154- rasm. Yigirish usullari va ularning oddiy sxemalari:
a-halqali,
b-pnevmomexanik,
v-friktsion,
g-aero,
d-
elimlab,
e-ipga tola o’rab,
j-tolaga
ip o’rab,
z-soxta pishitib,
i-qo’shaloq
Sobiq Ittifoq davrida korxonalarida chiziqiy zichligi kichik bo’lgan iplar P-66-5M6, P-66-5M7, PU-66-
5M6, PU-66-5M7
mashinalarda, chiziqiy zichligi o’rtacha va yuqori bo’lgan iplar esa P-76-5M6, P-70, P-83-5M
mashinalarida yigirilgan. O’zbekiston to’qimachilik korxonalarida bugungi kunda horijiy firmalarning Zinser-350, 351,
360 (Zinser), G 33, G 35 (Rieter), RST-1, MP1N (Marzoli), RX 220, 230 (Toyoda), JWF 1510, 1516
(Jingwei) kabi yuqori unumdorlik va kompyuterlashtirilgan yigirish mashinalari samarali ishlatilmoqda.
Yigirish mashinalarining tuzilishi va ishlashi deyarli bir xil bo’lib, odatda ikki tomonli qilib tayѐrlanadi. Ular
bir-biridan urchuqlarning soni, halqalar orasidagi masofa, cho’zish asbobi va pishitish - o’rash mexanizmining tuzilishi
bilan farqlanadi.
Halqali yigirish mashinalarida to’lgan naychalarni ajratish va bo’shlarini urchuqlarga joylash avtomatik tarzda
amalga oshiriladi, ajratilgan naychalar vertikal holatda qayta o’rash avtomatlariga transportirovka qilinadi. Ushbu
yigirish mashinalarining ishchi parametrlari kompyuter tizimi tomonidan boshqariladi.
Halqali yigirish mashinalari rusumidan qat’iy nazar quyidagi asosiy qismlardan tashkil topgan: ta’minlash
qurilmasi; cho’zish asbobi; etaklovchi moslama; pishitish, o’rash mexanizmi; harakatga keltirish moslamasi.
1-
pilikli g’altak
2-
yo’naltiruvchi taѐqchalar
3-
zichlagich
4-
cho’zish asbobi
5-
momiq so’rg’ich
6-
momiq so’rg’ich quvuri
7-ip
o’tkazgich
8-urchuq
9-halqa va
yugurdak
10-ipli
patron
11-blokcha
12-tasma
13-disk
155-rasm.
Halqali yigirish mashinasining texnologik sxemasi.
Xorijiy
firmalar
ishlab
chiqaraѐtgan
halqali
yigirish
mashinalari
qayta o’rash avtomatlari bilan agregatlashgan bo’lib,
yuqoridagi
qismlardan tashqari tayѐr kalavani ajratish va bo’sh
patronlarni
urchuqga joylash avtomatlari bilan jihozlangan bo’lib,
kalava
iplar
vertikal
holatda
qayta
o’rash
avtomatlariga
transportirovka qilinadi.
Halqali yigirish mashinasida cho’zish,
pishitish va
o’rash jaraѐnlari qurilmalar hamda asosiy
mexanizmlar
ѐrdamida amalga oshiriladi.
Halqali yigirish mashinasining ta’minlash
qurilmasi
g’altakka o’ralgan pilikning maxsus moslamalarda
engil va
uzluksiz ajralib uzatilishiga xizmat qiladi.
Ta’minlash qurilmasi quyidagi talabalarga
javob berishi
shart: - to’la o’ralgan g’altaklar orasidagi masofa 15-
20 mm
bo’lishi kerak, shu holda g’altaklarni bir-biriga
tekkizmay
almashtirish mumkin;
- pilikli
g’altaklar qurilmada engil va bir me’ѐrda aylanishi
kerak. Undan ajralib chiqaѐtgan pilik cho’zilmasligi va uzilmasligi shart; - qurilmaning balandligi shunday bo’lishi
kerakki, yigiruvchining qo’li qurilmaning istalgan joyiga etib, g’altaklarni osonlik bilan almashtira olsin;
Taminlash
qurilmalari
