• 3.10. Buxgalteriya hisobining shakllari: memorial-order, Bosh jurnal, jurnal-order, informatsion texnologiyalarga asoslangan va soddalashtirilgan shakl
  • Dt Materiallar Kt Dt Asosiy ishlab chiqarish Kt




    Download 127,45 Kb.
    bet11/19
    Sana26.01.2024
    Hajmi127,45 Kb.
    #146199
    1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   19
    Bog'liq
    3-mavzu. Hujjatlashtirish va inventarizatsiya. Buxgalteriya hiso-fayllar.org

    Dt Materiallar Kt Dt Asosiy ishlab chiqarish Kt
    1000 000 600 000 600 000
    540 000 540 000
    Aksincha, yozilishi kerak bo‘lgan summadan kam summa yozilgani aniqlansa, «qo‘shimcha yozuv» usulidan foydalaniladi.
    Masalan, xodimlarga hisoblangan ish haqidan 170 000 so‘m daromad solig’i ushlab qolindi. Xo‘jalik jarayoni buxgalteriya hisob registrida quyidagi buxgalteriya provodkasi asosida aks ettiriladi:
    Debet “Xodimlar bilan mehnat haqi” yuzasidan hisob-kitob.
    Kredit “Byudjet bilan hisob-kitob”
    Xato yozuv orqali yuqoridagi schyotlar uchun yuritiladigan buxgalteriya hisob registriga 170 000 soni o‘rniga 120 000 soni yozilgani aniqlandi.
    170 000 – 120 000 = 50 000
    Xato yozuv to’g’rilanishi uchun 50 000 qo‘shimcha yozuv aks ettirilishi kerak.
    Materiallar qiymatida farqlar ijobiy yoki salbiy bo‘lishiga ko‘ra tegishli schyotlarga «qo‘shimcha yozuv» yoki «qizil yozuv» usuli orqali aks ettiriladi.


    3.10. Buxgalteriya hisobining shakllari: memorial-order, Bosh jurnal, jurnal-order, informatsion texnologiyalarga asoslangan va soddalashtirilgan shakl
    Buxgalteriya hisobining shakli deb hisob registrlaridan foydalanishning ketma-ketligi va bajarilish texnikasini yuzaga chiqaradigan ma’lum tizimga aytiladi.
    Registrlarning shakli va tuzilishi, sintetik va analitik hisob registrlarining o‘zaro xronologik va sistematik bog’liqligi, yozuv ketma-ketligi va bajarilish texnikasi buxgalteriya hisobining shaklini aniqlaydigan asosiy belgidir.
    Korxonalar faoliyati hisobi yuritilar ekan, bunda bir necha buxgalteriya hisob shakllaridan foydalanadi. Korxonada qo‘llaniladigan hisob shakllarini tanlash quyidagi omillarga bog’liq bo‘ladi:
    • korxona hisob ishlarini hajmi ko‘p yoki kamligiga;


    • korxona buxgalteriya xodimlarining malaka va tajribalariga va xakozo.


    Korxonada qaysi hisob shakli qo‘llanilishidan qat’iy nazar, O‘zbekiston Respublikasining «Buxgalteriya hisobi to’g’risida»gi qonuniga to‘liq amal qilinishi shart. Buxgalteriya hisobi shakllari quyidagi turlarga bo‘linadi:


    • memorial order shakli


    • bosh daftar shakli


    • jurnal order shakli


    • elektron-avtomatlashtirilgan shakl


    Buxgalteriya hisobi shakllari bir biridan quyidagi xususiyatlariga ko‘ra farq qiladi:


    1. Shakldagi registrlarning soni, vazifasiga ko‘ra.


    1. Registrlar tashqi ko‘rinishiga ko‘ra.


    2. Registrlarda xronologik va tizimli yozuvlar aks ettirilishiga ko‘ra.


    3. Sintetik va analitik hisob ma’lumotlarini birgalikda yozish tartibiga ko‘ra.


    4. Yozuvlarni yozish tartibi va texnika vositalarning qo‘llash tartibiga ko‘ra.





    Download 127,45 Kb.
    1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   19




    Download 127,45 Kb.

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Dt Materiallar Kt Dt Asosiy ishlab chiqarish Kt

    Download 127,45 Kb.