
oʻrgatish, ularni komillikka yetaklash
yoʻllari,
qonun-qoidalarini
muttasil
izlaganlar. Bu esa pedagogika fanining
maydonga kelishiga sabab bolgan. Chunki
insonning
ma’rifatli
va
ma’naviy
komillikka erishishi pedagogika fanining
yetakchiligida amalga oshiriladi.
Innovatsion texnologiyalar pedagogik
jarayon hamda oʻqituvchi va talaba (yoki
oʻquvchi) faoliyatiga yangilik, oʻzgarish-
lar kiritish boʻlib, uni amalga oshirishda
asosan interfaol
uslublardan foyda-
laniladi [6].
Boshqacha soʻz bilan aytganda,
oʻqitishning interfaol uslubiyotlari - bilish
va
kommunikativ
faoliyatni
tashkil
etishning maxsus shakli boʻlib, unda
ta’lim oluvchilar bilish jarayoniga jalb
qilingan boʻladilar, ular biladigan va
oʻylayotgan narsalarni tushunish va
fikrlash imkoniyatiga ega boʻladilar.
Interfaol darslarda oʻqituvchining oʻrni
qisman talaba (yoki oʻquvchi)larning
faoliyatini dars maqsadlariga erishishga
yoʻnaltirishga olib keladi [7].
|
| |